Rachunkowość dla każdego
Rok 2014 przyniósł sporą zmianę dla osób zajmujących się księgowością oraz tych, które planują rozpocząć karierę w tym obszarze. Zgodnie z ustawą deregulacyjną od 10 sierpnia 2014 roku nie trzeba już posiadać certyfikatu księgowego wydawanego przez Ministra Finansów ani tytułu doradcy podatkowego lub biegłego rewidenta, by prowadzić usługowo księgi podatkowe czy rachunkowe, sporządzać deklaracje podatkowe i udzielać podatnikom wsparcia w postaci doradztwa podatkowego. W efekcie księgowym czy doradcą może zostać praktycznie każda osoba, która ma na to ochotę.
Jakie zmiany na rynku pracy spowodowała deregulacja?
Jak na razie niewielkie – oferty pracy dla osób związanych z księgowością i rachunkowością nadal stanowią sporą część propozycji kierowanych do kandydatów – mniej więcej co dziesiąta oferta pracy dotyczy właśnie księgowości. Zmniejszyły się natomiast wymagania pracodawców – przynajmniej te formalne – gdyż doświadczenie zawodowe nadal jest w cenie.
Przewiduje się również, że brak konieczności potwierdzenia kompetencji certyfikatem doprowadzi dość szybko do zmian w procesie rekrutacji i postawienia większego nacisku na zbadanie praktycznej wiedzy księgowego i umiejętności zastosowania przez niego przepisów i ustawy o rachunkowości. W cenie są też wszelkiego rodzaju zaświadczenia o ukończeniu kursów i szkoleń, które potwierdzają to, że księgowy jest z przepisami na bieżąco.
Stabilne wynagrodzenie w księgowości
Dla pracowników działów księgowości ubiegły rok nie przyniósł zaskakujących zmian w zakresie wynagrodzenia. Choć ofert pracy jest sporo, to pensje pozostają na względnie stałym poziomie. Z raportu firmy Page Personnel (Przegląd Płac Finanse & Księgowość 2013) wynika, że zmieniając pracodawcę, specjaliści księgowości i finansów mogą liczyć co najwyżej na 10% podwyżkę (a nie – jak kilka lat temu – na wzrost pensji nawet o 25%).
Najbardziej poszukiwani specjaliści
Tak jak w ubiegłym roku, tak i w tym – jak wynika z analizy ofert pracy zamieszczanych w serwisie Praca.pl – najbardziej poszukiwani pracownicy to asystenci księgowi oraz główni księgowi, a także analitycy finansowi i pracownicy działu controllingu. Nadal ogromnie dużo ofert pracy dla osób związanych z finansami i księgowością pojawia się w branży BPO/SCC.
Kluczowe kompetencje w doradztwie ekonomicznym
Pracując w obszarze doradztwa ekonomicznego, niezależnie od tego, czy pracuje się w firmie konsultingowej, biurze księgowo-rachunkowym czy w dziale księgowo-podatkowym konkretnej firmy, trzeba być gotowym na:
• nieustanne uczenie się – aktualizacja wiedzy jest w księgowości i doradztwie ekonomicznym konieczna. Przepisy zmieniają się każdego roku i nawet niewielkie zmiany w ustawach czy w prawie podatkowym mają duże znaczenie dla całego procesu rozliczeń. Szkolenia i praca własna związana z interpretacją przepisów jest dla pracowników chlebem powszednim.
• konieczność rozumienia procesów biznesowych firmy – celem pracy doradcy czy księgowego jest nie tylko zadbanie o prawidłowy sposób rozliczeń podatkowo–księgowych, ale również korzystna optymalizacja całości procesów finansowych. Bez rozumienia mechaniki działania biznesu i specyfiki określonej branży nie można wykonywać swoich obowiązków prawidłowo.
• rozwój w zakresie IT – coraz więcej procesów ulega automatyzacji. Praca w księgowości nie jest już pracą z kalkulatorem czy jedną aplikacją. To obecnie cały szereg technologii, które mogą usprawnić proces rozliczeń – pracownik musi być z nimi na bieżąco. 
Doradztwo ekonomiczne – szeroki wachlarz możliwości kariery
Kwestie księgowo-podatkowe to skomplikowane i obszerne procesy, które doprowadziły do wykształcenia się wielu niezależnych obszarów zawodowych i choć wszystkie związane są z finansami, podatkami i rozliczeniami, to specyfika pracy w poszczególnych obszarach oraz możliwości zarobkowe, jakie czekają na kandydatów, są bardzo różne.
Audyt
Praca audytora polega na kontroli zachodzących w firmie procesów biznesowych, wyciąganiu na tej podstawie wniosków i proponowaniu firmie rozwiązań, które pozwolą bardziej optymalnie zaplanować procesy inwestycyjne. Audytorzy wewnętrzni działają na rzecz organizacji, w której pracują – częściej jednak jest to praca w firmie zewnętrznej i realizowanie projektów dla firm z różnych branż. W tej pracy konieczna jest nie tylko wiedza z obszaru rachunkowości i analityczny umysł, ale również łatwość podejmowania decyzji i orientacja biznesowa. W Polsce działają cztery duże firmy zajmujące się audytem – mówi się o nich „wielka czwórka”. Te firmy to: KPMG, PwC, Delloite i E&Y.
Zarobki w audycie brutto (źródło: raport płacowy CPL Jobs):
• audytor wewnętrzny – 4000-8000 w Łodzi, 8000-10 000 w Warszawie i we Wrocławiu
• menedżer departamentu audytu – 5000-10 000 w Łodzi, 8000-15 000 w Warszawie
Controlling
Pracownicy działów controllingu dbają o jakość procesów ekonomicznych zachodzących w organizacji. Mówiąc wprost, ich zadaniem jest nadzorowanie przepływu finansowego i wspieranie zarządu w osiąganiu celów biznesowych poprzez tworzenie strategii finansowych i inwestycyjnych. Osoby te przeprowadzają analizy rentowności, przygotowują roczne budżety, tworzą symulacje biznesowe i plany finansowe. Pełnią kluczową funkcję w organizacji, gdyż dzięki ich pracy firma może osiągać cele ekonomiczne. W dużych firmach kierownik działu controllingu nierzadko jest członkiem zarządu. Karierę w tym obszarze można rozpocząć na stanowisku juniorskim już po studiach.
Zarobki w controllingu (źródło: raport płacowy CPL Jobs i Kariera w finansach):
• specjalista ds. controllingu – 5300 zł brutto (mediana)
• dyrektor ds. controllingu – 7000-16 000 zł brutto w Katowicach, 10 000-20 000 zł brutto w Warszawie
• kontroler finansowy z certyfikatem CIMA – 19 800 zł brutto
Księgowość funduszy
Praca w obszarze księgowości funduszy związana jest z obliczaniem wartości aktywów jednostek funduszy inwestycyjnych, monitorowaniem kosztów funduszy, rozliczaniem aktywów, zarządzaniem operacjami subskrypcji i umorzeń jednostek. Jest to praca znacząco różniąca się od stanowisk w tradycyjnej księgowości rachunkowej. Konieczna jest wiedza na temat instrumentów pochodnych, papierów wartościowych, funduszy inwestycyjnych oraz zasad funkcjonowania rynków finansowych. Na stanowiskach takich jak Business Analyst przydaje się też wiedza z zakresu systemów IT, a na stanowiskach związanych z obsługą i kontaktem z klientem (np. Pricing Specialist) również umiejętności komunikacyjne.
Pracę w księgowości funduszy można zacząć nawet zaraz po studiach na stanowiskach juniorskich.
Zarobki w księgowości funduszy (mediany) (źródło: Kariera w finansach):
• Fund Accountant – 4500 zł brutto
• Team Leader – 7500 zł brutto
Rachunkowość i księgowość
Podstawowe obowiązki pracowników zatrudnionych na stanowisku księgowego to rozliczanie i prowadzenie ksiąg rachunkowych, często w połączeniu z prowadzeniem rozliczeń kadrowo-płacowych. Miejsca pracy to przede wszystkim biura rachunkowe oraz wewnętrzne działy księgowości firm. Zarówno zakres obowiązków, jak i wynagrodzenie jest tu mocno zróżnicowane i zależy w dużej mierze od wielkości firmy i specyfiki branży.
Zarobki w księgowości brutto (źródło: raport płacowy CPL Jobs):
• księgowy – 3500-5000 w Łodzi, 4500-6500 w Warszawie
• główny księgowy – 8000-16 000 w Gdańsku, 9000-14 000 w Krakowie i Katowicach
• specjalista ds. podatków – 4500-9000 w Katowicach, 4500-10 000 we Wrocławiu
Doradztwo rynków kapitałowych
W tym obszarze praca związana jest przede wszystkim z analizą danych rynkowych, przygotowywaniem wycen spółek, analiz finansowych, tworzeniem modeli finansowych. Celem pracy doradcy jest przygotowanie klienta do fuzji, przejęcia, procesu prywatyzacyjnego lub stworzenie odpowiedniego modelu inwestycji dla klientów w związku z procesami zachodzącymi na rynku kapitałowym.
Aby podjąć pracę w tym obszarze, konieczne jest doświadczenie w obszarze rynków kapitałowych – głównie związane z wyceną papierów wartościowych. Chętnie widziane są osoby z doświadczeniem w firmie doradczej lub audytorskiej.
Zarobki w rynku kapitałowym brutto (źródło: raport płacowy CPL Jobs):
• Menedżer ds. rynków kapitałowych – 15 000-17 000 w Gdańsku i 18 000-25 000 w Warszawie
Zarobki w obszarze rynków kapitałowych są bardzo mocno związane z doświadczeniem i posiadanymi certyfikatami. Wynagrodzenie doradcy inwestycyjnego z certyfikatem Komisji Nadzoru Finansowego to zarobki rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie (taką licencję posiada obecnie 500 osób – stan na 19.09.2014 r.).
5 mitów o pracy w audycie
1. Powtarzalna, monotonna praca
Procedury audytu rzeczywiście są takie same, ale sytuacja biznesowa każdej firmy jest inna – a to powoduje, że nie ma dwóch identycznych audytów, a praca wymaga każdorazowo gimnastyki umysłu i całościowego spojrzenia na biznes klienta. Poza tym każde zadanie wymaga poznania biznesu klienta i szybkiego przyswajania nowej wiedzy.
2. Praca głównie przy biurku i komputerze
Większość czasu audytor spędza w terenie a nie przy komputerze. Krajowe i zagraniczne delegacje są codziennością.
3. Liczy się tylko Big 4
Najwięcej ofert pracy rzeczywiście należy do firm nazywanych „wielką czwórką” – KPMG, E&Y, Deloitte, PwC. 25% rynku audytów w Polsce należy jednak do innych firm z branży. Można też pracować jako audytor wewnętrzny.
4. Mały kontakt z ludźmi
Każdy audyt to, poza sprawdzaniem dokumentów, również rozmowy z pracownikami. Konieczność poznania procesów biznesowych, procedur, wyjaśnienia wątpliwości. Praca w audycie to ciągła komunikacja z innymi.
5. Audytor budzi strach
Podejście do audytorów z roku na rok się zmienia. Są postrzegani jako osoby mogące stanowić wsparcie dla rozwoju firmy. Celem pracy audytorów jest wykrycie procesów, które mogą zagrozić rozwojowi firmy.
