Rynek tworzyw sztucznych w Polsce
Jak czytamy w artykule opublikowanym na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, sektor związany z tworzywami sztucznymi przyniósł w 2016 roku ponad 80 mld zł przychodu, co stanowiło ok. 5,3% wkładu w krajowy PKB.
Rynek tworzyw sztucznych w Polsce zasila inne sektory gospodarki. To nie tylko opakowania plastikowe, czy patyczki higieniczne. Produkty z polimerów (będących podstawowym budulcem tworzyw) wykorzystywane są m.in. w branży motoryzacyjnej, kosmetycznej, biomedycznej, w kosmonautyce.
Plastik zyskał popularność przede wszystkim dlatego, że jest tani i jednocześnie trwały. Znajduje zastosowanie w wielu różnych dziedzinach. Obecnie jednak świat boryka się z problemem nadmiaru tego tworzywa w przyrodzie, właśnie ze względu na jego trwałość i nadmierne wykorzystywanie.
Dyrektywa plastikowa UE a branża tworzyw sztucznych
Problem ten zaczęto dostrzegać coraz wyraźniej i rozpoczęły się próby zminimalizowania wpływu branży tworzyw sztucznych na środowisko. Efektem takich działań jest dyrektywa UE zwana plastikową, a dokładniej Dyrektywa Parlamentu Europejskiego I Rady w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko.
Głównym celem inicjatywy UE jest „zapobieganie powstawaniu i ograniczanie odpadów morskich z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne przez uzupełnienie środków przewidzianych w strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych, eliminację zidentyfikowanych luk w istniejących działaniach i ustawodawstwie oraz zapewnienie dalszego wzmocnienia systemowego podejścia UE do tej kwestii”. Statystyki przytaczane w dokumencie wskazują, iż odpady morskie to w ok. 80-85% właśnie tworzywa sztuczne.
Mówiąc skrótowo, w Dyrektywie stworzono plan przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Chodzi o ograniczenie użycia szkodliwych dla środowiska materiałów oraz recykling tworzyw sztucznych.
W dyrektywie pogrupowano wykorzystywane przez człowieka produkty i zastosowano:
- ograniczenie stosowania (dot. np. kubków na napoje, opakowań na żywność bez dalszej obróbki), art. 4 Dyrektywy;
- ograniczenie w zakresie wprowadzania do obrotu (dot. np. słomek, mieszadełek do napojów, sztućców), art. 5 Dyrektywy;
- wymagania dotyczące produktów (dotyczy pojemników stosowane do przechowywania napojów, takie jak butelki na napoje w tym ich pokrywki i wieczka), art. 6 Dyrektywy;
- wymagania dotyczące oznakowania (dot. np. chusteczek nawilżanych, balonów, podpasek higienicznych i tamponów) art. 7 Dyrektywy;
- rozszerzoną odpowiedzialność producenta (dot. np. kubków na napoje, paczek i owijek z elastycznych materiałów zawierających żywność przeznaczoną do bezpośredniego spożycia z paczki lub owijki bez żadnej dalszej obróbki), art. 8 Dyrektywy;
- zasady selektywnego zbierania (dotyczy butelek na napoje), art. 9 Dyrektywy;
- stosowanie środków służących upowszechnianiu wiedzy (dot. np. wyborów tytoniowych, balonów, chusteczek nawilżanych), at. 10 Dyrektywy.
Recykling tworzyw sztucznych: nowy kierunek rozwoju?
W myśl powyższej dyrektywy jednym z działań, jakie powinniśmy wprowadzać do gospodarki, jest recykling plastiku, który produkujemy na masową skalę.
Przetwórstwo tworzyw sztucznych to branża, która tak naprawdę stwarza wiele możliwości. Mimo wycofania niektórych produktów z obiegu praca znajdzie się przy ponownym przetwarzaniu danego materiału. Takie stanowiska, jak monter wyrobów z tworzyw sztucznych, osoba odpowiedzialna za segregowanie materiału, kierowca przy transporcie odpadów mogą nadal pojawiać się na rynku pracy.
Recykling to nie tylko praca fizyczna. Badania naukowe nad bardziej efektywnym przetwarzaniem materiału, nad ulepszeniem selekcji, a także tworzeniem materiałów zastępczych, stają się bardzo istotnym obszarem w gospodarce obiegu zamkniętego.