Rynek pracy w Polsce – charakterystyka
Na rynek pracy wpływa wiele czynników o zasięgu lokalnym i międzynarodowym. Za pomocą różnych narzędzi można określić dominujące w nim tendencje. W ostatnich latach najczęściej mówiło się o rynku pracownika – strukturze, w której to osoby aplikujące na stanowiska mogły stawiać warunki, a pracodawcy – by posiadać pełny i kompetentny personel, musieli na te żądania przystawać.
Jaka obecnie jest sytuacja na rynku pracy? Co się zmieniło? W publikacji Głównego Urzędu Statystycznego Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2019 r. czytamy: „Według danych szacunkowych liczba pracujących w gospodarce narodowej w końcu 2019 r. była o ok. 1% wyższa niż przed rokiem (wobec wzrostu o 1,5% w 2018 r.). W 2019 r. zwiększyło się przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw, ale w mniejszym stopniu niż rok wcześniej. Tempo wzrostu przeciętnego zatrudnienia w kolejnych kwartałach słabło”. Wygląda więc na to, że struktura rynku powoli się zmienia.
Koniec rynku pracownika – przyczyny
Co może powodować zmniejszenie zatrudnienia? Przede wszystkim to, że przedsiębiorcy odnotowują zapotrzebowanie na pracowników o konkretnych umiejętnościach i kwalifikacjach. Szukają osób o ściśle określonej wiedzy, posiadanych certyfikatach. W związku z tym, nie przyjmą każdego, kto zgłosi się na oferowane przez nich stanowisko.
Nie od dziś głośno jest o zapotrzebowaniu na zawody związane z IT, cyfryzacją, z sektorami technicznymi. Różne akcje, między innymi namawiające kobiety do studiów technicznych, państwowy Program rozwoju talentów informatycznych, mają te luki wypełnić.
W cytowanej już publikacji wskazano, iż przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (mających więcej niż 9 pracowników) najbardziej zwiększyło się w takich sekcjach, jak: działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja, transport i gospodarka magazynowa, budownictwo.
Przedsiębiorcy często zamiast zatrudniać nowych pracowników do działów, w których brakuje specjalistów, decydują się na przekwalifikowanie części personelu – sprawdzonego pod względem rzetelności, warunków pracy, odpowiedzialności i oddania firmie.
Problem niedopasowania osób poszukujących zatrudnienia do oferowanych miejsc pracy zwiększa się poprzez postępującą automatyzację przedsiębiorstw. Stanowiska niewymagające większych umiejętności, opierające się na mechanicznej, odtwórczej pracy, wyposażane są w maszyny. Zastępują one pracowników fizycznych, tworząc jednocześnie zapotrzebowanie na pracowników o odpowiednich kwalifikacjach, związanych z obsługą zastosowanych urządzeń.
Część przedsiębiorstw nie może też pozwolić sobie na zatrudnienie potrzebnych specjalistów. Mimo widocznych mocnych stron pracownika, jego bardzo wysokie wymagania co do warunków zatrudnienia blokują możliwość nawiązania współpracy.