Pracujesz w pełnym wymiarze godzin? Musisz więc wiedzieć, że zgodnie z polskim prawem, Twoje wynagrodzenie nie może być niższe od ustalonej przez rząd płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2019 roku minimalne wynagrodzenie wzrosło, co jest dobrą wiadomością dla wszystkich osób pracujących za najniższą krajową. Sprawdźmy zatem ile wynosi płaca minimalna w Polsce i jaka jest najniższa stawka godzinowa?
Najniższa krajowa
„Najniższa krajowa” czy też „minimalne wynagrodzenie” to słowa klucze. Zawsze budzą spore emocje. Choć zdawać się może, że dotyczą one tylko najgorzej opłacanych zawodów, z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że pojęcie płacy minimalnej odnosi się do około 1,5 miliona Polaków. Z początkiem roku, pensje tych osób wzrosły o 150 złotych i aktualnie wynoszą 2250 złotych brutto.
Ile wynosi więc minimalne wynagrodzenie netto? 1634 złote na rękę. W praktyce oznacza to, że osoba pracująca za stawkę minimalną nie może zarabiać mniej niż wynosi ustalona przez rząd kwota. Co więcej, zmianie uległa także najniższa krajowa na godzinę, która w porównaniu z rokiem ubiegłym, została podniesiona o złotówkę i aktualnie wynosi 14,70 złotych brutto.
Wspomniane zmiany dotyczą także osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Według prawa, pracownik musi otrzymywać wypłatę proporcjonalną do przepracowanego czasu. Co to oznacza w praktyce? Jeśli osoba zatrudniona jest na pół etatu, musi zarabiać 50 proc. aktualnie ustalonej najniższej krajowej w Polsce. W przypadku zatrudnienia na 3/4 etatu - wynagrodzenie będzie wynosiło 75 proc. stawki minimalnej.
Minimalne wynagrodzenie a średnie wynagrodzenie
O ile wzrost pensji minimalnej może cieszyć, tak średnie wynagrodzenie, jakie podaje GUS powinno już napawać prawdziwym szczęściem. Skąd oczekiwana euforia? Okazuje się, że w historii statystyk średnia płaca nigdy nie przekroczyła 5 tysięcy złotych brutto. Stało się to w grudniu 2018 roku, kiedy przeciętne wynagrodzenie w średnich i dużych firmach wyniosło 5275 złotych, co daje 3742 złotych na rękę. Eksperci chłodzą jednak nieco atmosferę zauważając, że to tylko średnia statystyczna. A dlaczego jest ona tak zawyżona? Grudzień to miesiąc premii i rocznych nagród, które znacząco mogą zawyżyć statystykę.
Płaca minimalna - ustawa
Każdego roku, państwo ustala najniższe wynagrodzenie. Ustawowa płaca minimalna w Polsce oznacza wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wszystkie kwestie z tym związane reguluje Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Jakie znaczenie ma to dla pracowników legalnie zatrudnionych? Oznacza to, że nie mogą oni zarobić mniej, niż wynosi najniższa krajowa na rękę. Co warte zauważenia, na przestrzeni ostatnich 10 lat możemy zaobserwować znaczny wzrost płacy minimalnej, co każe optymistycznie patrzeć w przyszłość.
Umowa o pracę - najniższa krajowa
Najniższą krajową można rozdzielić na dwa pojęcia: minimalne wynagrodzenie oraz minimalną stawkę godzinową. „Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia” - tak mówi art. 6. 1. wspomnianej wyżej ustawy. Jeśli więc ktoś jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ma zapewnioną wypłatę co najmniej w wysokości najniższej krajowej.
Pracowników zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło dotyczy natomiast minimalna stawka za godzinę, która - jak wspominaliśmy - wynosi 14,70 złotych brutto. Zmiany w najniższej stawce godzinowej były odpowiedzią na głosy, że osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych często otrzymują niższe wynagrodzenie niż pracownik na etacie.
Zarabiasz mniej niż płaca minimalna - co robić?
Fakt, że wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest uregulowana ustawą, nie oznacza, że wszyscy pracodawcy stosują się do powyższego zapisu. Zdarza się, że pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin, zarabia mniej niż wynosi minimalna pensja krajowa.
Co robić w takiej sytuacji? O pomoc możemy zwrócić się do Państwowej Inspekcji Pracy. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości, pracodawca musi liczyć się z karą grzywny nawet do 30 tysięcy złotych. Co jednak ważne, z zawiadomieniem Inspekcji powinniśmy wstrzymać się do ostatecznego miesięcznego rozliczenia, ponieważ pracodawca do wynagrodzenia zasadniczego może dołożyć wyrównującą premię, w efekcie czego miesięczny przychód wcale nie będzie niższy od minimum krajowego.