Ratownik medyczny to bardzo odpowiedzialny zawód, wiążący się dodatkowo z dużym stresem i koniecznością bardzo szybkiego podejmowania decyzji, które często zaważą o życiu i zdrowiu poszkodowanego. Nie dziwi zatem, że wykonywać ten zawód mogą wyłącznie osoby bardzo dobrze przygotowane.
Ustawa o ratownictwie medycznym
Uprawnienia, obowiązki i inne kwestie związane z pracą ratownika medycznego ustalone są w Ustawie o państwowym ratownictwie medycznym (Dz.U. 2006 nr 191 poz. 1410), a także Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego.
Określenie ratownik medyczny jest bardzo ogólne. Ratownicy prowadzą akcje pomocowe w różnych warunkach, dlatego wyróżnia się na przykład:
• ratownictwo górskie,
• ratownictwo morskie,
• ratownictwo górnicze,
• ratownictwo wodne.
Uprawnienia ratownika medycznego
Ratownik medyczny część czynności może wykonać samodzielnie, a niektóre pod nadzorem lekarza. Zgodnie z ustawą do jego podstawowych obowiązków należy (art. 11.).:
1) udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym medycznych czynności ratunkowych
udzielanych samodzielnie lub na zlecenie lekarza;
2) zabezpieczenie osób znajdujących się w miejscu zdarzenia oraz podejmowaniu
działań zapobiegających zwiększeniu liczby osób w stanie nagłego zagrożenia
zdrowotnego;
3) transportowanie osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;
4) udzielanie wsparcia psychicznego w sytuacji powodującej stan nagłego
zagrożenia zdrowotnego;
5) edukacja zdrowotnej i promocji zdrowia.
Ponadto wspomniane rozporządzenie reguluje czynności jakie ratownik może przeprowadzić? samodzielnie. Są to m.in.:
• wykonanie EKG;
• wykonanie defibrylacji ręcznej i zautomatyzowanej;
• pobieranie krwi;
• podawanie leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, doustną, podjęzykową, wziewną, dotchawiczą, doodbytniczą oraz doszpikową.
Co istotne, ratownik medyczny ma również prawo podania pacjentowi aż 41 leków szczegółowo wskazanych w rozporządzeniu.
Dokument wskazuje też czynności jakie ratownik wykona pod nadzorem lekarza np. intubacja pacjenta, cewnikowanie, zakładanie sondy żołądkowej. Rozporządzenie weszło w życie 12 maja 2016 r.
Jak zdobyć uprawnienia ratownika medycznego
Zgodnie z ustawą o ratownictwie, by wykonywać ten zawód trzeba spełnić szereg wymagań. Przede wszystkim należy mieć pełną zdolność do czynności prawnych oraz cechować się dobrym stanem zdrowia. Niezbędna jest też umiejętność posługiwania się językiem polskim w sposób umożliwiający pełnienie obowiązków.
Wymagane jest też ukończenie kierunkowych studiów wyższych lub szkoły policealnej o uprawnieniach szkoły publicznej oferującej kształcenie w tym zakresie. Absolwenci podchodzą następnie do Państwowego Egzaminu z Ratownictwa Medycznego (tzw. PERM).