Pracując za granicą i rozliczając podatek dochodowy w kraju zatrudnienia, podatnik wykazuje osiągnięty dochód w deklaracjach PIT składanych w Polsce. Aby jednak nie odprowadzać podatku za te same dochody dwa razy, stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania.
Na czym polega abolicja podatkowa?
Na umorzeniu określonej części bądź całości podatku w określonych sytuacjach. W różnych okresach w historii w Polsce abolicja podatkowa dotyczyła odmiennych kwestii. Obecnie najczęściej pojęcie to stosuje się w kontekście rozliczania podatku w przypadku dochodów uzyskiwanych za granicą.
Ustawa abolicyjna została wprowadzona 25 lipca 2008. Uwzględniała ona rozwiązanie problemu podatników pracujących w poprzednich latach za granicą, których dochody zostały podwójnie opodatkowane. Abolicja podatkowa w Polsce dotyczyła dochodów uzyskiwanych w latach 2002 – 2007 i miała na celu wyrównanie różnicy w zobowiązaniach podatkowych, które były liczone w różny sposób. Tą samą ustawą, od 1 stycznia 2008 roku, wprowadzono pojęcie ulga abolicyjna. (Ustawa abolicyjna Dziennik Ustaw) nr 143 poz. 894. Potocznie nadal używa się pojęcia abolicja na określenie ulgi stosowanej przy rozliczaniu podatków za dochody uzyskiwane za granicą i rozliczane metodą odliczenia proporcjonalnego.
Ulga abolicyjna – co to jest i kogo dotyczy?
Rozliczając dochód osiągnięty za granicą, stosowany jest jeden z dwóch sposobów:
• metoda odliczenia proporcjonalnego,
• metoda z progresją.
Metoda proporcjonalna obliczania podatku musi być stosowana w przypadku rozliczania dochodów pochodzących z niektórych krajów. Jej zastosowanie daje jednak wyższy do zapłacenia podatek niż gdyby podatnik zastosował rozliczenie z progresją (jest tak dlatego, że metoda progresywna obliczania podatku pozwala wyłączyć z opodatkowania te dochody, które zostały opodatkowane za granicą). Ulga abolicyjna ma pozwolić na wyrównanie podatku przy obu metodach rozliczenia.
Mówiąc zatem wprost, abolicja podatkowa PIT to metoda, która pozwala uniknąć wyższego opodatkowania mimo zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia przy rozliczaniu dochodów z zagranicy.
Dla kogo abolicja podatkowa (ulga abolicyjna)?
Ulga, o której mowa w art. 27g ustawy o podatku dochodowym dotyczy osób, uzyskujących dochód poza terytorium RP z takich źródeł jak:
• stosunek pracy,
• służbowy stosunek pracy,
• spółdzielczy stosunek pracy,
• praca nakładcza,
• działalność wykonywana osobiście,
• działalność gospodarcza,
• prawa majątkowe w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych.
Nie dotyczy ona zaś dochodów uzyskiwanych np. z najmu, emerytury, kapitałów pieniężnych czy sprzedaży nieruchomości.
Jakie kraje i kogo obejmuje abolicja podatkowa rozumiana jako ulga abolicyjna?
Ulgę abolicyjną mogą zastosować podatnicy rozliczający się metodą proporcjonalnego odliczenia. Warunkiem jest uzyskanie dochodu w jednym (lub wielu) państwach, które zawarły z Polską umowę o rozliczeniu metodą proporcjonalnego odliczenia. Są to: USA, Australia, Belgia, Dania, Holandia, Islandia, Rosja, Ukraina, Armenia, Chile, Egipt, Gruzja, Iran, Katar, Kazachstan,Kirgistan, Korea Południowa, Kuwejt, Macedonia, Malezja, Mołdawia, Syria, Tadżykistan i Uzbekistan.
Ulga stosowana może być również przy dochodach pochodzących z państw, z którymi Polska nie ma żadnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. Brazylia, Libia, Afganistan). Ustawa o abolicji podatkowej wyłącza zaś z niej kraje, które stosują szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. raje podatkowe) – np. Andora, Bahamy, Hongkong, Monako i inne.
Jak skorzystać z abolicji podatkowej?
Obecnie nie można już skorzystać z abolicji podatkowej, ale można zastosować w rozliczeniach ulgę abolicyjną. Aby móc to zrobić, należy:
• wypełnić podstawową deklarację podatkową (PIT-36, PIT-36L lub PIT-28) i wskazać dochody z zagranicy i z Polski,
• złożyć załącznik PIT/ZG (dochody zagraniczne),
• złożyć załącznik PIT/O – cześć C (ulga abolicyjna).
Jak obliczyć ulgę abolicyjną?
Aby obliczyć ulgę abolicyjną, należy obliczyć wysokość podatku do zapłacenia, jaki miałby podatnik, gdyby zastosował metodę wyłączenia z progresją. Różnica między podatkiem wynikającym z zastosowanej metody odliczenia proporcjonalnego a podatkiem wynikającym z metody wyłączenia z progresją to właśnie wysokość ulgi.
Ulga abolicyjna – kalkulator
W internecie bardzo trudno znaleźć kalkulator, który pozwoli po wprowadzeniu danych uzyskać informacje, ile wynosi ulga abolicyjna. Wyliczenie ulgi abolicyjnej wykonuje się na konkretnych danych według wzoru. Obecnie większość programów do rozliczania podatku PIT potrafi poradzić sobie z tym problemem.
Uwaga! Pojęcia podatek abolicyjny nie stosuje się w kontekście ulgi abolicyjnej. Podatek abolicyjny dotyczył w 2002 roku sytuacji ujawnienia przez podatnika przychodu, którego wcześniej nie zgłosił. Taki podatnik byłby zobowiązany do zapłacenia 12% podatku abolicyjnego.