PESEL – co znaczy? Ile ma cyfr?
W przychodni, urzędzie, ZUS-ie i wielu innych miejscach jesteśmy identyfikowani na postawie 11-cyfrowego numeru PESEL. Rozszyfrowanie skrótu jest proste: Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności. Rejestr zawiera zbiór podstawowych danych osobowych.
Numer każdej osoby ma taką samą strukturę. Co zawiera PESEL, co znaczą cyfry?
- Datę urodzenia,
- numer porządkowy,
- oznaczenie płci,
- liczbę kontrolną.
PESEL – jak sprawdzić?
Osoby, które mają profil zaufany, mogą sprawdzić swój PESEL online. Warto też wiedzieć, że każda cyfra w ciągu ma określone znaczenie.
RRMMDDPPPPK
Numer zaczyna się od dwóch ostatnich cyfr roku urodzenia. Kolejne dwie – to miesiąc urodzenia (metoda oznaczania miesiąca zależy od stulecia, w którym właściciel numeru przyszedł na świat), a następne dwie – dzień urodzenia. Po tych sześciu cyfrach znajduje się 4-cyfrowa liczba porządkowa. Jeśli jej ostatnia cyfra to 0,2,4,6 lub 8, to właścicielką PESEL-u jest kobieta, nieparzysta cyfra oznacza mężczyznę. Ciąg kończy się cyfrą kontrolną.
Kto nadaje PESEL?
Numer nadaje minister właściwy do spraw informatyzacji, a w praktyce nr PESEL przyznawany jest automatycznie przez urząd cywilny przy sporządzaniu aktu urodzenia dziecka, które przyszło na świat w Polsce.
PESEL dziecka otrzymają nie tylko Polacy, ale również obywatele Unii Europejskiej i członkowie ich rodzin mieszkający w Polsce (z prawem stałego pobytu) oraz inni cudzoziemcy, którzy spełniają prawne wymagania (np. mają status uchodźcy, zgodę na pobyt ze względów humanitarnych czy ochronę czasową).
Obywatele Polski, którzy np. mieszkają za granicą i nie nadano im dotychczas numeru, otrzymają go również automatycznie:
- w urzędzie gminy przy zameldowaniu i przy ubieganiu się o dowód osobisty,
- w krajowym urzędzie paszportowym – przy wyrabianiu paszportu,
- w konsulacie RP – również przy ubieganiu się o paszport w konsulacie.
Wniosek o PESEL nie jest też wymagany od obcokrajowców meldujących się w Polsce – im także numer przysługuje automatycznie. Jeśli nie mogą się zameldować, powinni złożyć podanie w urzędzie gminy, w której siedzibę ma pracodawca. Osoby niepracujące oraz zatrudnione w firmach z zagraniczną siedzibą o PESEL wnioskować mogą w Urzędzie Dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy. W każdym przypadku wydanie numeru jest bezpłatne.
