Znalezienie dobrego pracownika, który spełni nasze oczekiwania, czasami przypomina grę w ruletkę. Zamiast polegać jedynie na własnym instynkcie i ryzykować, warto kierować się zdaniem innych. To może również otworzyć wiele furtek na ścieżce zawodowej samemu kandydatowi. Opinia o pracowniku – bo o niej mowa – to nie tylko świetny sposób na podsumowanie współpracy, ale także podziękowanie pracownikowi i umocnienie profesjonalnego wizerunku firmy. Z tego artykułu dowiesz się, co zawrzeć w takiej opinii i co w przypadku, gdy pracodawca nie jest w stanie zgodnie z sumieniem napisać pozytywnej opinii o osobie odchodzącej z firmy. Poniżej znajdziesz też szablony zarówno pozytywnej opinii od pracodawcy, jak i tej negatywnej.
Spis treści
- Opinia o pracowniku – co to za dokument?
- Formalna opinia pracodawcy o pracowniku – kiedy ją wystawia?
- Jak napisać opinię o pracowniku?
- Co powinna zawierać opinia o pracowniku?
- Czym się różnią ocena pracownika i referencje dla pracownika?
- Negatywna opinia o pracowniku – w jakich przypadkach?
- Przykładowa opinia o pracowniku – negatywna
- Pozytywna opinia o pracowniku – wzór
- Opinia o pracowniku – dlaczego warto ją wystawić?
- Opinia o pracowniku – najczęściej zadawane pytania:
Opinia o pracowniku – co to za dokument?
Odejście z dotychczasowego miejsca pracy – niezależnie od tego, czy jest decyzją pracownika czy pracodawcy – i poszukiwanie nowego zatrudnienia. Następnie aplikacja, kontakt z kandydatem, udział w rozmowie rekrutacyjnej – to etapy procesu rekrutacyjnego, któremu czoła stawić muszą kandydaci poszukujący pracy. Po drugiej stronie stoi pracodawca, który musi ocenić kompetencje potencjalnego pracownika, bardzo często dając mu także ogromny kredyt zaufania. Przyszły pracodawca nie zawsze jednak musi opierać się jedynie na informacjach podanych w CV czy własnym przeczuciach. Narzędziem, które może pomóc mu podjąć decyzję, jest właśnie opinia o pracowniku.
Opinia o pracowniku z poprzedniego miejsca pracy to potężna broń w ręce samego pracownika. Pozytywna opinia o pracowniku może znacznie zwiększyć szanse kandydata na rynku pracy i pomóc mu w rozwijaniu kariery zawodowej. Wystawiana jest najczęściej na prośbę pracownika. Co jednak najważniejsze – Kodeks pracy w żaden sposób nie zobowiązuje pracodawcy do wystawienia takiej opinii. Pracodawca wykonuje ją dobrowolnie.
Pamiętaj!
Opinia o pracowniku jest wystawiana dobrowolnie przez pracodawcę i najczęściej na prośbę samego pracownika. Kodeks pracy nie zobowiązuje pracodawcy do wystawienia takiego pisma.
Formalna opinia pracodawcy o pracowniku – kiedy ją wystawia?
Zmiana miejsca pracy, poszukiwanie nowej drogi zawodowej, zakończenie stażu czy praktyk – to tylko niektóre z sytuacji, w których przydatna może okazać się opinia o pracowniku. Najczęściej jednak jest ona sporządzana na prośbę samego zainteresowanego, który odchodzi z dotychczasowego miejsca pracy. Opinia o pracowniku pozytywna może bowiem otworzyć mu wiele furtek zawodowych i znacznie ułatwić znalezienie dobrego zatrudnienia. Warto jednak wiedzieć, że opinia o pracowniku może zostać wystawiona zarówno wtedy, gdy odejście z pracy jest dobrowolną decyzją byłego pracownika, jak i wynika z decyzji samego przełożonego.
Pamiętaj!
Prosząc pracodawcę o wystawienie opinii, należy pamiętać, że ta nie zawsze musi być pozytywna. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do zadowolenia pracodawcy z naszej pracy, lepiej zrezygnować z takiej oceny.
Opinia jest dokumentem, o który bardzo często proszą osoby na początku drogi zawodowej. Może być ona zwieńczeniem stażu, praktyk, a nawet okresu próbnego. Pracodawca, wystawiając taki dokument, powinien opisać w nim przede wszystkim zakres obowiązków pracownika i przedstawić ocenę wywiązywania się z powierzonych podwładnemu zadań. Wówczas tego rodzaju ocena można ułatwić znalezienie pierwszej pracy kandydatowi.
Pamiętaj!
Opinia o pracowniku najczęściej jest dokumentem wystawianym przez pracodawcę w momencie odejścia pracownika z pracy. Bardzo często proszą o niego osoby na początku drogi zawodowej – stażyści czy praktykanci.
Warto jednak wiedzieć, że opinia o pracowniku może okazać się przydatna nie tylko w procesie rekrutacji. Zdarzają się przypadki, kiedy ta wykorzystywana jest na przykład w sądzie.
-
Opinia o pracowniku do sądu
Rekrutacja to tylko jeden z przypadków, kiedy przydatna będzie opinia o pracowniku. Często wykorzystywana jest także w sądzie. Dokument, w którym pracodawca oceni osobę zatrudnioną w firmie, może być przedstawiony jako dowód na przykład w przypadku konfliktów rozstrzyganych w sądzie rodzinnym czy w sprawie przyznania opieki nad dzieckiem. Ocena pracownika może być także wykorzystana w przypadku zwolnienia dyscyplinarnego. W sytuacji, gdy pracownik nie zgadza się z postawionymi mu zarzutami będącymi podstawą zwolnienia, może skierować on sprawę do sądu. Wówczas przydatna może okazać się opinia o pracowniku z poprzedniego miejsca pracy.
Jak napisać opinię o pracowniku?
Przygotowanie opinii o pracowniku nie jest trudnym zadaniem. Warto jednak mieć na uwadze, że jest to dokument o charakterze formalnym, w związku z czym musi on charakteryzować się konkretną strukturą. Pracodawca, któremu przyjdzie sporządzić takie pismo, powinien wiedzieć, jakie elementy musi zawierać opinia o pracowniku. Gotowiec bez problemu znajdziemy w internecie, jednak proste skopiowanie przykładu z sieci nie jest dobrym pomysłem, gdyż może na tym ucierpieć wiarygodność pracodawcy. Zdecydowanie zalecane jest przygotowanie opinii, która będzie spisana własnymi słowami, choć oczywiście zapoznanie się z szablonami może być bardzo pomocne. Warto również przestrzegać niepisanej zasady mówiącej o tym, że cała opinia o pracowniku powinna zmieścić się na kartce formatu A4.
Co powinna zawierać opinia o pracowniku?
Opinia pracodawcy o pracowniku powinna zawierać takie elementy jak:
-
data i miejsce sporządzenia opinii – prawy górny róg,
-
dane autora, czyli osoby wystawiającej opinię (imię i nazwisko, zajmowane stanowisko, nazwa firmy) – lewy górny róg,
-
nagłówek „OPINIA” lub „OPINIA O PRACOWNIKU”,
-
dane pracownika (imię i nazwisko, zajmowane stanowisko, okres współpracy),
-
opis obowiązków pracownika,
-
informacje o kwalifikacjach zawodowych i osiągnięciach w pracy pracownika,
-
ocena pracownika ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji miękkich i umiejętności pomocnych w pracy – zarządzanie czasu, odporność na stres, łatwość nawiązywania kontaktów, umiejętność pracy w zespole, nawiązywania relacji z klientami czy innymi pracownikami itp., a także ocena tego, czy pracownik wywiązywał się z powierzonych mu zadań,
-
ostateczna opinia o pracowniku – krótkie podsumowanie,
-
podpis osoby wystawiającej opinię – prawy dolny róg.
Czym się różnią ocena pracownika i referencje dla pracownika?
Ocena, referencje, opinia o pracowniku – przykład tych dokumentów bardzo często pojawia się w kontekście procesu rekrutacyjnego. Dla wielu opinia o pracowniku tożsama jest z referencjami. Tymczasem warto wiedzieć, że referencja nie jest opinią pracodawcy o pracowniku.
- Referencje funkcjonujące także pod określeniem list referencyjny lub list polecający wystawia się zazwyczaj na prośbę pracownika. Jego celem jest pochwalenie pracownika oraz docenienie jego dokonań w pracy. Wystawia się je w określonym celu, mianowicie po to, by zarekomendować pracownika jako kandydata oraz przedstawić jego najważniejsze zalety i osiągnięcia na ścieżce zawodowej. Ma więc wydźwięk zdecydowanie pozytywny – zawiera tylko pozytywną opinię pracodawcy na temat pracownika.
- Ocena pracownika jest jednak dokumentem o zupełnie innym charakterze. Pierwszą i podstawową różnicą jest ta, że opinia może być pozytywna, negatywna lub neutralna.
W sytuacji, gdy pracodawca nie ma na temat pracownika zbyt wiele dobrego do powiedzenia, z reguły rezygnuje się z opinii czy referencji. Warto jednak mieć na uwadze, że ta pierwsza – w przeciwieństwie do referencji – może być wystawiona bez wiedzy pracownika, tylko do wiadomości pracodawcy.
Pamiętaj!
Nie zawsze pracownik wie o wystawionej mu opinii. Opinia od byłego pracodawcy może mieć charakter poufny i zostać wystawiona bez wiedzy samego zainteresowanego.
Negatywna opinia o pracowniku – w jakich przypadkach?
Opinia o pracowniku kojarzy się tylko i wyłącznie z dokumentem, w których podwładny zostaje opisany w samych superlatywach. Ma na celu jego pochwalenie oraz wyróżnienie jego zasług i osiągnięć. Warto jednak pamiętać, że pracodawca ma również prawo wystawić negatywną opinię o pracowniku. Niemniej, bardzo rzadko zdarza się, by dokument, który sporządzony został na prośbę pracownika, zawierał jedynie niepochlebne opinie na jego temat. Możliwe jest to zazwyczaj w sytuacji, gdy pracownik rażąco łamał przepisy obowiązujące w miejscu pracy, nagminnie nie wywiązywał się ze swoich obowiązków czy działał na szkodę firmy.
Pamiętaj!
Wystawienie negatywnej opinii o pracowniku powinno zostać poparte stosowną dokumentacją. W przeciwnym razie pracownik może skierować sprawę do sądu, oskarżając pracodawcę o wydanie nieprawdziwej i krzywdzącej opinii.
Sporządzenie negatywnej opinii na temat pracownika ma na celu ostrzeżenie innych pracodawców. Przyjęło się jednak, że opinia o pracowniku nie jest wydawana, jeżeli miałaby mieć wydźwięk negatywny. Warto mieć jednak na uwadze, że nie może być ona wyłącznie zbiorem superlatyw i powinna umożliwić sformułowanie oceny przez odbiorcę. Zbytnie przesłodzenie może sprawić, że nie będzie ona brzmiała wiarygodnie.
Przykładowa opinia o pracowniku – negatywna
Poniższy przykład opinii o pracowniku może dotyczyć osoby zwolnionej z powodu złamania zakazu konkurencji. Warto wiedzieć, że pracodawca nie jest bezradny, nawet w momencie, gdy w umowie o pracę nie znalazł się taki zapis. Zakaz prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej wynika z przepisów Kodeksu pracy, a obowiązkiem pracownika jest między innymi dbanie o dobro zakładu pracy.
Warszawa, 27.06.2023 r.
(miejscowość i data)
Jan Nowak (imię i nazwisko osoby wydającej opinię)
Dyrektor sprzedaży (stanowisko osoby wydającej opinię)
Firma XYZ (oznaczenie firmy)
OPINIA
Pan Marek Nowy pracował w naszej firmie od sierpnia 2022 roku do czerwca 2023 roku na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży. Jest to bez wątpienia niezwykle zdolny i kreatywny pracownik, który świetnie opanował zakres swoich obowiązków. Pan Marek posiada szeroką wiedzę specjalistyczną, która może uczynić go jednym z najlepszych sprzedawców. Niemniej, z przykrością informuję, że został on zwolniony za umyślne działanie na szkodę firmy. Prowadząc dodatkową działalność, przejmował klientów, oferując im podobne produkty na preferencyjnych warunkach.
W tym przypadku nieuczciwa konkurencja, której dopuścił się Pan Nowy przyniosła dużą szkodę naszej firmie.
Jan Nowak
(odręczny podpis osoby wydającej opinię)
Pozytywna opinia o pracowniku – wzór
Wnosząc o sporządzanie opinii, warto poprosić pracodawcę o indywidualne podejście do tematu. Choć możliwe jest skorzystanie z wzorów, jakie znajdziemy pod hasłem „opinia o pracowniku – gotowiec”, spersonalizowana opinia przełożonego o pracowniku jest bardziej wartościowa z punktu widzenia kolejnego pracodawcy.
Jak zatem powinna wyglądać opinia o pracowniku? Wzór takiego dokumentu przedstawimy poniżej.
Warszawa, 27.06.2023 r.
(miejscowość i data)
Jan Nowak (imię i nazwisko osoby wydającej opinię)
Dyrektor sprzedaży (stanowisko osoby wydającej opinię)
Firma XYZ (oznaczenie firmy)
OPINIA
Pani Anna Kowalska pracowała w naszej firmie od stycznia 2020 roku do czerwca 2023 roku, początkowo na stanowisku asystentki w dziale sprzedaży, a następnie specjalisty ds. sprzedaży.
Pani Anna Kowalska jest osobą doskonale zorganizowaną. Łatwo nawiązuje kontakty i posiada przyjazne usposobienie, co korzystnie wpływa na postrzeganie jej przez klientów, jak i współpracowników. Jest osobą otwartą i uśmiechniętą, czym szybko zjednuje sobie ludzi.
Dzięki tym cechom potrafiła w krótkim czasie osiągnąć wyniki na takim poziomie, co pracownicy o dłuższym stażu. Pozwoliło jej to awansować na stanowisko specjalisty już po 9 miesiącach od zatrudnienia. Jest skuteczna w działaniu, konkretna i rzeczowa, a jednocześnie bardzo przekonująca. Potrafi szybko i precyzyjnie ocenić potrzeby klienta, co często podkreślali nasi stali kontrahenci. Jest dyspozycyjna, życzliwa i bardzo oddana obowiązkom. Jej praca zawsze była wysoko oceniana przez przełożonych.
Posiadanie takiego handlowca jest cenne dla każdego zespołu zajmującego się sprzedażą. Pani Anna działa skutecznie, jednocześnie budząc sympatię klientów. Potrafi zachować cierpliwość i zimną krew w sytuacjach stresowych. Z pełną odpowiedzialnością mogę stwierdzić, że kwalifikacje oraz cechy osobowościowe Pani Anny Kowalskiej predestynują ją do pracy w działach, których celem jest pozyskiwanie klientów i budowanie długotrwałych relacji.
Jan Nowak
(odręczny podpis osoby wydającej opinię)
Opinia o pracowniku – dlaczego warto ją wystawić?
Opinia o pracowniku jest dokumentem, który może okazać się niezwykle przydatny w poszukiwaniu nowej pracy. Rzetelna ocena pracownika i przedstawienie go w pozytywnym świetle będzie dla przyszłego pracodawcy czynnikiem, który może zaważyć na decyzji dotyczącej o zatrudnieniu i znacznie zwiększyć szanse kandydata w procesie rekrutacji. Ułatwienie mu kariery zawodowej to jednak nie jedyna korzyść płynąca z wystawienia opinii o pracowniku. Jest to także element budowania profesjonalnego wizerunku firmy, ale także umocnienie swojej pozycji w branży jako pracodawcy zaangażowanego w rozwój pracowników. Pozytywna opinia o pracowniku może być również podstawą do wystawienia pozytywnej opinii o pracodawcy.
Opinia o pracowniku – najczęściej zadawane pytania:
-
Kto wystawia opinię o pracowniku?
Opinię wystawia pracodawca, zazwyczaj na prośbę byłego pracownika, praktykanta lub stażysty.
-
Jaki jest cel opinii o pracowniku?
Formalna opinia zazwyczaj wykorzystywana jest w procesie rekrutacyjnym i ma pomóc kandydatowi zdobyć kolejną pracę. Opinie o pracownikach wykorzystuje się też w sądownictwie, np. w sprawach rodzinnych dotyczących przyznania opieki nad dzieckiem albo w sądzie pracy w sprawach dotyczących zwolnienia dyscyplinarnego.
-
Czy pracodawca może odmówić wystwienia opinii?
Tak, Kodeks pracy nie zobowiązuje pracodawcy do sporządzania opinii o pracowniku. Pracodawca może więc odmówić wystawienia tego typu dokumentu.
-
Czym różni się opinia od rekomendacji?
Oba dokumenty mają charakter formalny i są wystawiane przez pracodawcę byłemu podwładnemu. Rekomendację jednak odróżnia to, że jest zawsze pozytywna, podczas gdy opinia może mieć wydźwięk pozytywny, negatywny lub neutralny. Co więcej, opinia może zostać sporządzona bez wiedzy pracownika, choć w praktyce zwykle wystawiana jest na jego prośbę.