Ubezpieczenie rentowe ma chronić daną osobę przed utratą środków do życia w przypadku utraty zdolności do pełnienia obowiązków i tym samym zarabiania na swoje potrzeby. Świadczenie jest również przyznawane członkom rodziny po śmierci osoby objętej ubezpieczeniem rentowym.
Zasady opłacania składek
W polskim prawodawstwie wyróżnia się przypadki obowiązkowego objęcia ubezpieczeniem rentowym oraz takie, które można zgłosić do ubezpieczenia dobrowolnego.
W pierwszej grupie znajdują się osoby, które na obszarze Polski są między innymi:
- pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów,
- osobami wykonującymi pracę nakładczą,
- osobami, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, oraz osobami z nimi współpracującymi,
- osobami, które pobierają stypendium sportowe,
- doktorantami otrzymującymi stypendium doktoranckie,
- osobami, które wykonują odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- duchownymi,
- żołnierzami niezawodowymi, którzy pełnią czynną służbę wojskową, z wyłączeniem żołnierzy pełniących służbę kandydacką,
- osobami, które są na urlopach wychowawczych lub pobierają zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
- osobami, które odbywają służbę zastępczą.
Pełen wykaz sytuacji, w których kogoś obejmuje się obowiązkowym ubezpieczeniem rentowym (i emerytalnym) znajduje się w Ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w artykule 6.
Jeżeli ktoś nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu, a chciałaby wpłacać składki, by móc w razie nieprzewidzianych sytuacji skorzystać z renty, może zgłosić się i dobrowolnie opłacać składki do ZUS-u.
Musi jednak spełnić jeden z warunków:
- mieszkać w Polsce, bądź
- jeżeli nie mieszka w Polsce, powinna być wcześniej objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi w Polsce, bądź
- jeżeli nie mieszka w Polsce, powinno obejmować ją zastosowanie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Wysokość składki rentowej 2020
Jak czytamy w Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej: Składka na ubezpieczenia rentowe wynosi 8 proc. podstawy wymiaru składki. Składka opłacana jest w części przez pracodawcę (6,5 proc. podstawy wymiaru), a w części przez pracownika (1,5 proc. podstawy wymiaru).
Dla przykładu – podstawą wymiaru składki pracownika zatrudnionego na etat jest jego wynagrodzenie brutto. Składka rentowa przy minimalnym wynagrodzeniu brutto za 2020 rok wynosi:
- dla pracownika 1,5% x 2600 zł = 39 zł
- dla pracodawcy 6,5% x 2600 = 169 zł.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą podstawę wymiaru określa się na podstawie wyliczeń określonych we wspomnianej ustawie.
Dla przedsiębiorcy nieuprawnionego do ulg i opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – ta kwota wynosi 3136,20 zł co daje wysokość składki na ubezpieczenie rentowe 250,90 zł.
Dla przedsiębiorcy opłacającego składki na ubezpieczenia społeczne od preferencyjnej podstawy nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia – ta kwota wynosi 780 zł, co daje wysokość składki na ubezpieczenie rentowe 62,40 zł.