Grupowe zwolnienia to szczególna sytuacja. Ze względu na rozwiązanie umowy o pracę z dużą grupą zatrudnionych występuje szereg przepisów i obostrzeń chroniących prawa pracownika. Większość z nich reguluje Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przy zwolnieniach grupowych pracodawca musi dopełnić wielu formalności. Powiadomić urząd pracy, związki zawodowe. Musi także pamiętać, że obowiązuje odprawa przy zwolnieniu grupowym.
Zwolnienia grupowe – kto jest chroniony?
Przed wypowiedzeniem umowy o pracę w trybie zwolnień grupowych chroniona jest część pracowników. Mówi o tym artykuł 5. ustawy:
W okresie objęcia szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy pracownikowi:
1) któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, pracownicy w ciąży, pracownikowi w okresie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego;
2) będącemu członkiem rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego;
3) będącemu członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej;
4) będącemu członkiem zakładowej organizacji związkowej, upoważnionemu do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy;
4a) będącemu członkiem specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej;
4b) będącemu członkiem specjalnego zespołu negocjacyjnego, organu przedstawicielskiego lub przedstawicielem pracowników w spółce europejskiej;
4c) będącemu członkiem specjalnego zespołu negocjacyjnego, organu przedstawicielskiego lub przedstawicielem pracowników w spółdzielni europejskiej;
4d) będącemu członkiem specjalnego zespołu negocjacyjnego, zespołu przedstawicielskiego albo przedstawicielem pracowników w radzie nadzorczej spółki powstałej w wyniku połączenia transgranicznego spółek;
5) będącemu społecznym inspektorem pracy;
6) powołanemu do odbycia czynnej służby wojskowej, służby zastępczej, zasadniczej służby wojskowej albo przeszkolenia wojskowego;
7) będącemu członkiem rady pracowników lub określonym w porozumieniu, o którym mowa w art. 24 ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. poz. 550, z 2008 r. poz. 584 oraz z 2009 r. poz. 805), przedstawicielem pracowników uprawnionym do uzyskiwania od pracodawcy informacji i prowadzenia z nim
konsultacji.
Warto zaznaczyć jeszcze raz, że w przypadku wymienionych wyżej osób możliwa jest wyłącznie zmiana warunków pracy i płacy.
Ponowne zatrudnienie pracownika zwolnionego grupowo
Tę kwestię również reguluje ustawa. Dokładniej mówiąc, w artykule 9. rozpatruje się proces zatrudnienia pracownika w tej samej grupie zawodowej. By tak się stało, muszą zostać spełnione ważne warunki. Po pierwsze, osoba, która chce zatrudnić się ponownie u pracodawcy, powinna zgłosić taki zamiar w ciągu roku od dnia rozwiązania stosunku pracy. Może zrobić to w dowolnej formie, byle jasno zakomunikować chęć podjęcia zatrudnienia. Z kolei pracodawca powinien takiego pracownika zatrudnić w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego.
