Główny Urząd Statystyczny podsumowuje sytuację na krajowym rynku pracy w 2021 r. Urząd opublikował wstępne wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), dotyczące liczby osób pracujących, bezrobotnych oraz biernych zawodowo (m.in emerytów i rencistów). Oto najważniejsze dane uwzględnione w raporcie.
Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15–89 lat
Na wstępie warto przypomnieć, jaka jest definicja aktywności zawodowej. Aktywni zawodowo to osoby pracujące w jednostkach sektora publicznego i prywatnego, jak również osoby bezrobotne. Z kolei współczynnik aktywności zawodowej jest procentowym udziałem osób aktywnych zawodowo w liczbie ludności w wieku 15-89 lat (źródło: GUS, Pojęcia stosowane w statystyce publicznej).
GUS podaje, że pod koniec 2021 r. w grupie mieszkańców Polski w wieku od 15 do 89 lat aktywni zawodowo stanowili 58,0% populacji. Współczynnik aktywności zawodowej spadł rok do roku o 0,2 pkt proc.
Liczba aktywnych zawodowo wyniosła ogółem 17 278 tys., w tym:
- 16 780 tys. – pracujących,
- 497 tys. – bezrobotnych.
Pracujący mężczyźni i kobiety w wieku 15–89 lat według statusu zatrudnienia w głównym miejscu pracy w IV kwartale 2021 r.
W ostatnim kwartale 2021 r. pracujący stanowili 56,3% populacji w wieku 15-89 lat. W porównaniu do poprzedniego kwartału zmniejszyła się zarówno liczba pracujących kobiet (o 22 tys.), jak i mężczyzn (o 12 tys.).
54,7% wszystkich pracujących to mężczyźni. Z kolei 59,9% stanowią mieszkańcy miast.
W grupie kobiet:
- 84,9% pracowało w firmach / instytucjach publicznych lub u prywatnego przedsiębiorcy,
- 10,5% pracowało na własny rachunek (bez pracowników),
- 3,1% to pracodawcy,
- 1,5% pomagało bezpłatnie członkom rodziny.
Wśród mężczyzn:
- 76,7% pracowało w firmach / instytucjach publicznych lub u prywatnego przedsiębiorcy,
- 17,6% pracowało na własny rachunek (bez pracowników),
- 5,0% to pracodawcy,
- 0,7% pomagało bezpłatnie członkom rodziny.
Osoby bezrobotne według źródła napływu do bezrobocia i płci w IV kwartale 2021 r.
Jeśli chodzi o źródła napływu do bezrobocia, w ostatnim kwartale minionego roku największą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby, które straciły pracę (47,9%).
Co więcej, wśród bezrobotnych kobiet:
- 45,3% – straciło pracę,
- 32,7% – powracało do pracy po przerwie,
- 6,5% – zrezygnowało z pracy,
- 15,5% – podejmowało pracę po raz pierwszy.
Jeśli chodzi o bezrobotnych mężczyzn:
- 50,2% – straciło pracę,
- 26,0% – powracało do pracy po przerwie,
- 11,7% – zrezygnowało z pracy,
- 12,1% – podejmowało pracę po raz pierwszy.
W raporcie czytamy:
W 4 kwartale 2021 r. z 376 tys. osób bezrobotnych poprzednio pracujących, 68 tys. osób (18,1%) jako przyczynę zaprzestania ostatnio wykonywanej pracy podało sytuację spowodowaną pandemią COVID-19 (w poprzednim kwartale były to 62 tys., tj. 16,9%). Z tej grupy 37 tys. osób (tj. 54,4%) jako bezpośredni powód zakończenia pracy wskazało likwidację zakładu lub stanowiska pracy, 17 tys. (tj. 25,0%) zakończenie pracy na czas określony/dorywczej/sezonowej, natomiast 7 tys. (tj. 10,3%) zwolnienie z innych przyczyn.
Osoby bierne zawodowo w wieku 15-74 lata według płci i przyczyn bierności w IV kwartale 2021 r.
W ostatnim kwartale 2021 r. bierni zawodowo stanowili 42,0% populacji w wieku od 15 do 89 lat. Kobiety stanowiły większość tej grupy (61,4%). 59,3% biernych zawodowo to mieszkańcy miast.
Twórcy zestawienia przypominają, że:
w ramach tej zbiorowości znajdują się bowiem zarówno osoby, które jeszcze nie weszły na rynek pracy (w tym większość uczącej się młodzieży), osoby, które już definitywnie z rynku pracy odeszły albo nigdy na rynek pracy nie trafią (część emerytów, rencistów, osoby utrzymujące się z innych źródeł niż praca), ale też osoby, które weszły na rynek pracy, potem częściowo się zdezaktywizowały i po przerwie na ten rynek pracy zechcą powrócić.
W grupie biernych zawodowo (ogółem):
- 51,2% pobierało emeryturę,
- 21,5% uczyło się, uzupełniało kwalifikacje,
- 11,3% zmagało się z chorobą, miało status osoby z niepełnosprawnością,
- 8,4% wykonywało obowiązki rodzinne,
- 7,1% było biernych z innych przyczyn,
- 0,5% za powód bierności podało zniechęcenie bezskutecznością poszukiwań pracy.
Jeśli chodzi o kobiety:
- 48,6% pobierało emeryturę,
- 26,7% uczyło się, uzupełniało kwalifikacje,
- 17,1% zmagało się z chorobą, miało status osoby z niepełnosprawnością,
- 1,1% wykonywało obowiązki rodzinne,
- 5,7% było biernych z innych przyczyn,
- 0,8% za powód bierności podało zniechęcenie bezskutecznością poszukiwań pracy.
Wśród mężczyzn:
- 52,9% pobierało emeryturę,
- 18,2% uczyło się, uzupełniało kwalifikacje,
- 7,7% zmagało się z chorobą, miało status osoby z niepełnosprawnością,
- 13,0% wykonywało obowiązki rodzinne,
- 7,9% było biernych z innych przyczyn,
- 0,3% za powód bierności podało zniechęcenie bezskutecznością poszukiwań pracy.
Źródło danych: GUS.