Posiadasz ubezpieczenie zdrowotne? Wypadek w pracy, choroba zawodowa lub inne przyczyny sprawiły, że nie jesteś zdolny do pracy? Poniżej dowiesz się, czy możesz wystąpić o zasiłek chorobowy oraz jak wyliczyć jego wysokość.
Kto może ubiegać się o zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy wynikający z ubezpieczenia chorobowego przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę, osobom wykonującym pracę nakładczą oraz członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych. O to świadczenie mogą się również ubiegać osoby, które wykonują swoją pracę w ramach umowy agencyjnej oraz umowy zlecenia. Zasiłek chorobowy przysługuje też duchownym.
Zasiłek chorobowy pracownika z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem wypadkowym. Przyznawany jest, gdy zatrudniony stał się niezdolny do pracy z powodu wypadku w pracy lub też choroby zawodowej. ZUS wypłaca go wspomnianym wyżej grupom pracowników.
Dodatkowo zaś zasiłek mogą pobierać m.in. celnicy, osoby posiadające stypendia sportowe oraz posłowie i senatorowie. Jednak zarówno sportowcom, jak i politykom jest on przyznawany w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego.
Świadczenie chorobowe – kiedy nie przysługuje?
Istnieją jednak sytuacje, gdy zasiłek chorobowy nie przysługuje. Zakład Ubezpieczeń Społecznych precyzuje listę sytuacji, w których nie ma możliwości przyznania tego świadczenia.
Zasiłek chorobowy nie zostanie wypłacony w trakcie trwania urlopu bezpłatnego oraz wychowawczego, w trakcie odbywania przez wnioskodawcę kary pozbawienia wolności.
Przyczyną niewypłacenia zasiłku może być również niezdolność do pracy, będąca efektem umyślnego przestępstwa lub wykroczenia.
Przez pierwsze pięć dni nie dostanie również wsparcia finansowego osoba, u której stwierdzono, że niezdolność do pracy to skutek spożywania alkoholu w pracy.
Prawo precyzuje również, że zasiłku nie mogą pobierać osoby, którym zostało udowodnione posługiwanie się sfałszowanym zwolnieniem lekarskim lub też wykonywanie pracy zarobkowej w trakcie trwania tego zwolnienia.
Jak obliczyć chorobowe?
Jakich sum w ramach zasiłku możemy się spodziewać? Przepisy określają, że wynosi:
• 70% podstawy wymiaru wynagrodzenia – za czas hospitalizacji;
• 80% podstawy wymiaru wynagrodzenia – za okres hospitalizacji przypadający od 15. do 33. dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym dla pracowników po 50. roku życia, wypłacane od następnego roku kalendarzowego po ukończeniu 50 lat. 80% podstawy wymiaru obowiązuje również osoby wykonujące pracę nakładczą lub odbywające służbę zastępczą;
• 100% podstawy wymiaru wynagrodzenia – w tym również za okres hospitalizacji, przysługuje osobom, które stały się niezdolne do wykonywania obowiązków służbowych w efekcie wypadku w drodze do/z pracy, w czasie ciąży, po poddaniu się badaniom niezbędnym do zostania dawcą komórek, tkanek i narządów bądź w efekcie zabiegów pobrania komórek, tkanek i narządów.
Podstawa zasiłku chorobowego
Jak wyliczyć zasiłek? Za podstawę zasiłku chorobowego przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie wypłacane przez okres 12 miesięcy przed momentem powstania niezdolności do pracy. Jeśli osoba ubiegająca się o zasiłek w okresie tych 12 miesięcy przepracowała mniej niż połowę obowiązującego czasu pracy z przyczyn usprawiedliwionych, to przy naliczaniu wysokości podstawy tego świadczenia przyjmuje się wynagrodzenie uzupełnione do pełnej wysokości.
Osobie, która nie pozostaje ze swoim pracodawcą w stosunku pracy, podstawę zasiłku chorobowego wylicza się na podstawie przeciętnego miesięcznego przychodu, od którego opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe za okres 12 miesięcy poprzedzający powstanie niezdolności do wykonywania pracy.
Kiedy następuje wypłata chorobowego?
Osoba ubiegająca się o zasiłek chorobowy ma do niego prawo po upłynięciu okresu wyczekiwania, którego długość jest zależna od charakteru posiadanego ubezpieczenia. Istnieje również możliwość pobierania zasiłku z pominięciem wspomnianego okresu. Jest tak w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o zasiłek chorobowy jest absolwentem szkoły wyższej i w ciągu 3 miesięcy od zakończenia swojej edukacji została objęta ubezpieczeniem chorobowym. Możliwość uzyskania zasiłku bez okresu wyczekiwania mają również pracownicy, którzy stali się niezdolni do pracy w wyniku choroby zawodowej lub wypadku w pracy. Nie muszą czekać też osoby, które legitymują się co najmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
Długość chorobowego
Ten rodzaj zasiłku przysługuje przez czas trwania niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 182 dni. Jeżeli przyczyną niemożności kontynuowania pracy jest gruźlica, czas wypłacania zasiłku wydłuża się do 270 dni. Świadczenie w wymiarze czasowym 270 dni przysługuje również ubezpieczonym pracownicom, których niezdolność do pracy przypada na okres ciąży.