Ponad 60% pełniących obowiązki terytorialsów jednocześnie pracuje zawodowo, wynika z analiz MON. Czy łączenie tych dwóch funkcji – służby w WOT oraz zatrudnienia w firmie, jest trudne do realizacji?
Spis treści
- Jakie przysługują przywileje?
- Żołnierz WOT – jak wygląda kwestia wynagrodzenia?
- Służba w WOT – jakie terytorials ma obowiązki wobec pracodawców?
- Pracownik w WOT – czy pracodawca może się ubiegać o zwrot wydatków w przypadku zatrudnienia osoby na zastępstwo?
- Terytorials – jak wygląda kwestia urlopu w pracy?
Zacznijmy od tego, czym właściwie są Wojska Obrony Terytorialnej. Zgodnie z informacją podaną przez Ministerstwo Obrony Narodowej, to najmłodszy rodzaj Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – 1 stycznia 2022 roku minęło 5 lat od ich utworzenia. W ramach WOT możliwe jest pełnienie Terytorialnej Służby Wojskowej (TSW). Jak wyjaśnia MON w serwisie Rzeczypospolitej Polskiej MON:
Terytorialna Służba Wojskowa jest nową formą czynnej służby wojskowej, która obowiązuje tylko w Wojskach Obrony Terytorialnej. Polega ona na tym, że żołnierze – ochotnicy, pełnią czynną służbę wojskową w formie rotacyjnej (w jednostce wojskowej, w określonych przez dowódcę dniach służby, co najmniej raz w miesiącu przez okres dwóch dni w czasie wolnym od pracy) i dyspozycyjnej (poza jednostką wojskową, nie rezygnując z dotychczasowych zajęć).
Żołnierze-ochotnicy z Terytorialnej Służby Wojskowej zwani są potocznie terytorialsami. Najczęściej są to osoby młode (wg danych MON średnia wieku wynosi 32 lata), aktywne zawodowo. Obowiązki związane ze służbą w wojsku wypełniają często w miejscowości, w której mieszkają, w najbliższej okolicy.
Jakie przysługują przywileje?
Przede wszystkim, gdy chodzi o kwestię WOT a praca, służba wojskowa zawsze jest traktowana priorytetowo. Oznacza to, że żołnierz WOT ma obowiązek pozostawać w pełnej gotowości do stawienia się w wyznaczonym przez dowódcę jednostki czasie i miejscu.
W związku z tym pracodawca zatrudniający terytorialsa jest zobowiązany do zwolnienia go z obowiązków służbowych na czas wykonywania czynności związanych ze służbą w WOT.
Żołnierz obrony terytorialnej ma zapewnioną ochronę stosunku pracy. W czasie pełnienia służby w WOT (a dokładniej, od dnia doręczenia karty powołania aż do zakończenia służby wojskowej) pracodawca nie może rozwiązać z żołnierzem umowy o pracę. Przepisy przewidują kilka wyjątków. Do zwolnienia może dojść w trybie dyscyplinarnym (gdy pracodawca wykaże winę pracownika) bądź w przypadku ogłoszenia likwidacji / upadłości firmy.
Żołnierz WOT – jak wygląda kwestia wynagrodzenia?
Kiedy żołnierz WOT zostanie wysłany przez dowódcę np. na szkolenia, kursy podoficerskie, oficerskie i inne – w czasie ich trwania przysługuje mu wynagrodzenie od pracodawcy. Co więcej, terytorials, po powołaniu do służby przygotowawczej, uzyskuje prawo do odprawy od pracodawcy w wysokości 2-tygodniowej pensji. Zasady obliczania odprawy są takie same jak przy ustalaniu ekwiwalentu finansowego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Służba w WOT – jakie terytorials ma obowiązki wobec pracodawców?
Terytorialsi mają określone obowiązki wobec pracodawców. Przede wszystkim muszą powiadomić ich o dniach, w których będą nieobecni w związku ze służbą. Powinni także informować firmę o zmianach tych terminów. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy żołnierz zostaje wezwany w trybie natychmiastowym.
Pracownik w WOT – czy pracodawca może się ubiegać o zwrot wydatków w przypadku zatrudnienia osoby na zastępstwo?
Gdy żołnierz WOT – w związku z pełnieniem służby, odbywaniem szkolenia itp. – jest nieobecny w firmie, w której pracuje, szef może zatrudnić osobę na zastępstwo. W tym wypadku firma otrzyma świadczenie pokrywające koszty zatrudnienia nowej osoby.
Warto zaznaczyć, że pracodawca musi mieć możliwość wcześniejszego zapoznania się z grafikiem szkoleniowym pracownika pełniącego służbę w WOT i dzięki temu zaplanować przyjęcie osób na zastępstwo.
Terytorials – jak wygląda kwestia urlopu w pracy?
Pracujący żołnierz Wojsk Obrony Terytorialnej ma wszystkie prawa gwarantowane przez Kodeks pracy. Ponadto pracodawca ma obowiązek udzielenia mu bezpłatnego urlopu na podstawowe wstępne. Zostają na nie wysłane osoby po otrzymaniu powołania do WOT. Szkolenie trwa 16 dni (dla osób, które nie mają przeszkolenia wojskowego) lub 8 dni (w przypadku rezerwistów). Szkolenie może też zostać podzielone na części i odbywać się w weekendy.
Zobacz także, jak wygląda praca i rekrutacja do Wojska Polskiego.