To rozwiązanie popularne jest np. wśród rodziców powracających na rynek pracy po urlopach związanych z rodzicielstwem czy osób łączących edukację z pracą zawodową. Czym charakteryzuje się praca na część etatu? Sprawdźmy, jak niepełny wymiar pracy wpływa na prawo do emerytury, ubezpieczenie zdrowotne, nadgodziny i czy osobom tak zatrudnionym po wygaśnięciu umowy z pracodawcą będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych.
Pełny i niepełny etat
Pełny etat oznacza pracę przez 8 godzin dziennie i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy i okresem rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Przy niepełnym etacie, wymiar pracy się odpowiednio zmniejsza, np.:
• ¾ etatu – przeciętnie 6 godzin dziennie i 30 godzin tygodniowo,
• pół etatu, czyli 4 godziny w ciągu doby i 20 godzin,
• ¼ etatu, a więc 2 godziny dziennie i 10 godzin.
Warto wiedzieć, że osoba zatrudniona na niepełny etat ma takie samo prawo do wynagrodzenia i urlopu jak pracownik pełnoetatowy, ale w proporcjonalnie mniejszym wymiarze.
Praca na część etatu a emerytura
Praca na część etatu a prawo do emerytury to kwestia, która budzi wiele wątpliwości. Warto jednak podkreślić, że obniżony wymiar pracy nie powoduje skrócenia okresów składkowych. Osoba zatrudniona na część etatu jest traktowana przez ZUS identycznie jak pełnoetatowy pracownik.
Praca na część etatu a ubezpieczenie zdrowotne
Pracodawca, który decyduje się zatrudnić pracownika na część etatu, ma takie same obowiązki, jak ten, który podpisuje umowy na pełny etat. Obaj muszą zgłosić pracownika do ZUS-u i opłacać składki, w tym na ubezpieczenie zdrowotne. Nawet osoba, która w ramach części etatu pracuje 2 godziny dziennie, może korzystać z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych.
Praca na część etatu a nadgodziny
Nadgodziny dotyczą czasu pracy ponad jej ustalony w umowie wymiar. W przypadku części etatu zgodnie z art. 151. § 5. Kodeksu pracy: „Strony ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1”.
Praca na część etatu a zasiłek dla bezrobotnych
Nie każda osoba bezrobotna pobiera zasiłek. Podstawowym warunkiem jest przepracowanie co najmniej 365 dni w ciągu 18 miesięcy poprzedzających rejestrację w urzędzie pracy. Przy przyznawaniu prawa do zasiłku bierze się pod uwagę również minimalne wynagrodzenie, a praca na część etatu nie jest wystarczającą podstawą, by świadczenie uzyskać.
Trzeba bowiem zarabiać co najmniej równowartość płacy minimalnej, od której pracodawca odprowadzał składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy. W 2019 pensja minimalna wynosiła 2250 zł, a w 2020 r. to 2600 złotych brutto. Osoba, która miała takie zarobki na ¼ etatu, otrzyma zasiłek, a ktoś, kto był zatrudniony np. na ¾ etatu, ale zarabiał mniej, na bezrobociu nie nabędzie prawa do zasiłku.
