Rok się kończy, a ty wciąż masz do wykorzystania dni urlopowe i zastanawiasz się, jak korzystnie je zaplanować? Dwutygodniowy nieprzerwany urlop w ciągu roku to przywilej każdego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Czy z dni wolnych można skorzystać na przełomie grudnia i stycznia? Czy jest to zgodne z Kodeksem pracy?
Czy 14 dni urlopu jest obowiązkowe?
Osobie, która przepracowała mniej niż 10 lat, przysługuje 20-dniowy urlop, a staż pracy trwający co najmniej 10 lat daje prawo do 26 płatnych dni wolnych w ciągu roku. Co do zasady, urlop wypoczynkowy powinien być nieprzerwany (art. 152. § 1. Kp), jednak Kodeks pracy dopuszcza możliwość podziału go na części, na wniosek pracownika i przy zachowaniu co najmniej 14 dni ciągłego urlopu (art. 162. Kp). Niewykorzystane dni wolne przechodzą na kolejny rok, stając się urlopem zaległym, który powinien być wykorzystany do końca września w kolejnym roku. Warto dodać, że w pierwszym roku zatrudnienia dni urlopowe nabywa się po przepracowaniu każdego miesiąca, nie zawsze więc pracownik będzie miał możliwość wzięcia dwóch tygodni urlopu.
Czy dwutygodniowy urlop można wykorzystać na przełomie roku?
Prawnie niedopuszczalne jest zrzeczenie się wolnego, a obowiązkowy urlop 14-dniowy zgodnie z Kodeksem pracy należy wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego.
Nie powinien być on zatem planowany na przełomie grudnia i stycznia, choć termin z punktu widzenia pracownika wydaje się dość korzystny. Przykładowo, wziąwszy wolne od 25 grudnia 2020 r. do 7 stycznia 2021 r., wykorzystuje się nie 10 dni z urlopowej puli, a jedynie 7. Należy jednak pamiętać, że pracodawca, który nie udzieli pracownikowi nieprzerwanego urlopu dwutygodniowego, narusza tym samym prawo pracy. Jednocześnie przełożony może nakazać pójście na urlop jedynie wtedy, gdy jest to urlop zaległy bądź przypada na okres wypowiedzenia.
Podsumowując, planowanie dwutygodniowego urlopu na przełomie roku stoi w sprzeczności z Kodeksem pracy. Istnieją jednak okoliczności, które uzasadniają przeniesienie wolnego na późniejszy termin i np. wykorzystanie go w grudniu i styczniu.
Zgodnie z art. 166. Kodeksu pracy:
Część urlopu niewykorzystaną z powodu:
1) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
3) odbywania ćwiczeń wojskowych lub przeszkolenia wojskowego albo pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, przez czas do 3 miesięcy,
4) urlopu macierzyńskiego pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym.
Plan urlopów wypoczynkowych: do kiedy trzeba podać?
W końcówce roku często pojawia się także wątpliwość dotycząca sporządzania planu urlopowego. Czy wolne na przyszły rok trzeba rozpisać już teraz? Plan urlopów wypoczynkowych to dokument przygotowywany przez pracodawcę z uwzględnieniem z jednej strony wniosków pracowników i z drugiej – niezakłóconej organizacji pracy. Nie w każdej firmie jednak obowiązuje.
Zasady sporządzania planu ujęte są w art. 163. Kodeksu pracy. Nie znajdziemy tam terminu, w jakim pracodawca musi terminarz przygotować i przedstawić pracownikom – zależy to od zasad przyjętych w danej firmie. Najczęściej jednak plan powstaje w grudniu bądź na początku kolejnego roku kalendarzowego. Urlopy udzielane są zgodnie z przyjętymi w nim ustaleniami. Prawo pracy dopuszcza jednak możliwość przesunięć dni wolnych, zarówno na wniosek pracownika, jak i pracodawcy. Wedle art. 164.:
§ 1. Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami.
§ 2. Przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.