Rynek pracy przez ostatnie dekady bardzo mocno ewaluował, diametralnie zmieniało się jego postrzeganie na przestrzeni czasu. Raz mieliśmy do czynienia z „rynkiem pracy pracownika”, innym razem z „rynkiem pracy pracodawcy”. Co warto wiedzieć o rynku pracy i jego elementach? Jak obecnie wygląda rynek pracy w Polsce?
Co to jest rynek pracy?
Jak w każdym „rynku” mamy do czynienia z procesem wymiany jednego dobra na dobro inne. A dobrem tym jest w naszym przypadku praca do wykonania – z jednej strony, z drugiej natomiast wynagrodzenie za jej wykonanie. Taka transakcja odbywa się między pracodawcami, będącymi nabywcami, którzy reprezentują popyt na pracę i oferują miejsca zatrudnienia, a pracownikami będącymi sprzedawcami, którzy proponując swoje usługi, decydują o podaży pracy.
Jak każdy rynek, tak i ten ma wytyczone cele. Za najważniejszy uznaje się dążenie do równowagi między popytem na pracę a podażą pracy. I równowagę tę osiąga odpowiednio, alokując i relokując dostępne zasoby ludzkie, czyli pracowników i współpracowników, tak by w pełni zaspokoić potrzeby kadrowe pracodawców. I właśnie realizacja tego celu warunkuje, czy obecny rynek pracy możemy nazwać rynkiem „pracownika” czy „pracodawcy”.
Jeśli ofert pracy na rynku jest więcej niż osób nimi zainteresowanych – wówczas mówimy o „rynku pracownika”, który w tej sytuacji ma silną pozycję negocjacyjną. Takim przykładem może być branża IT, którą od lat trudno nasycić. Natomiast jeśli ofert pracy jest mało, a osób chętnych na pracę wiele, mówimy o „rynku pracodawcy”. I z takim mamy do czynienia obecnie. Epidemia spowodowała wzrost podaży na rynku pracy, przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby nowych ofert, w porównaniu do analogicznego okresu w latach poprzednich.
Wymagania pracodawców wobec pracowników:
Rynek pracy istniał od zawsze. Od zawsze ktoś zlecał zadania do odpłatnego wykonania, a ktoś inny przyjmował je do realizacji, oczekując zapłaty. Na przełomie ostatniego stulecia bardzo mocno zmieniły się oczekiwania stawiane kandydatom do pracy, ewaluowały także kryteria, na podstawie których pracodawcy oceniają przydatność kompetencji zawodowych potencjalnych pracowników.
- oczekiwania pracodawcy: dawniej
Niegdyś liczyły się głównie koneksje, wykształcenie i pozyskana w ten sposób wiedza (dawniej, dyplom studiów wyższych był gwarancją zrobienia kariery) oraz umiejętności twarde. Dziś natomiast znaczenia nabierają zróżnicowane doświadczenia, unikalna wiedza, ale przede wszystkim konkretne umiejętności, w tym umiejętności miękkie, pozwalające pracownikowi radzić sobie w złożonej rzeczywistości rynkowej. W rzeczywistości bardzo wymagającej – z jednej strony elastyczności, relacyjności, umiejętności szybkiego łączenia i analizowania faktów, a z drugiej strony zdrowej asertywności, znajdowania doskonałego rozwiązania „ad hoc” i ukierunkowania na realizację celu. Od przyszłych pracowników oczekuje się także, że staną się partnerami biznesu, a nie tylko odtwórcami i wykonawcami zleconych zadań, obowiązków służbowych.
W niedalekiej przeszłości utrzymanie zatrudnienia w jednej firmie przez wiele lat było dobrze postrzegane, czasem wręcz pożądane. Stanowiło o wartości kandydata do pracy, jego stabilizacji życiowej, lojalności i oddaniu pracy oraz pracodawcy. Współcześnie sytuacja ta diametralnie się zmieniła. Pracownicy, realizując się zawodowo, znacznie rzadziej stawiają na stabilność zatrudnienia, a częściej na zdobywanie doświadczeń, rozwój i dużą elastyczność we współpracy, co przekłada się jednoznacznie na częstsze zmiany miejsca pracy. I w oczach pracodawców ma to w większości pozytywne konotacje. Oczywiście do czasu, gdy te zmiany nie są zbyt częste i nie zaczniemy być postrzegani jako zawodowi skoczkowie. Obecnie, jeśli do wyboru mamy 2 kandydatów z takim samym stażem, o podobnym spektrum kompetencji i umiejętności, wybiera się kandydata o bardziej zróżnicowanym doświadczeniu w środowisku biznesowym.
Zbyt długie „zasiedzenie” się u jednego pracodawcy, na tym samym stanowisku może być postrzegane jako brak ambicji i stagnację w rozwoju osobistym. Oczywiście to może krzywdzić kandydata, który w ramach prywatnych aktywności inwestuje w swój rozwój i zbiera bardzo różne, atrakcyjne doświadczenia. Dlatego warto je wszystkie zaprezentować w CV, wówczas atrakcyjność kandydata w oczach współczesnego potencjalnego pracodawcy wzrośnie.
- kompetencje zawodowe: cenione dziś
Współczesny rynek pracy znacząco różni się od tego, który istniał w przeszłości. Coraz częściej obok biznesu, to kapitał ludzki odgrywa w nim kluczową rolę, dlatego kładzie się olbrzymi nacisk na pozyskanie właściwych, zmotywowanych pracowników, posiadających wiedzę, niezbędne kompetencje i umiejętności, ale i odpowiednie doświadczenie.
- wymagania wobec pracowników na przykładzie firmy leasingowej
W branży leasingowej szalenie ważne jest właściwe nastawienie na klienta i jego potrzeby, umiejętność budowania partnerskiej, długotrwałej relacji, otwartość, znajomość oferowanych produktów, a także zaangażowanie w obsługę klienta, w procesy sprzedażowe skutkujące osiąganiem wysokich wyników. Na stanowiskach specjalistycznych i menedżerskich liczy się także wcześniej zdobyte doświadczenie w branży, poparte sukcesami, szczególnie w firmach leasingowych o podobnej strukturze procesów biznesowych, co znacząco skraca proces adaptacji nowego pracownika.
Ewelina Świątczak
Dyrektor Depertamentu Zarządzania Zasobami Ludzkimi
Impuls-Leasing Polska Sp. z o.o.