Finlandia kojarzy się z piękną, majestatyczną przyrodą – rozległymi lasami, jeziorami, zorzą polarną, ale też ze Świętym Mikołajem czy Muminkami. Mówi się, że Finowie to najszczęśliwszy naród na świecie! Z pewnością ten kraj jest atrakcyjnym kierunkiem nie tylko turystycznym, ale i migracji zarobkowej. Jak wygląda praca i życie w Finlandii, jakich pracowników w tym kraju brakuje i w których branżach spotkać można najwięcej Polaków?
Warunki pracy w Finlandii
Zacznijmy od kilku podstawowych faktów na temat tego kraju. Finlandia leży na północ od Polski, sąsiaduje ze Szwecją, Norwegią i Rosją. To rozległy i mało zaludniony teren. Ponad 70% powierzchni Finlandii zajmują lasy, kolejne 10% stanowią jeziora (liczba jezior to aż 188 tysięcy!). Stolicą Finlandii są Helsinki, w których mieszkają ponad 632 tys. osób. Do największych miast tego kraju zaliczają się także Espoo, Tampere, Vantaa, Oulu, Turku czy Jyväskylä. Sieć transportowa w Finlandii jest świetnie rozwinięta.
Na jakich zasadach jest możliwa praca w Finlandii dla Polaków? Po pierwsze, w ramach strefy Schengen (do której należy i Polska, i Finlandia) można swobodnie poruszać się przez trzy miesiące. Dodatkowo obywatele UE mogą zostać w Finlandii kolejny miesiąc, jeśli ubiegają się o pracę i mają duże szanse na jej zdobycie. Po trzech miesiącach wymagane jest jednak, aby zarejestrować swój pobyt na komisariacie (za opłatą 50 euro). Po drugie, Polacy nie potrzebują pozwolenia na pracę. Można natomiast zarejestrować się jako osoba poszukująca zatrudnienia i korzystać z fińskiego pośrednictwa pracy.
Jeśli chodzi o wymiar pracy, to wynosi on 8 godzin dziennie przez 5 godzin w tygodniu. Nadgodziny są płatne, a pracownik musi wyrazić na nie zgodę. Maksymalny wymiar nadgodzin to nie więcej niż 138 godzin w ciągu 4 miesięcy.
Kolejna ważna kwestia to urlopy. Ich wymiar wylicza się inaczej niż w Polsce. Przyjętym w Finlandii rokiem rozliczeniowym jest 12 miesięcy od 1 kwietnia do 31 marca. Za każdy miesiąc pracownikowi przysługuje 2,5 dnia urlopu, a jeśli dana osoba w okresie roku rozliczeniowego pracowała mniej niż rok – przysługują jej 2 dni za każdy miesiąc.
Pamiętajmy, że w krajach UE obowiązuje swoboda podejmowania pracy. Obywatele innych państw emigrujący do Finlandii zarobkowo mają więc takie same prawa jak Finowie. Oznacza to, że pracodawcy muszą wszystkich traktować jednakowo, niedopuszczalna jest dyskryminacja ze względu na miejsce pochodzenia danego pracownika, wypłacanie niższej pensji itd.
Zarobki w Finlandii
Ten kierunek emigracji wydaje się bardzo atrakcyjny, jeśli wziąć pod uwagę kwestie finansowe. Zarobki w Finlandii na tle wypłat w innych krajach europejskich wypadają dość korzystnie. Ile mogę zarobić – to jedno z ważniejszych pytań dla osób, chcących wyjechać do pracy za granicę. Perspektywa o wiele większych dochodów niż na podobnym stanowisku w Polsce jest bardzo kusząca. Ale sama decyzja o emigracji, zwłaszcza jeśli rodzina zostaje w kraju, bywa trudna do podjęcia.
W Finlandii obowiązującą walutą jest euro. Nie ma jednej, regulowanej przez rząd płacy minimalnej. Jej stawki różnią się w zależności od branży i są ustalane w porozumieniach zbiorowych. Funkcjonująca przy Ministerstwie Zdrowia i Spraw Socjalnych Komisja publikuje spis ogólnych umów o warunkach pracy. Są one wiążące dla pracodawców. Nie można więc zaproponować pracownikowi niższej niż ujęta w ogólnej umowie pensji. Wynagrodzenia są wypłacane co najmniej raz w miesiącu.
Sprawdzając, jakie przykładowe stawki znajdziemy w ogłoszeniach o pracę w różnych branżach, zauważymy, że np. jako robotnik ogólnobudowlany, monter czy pracownik produkcji można zarobić od 10 tys. zł brutto miesięcznie wzwyż. Zarobki są znacznie zróżnicowane w zależności od branży, stanowiska, doświadczenia zawodowego pracowników i miejsca pracy. Stawki wydają się bardzo atrakcyjne, ale warto mieć na uwadze, że życie w Finlandii jest droższe niż w Polsce. Część pracodawców decyduje się na oferty pracy z zakwaterowaniem, co obniża koszty pobytu.
Praca w Finlandii – gdzie pracują Polacy?
Ważnym filarem fińskiej gospodarki jest przemysł: technologiczny, metalowy, drzewny, petrochemiczny i chemiczny. Prężnie rozwijają się także technologie informatyczne i usługi.
Do Finlandii emigrują zarówno specjaliści z wyższym wykształceniem, jak i osoby poszukujące sezonowego zajęcia. Popularna jest praca na farmach, głównie przy zbiorach truskawek, a także w budownictwie i branży metalowej. Przypomnijmy, że w Finlandii obowiązują dwa języki urzędowe – fiński i szwedzki, przy czym zdecydowana większość społeczeństwa (prawie 90%) posługuje się językiem fińskim. Bez problemów można się porozumiewać także po angielsku. Niemniej możliwa jest również praca bez języka, np. na farmach czy w zakładach produkcyjnych.
Praca w Finlandii przy kwiatach lub zbiorach owoców ma charakter sezonowy, ale ten kraj poszukuje pracowników także na długoterminowe kontrakty. Finlandia jest dobrym wyborem dla osób szukających zatrudnienia w branży usług medycznych i opiekuńczych, a także innych usługach. To kraj otwarty na kandydatów, którzy chcą się rozwijać zawodowo. Imigranci mogą uczyć się języka, korzystać z programów ułatwiających poznanie fińskiej kultury, zasad współżycia społecznego. Co więcej, Polska i Finlandia mają zawarte umowy dwustronne dotyczące programów skierowanych do studentów i młodych pracowników, chcących podnosić swoje kwalifikacje bądź zdobywać nowe umiejętności.
Jak znaleźć pracę w Finlandii?
Polacy w Finlandii pracują w wielu różnych branżach. Jak szukać w tym kraju zatrudnienia? Przede wszystkim, warto używać sprawdzonych źródeł ogłoszeń i dokładnie weryfikować, czy praca jest legalna. Pamiętajmy, że agencje pośrednictwa pracy nie mają prawa pobierać od kandydatów żadnych opłat za znalezienie zatrudnienia, kontakt z pracodawcą.
Korzystajmy zatem z dużych i sprawdzonych portali rekrutacyjnych, agencji, które widnieją w KRAZ (Krajowym Rejestrze Agencji Zatrudnienia). Możemy również zgłosić się po pomoc do doradców EURES. To osoby zatrudnione w urzędach pracy lub Ochotniczych Hufcach Pracy, które zajmują się łączeniem pracodawców z pracownikami na międzynarodowym rynku pracy. Na stronie EURES znajdziemy też dużą bazę ofert pracy w UE i EFTA.
W Finlandii działają też publiczne urzędy pracy, w których można uzyskać informacje o rynku zatrudnienia i pomoc w znalezieniu pracodawcy, czy też możliwości doszkalania. Baza ofert dostępna jest też na stronie finlandzkiego Ministerstwa Pracy.
Poszukiwania pracy w Finlandii – bez języka i dobrze znając angielski czy fiński – warto zacząć jeszcze w Polsce. Dzięki temu będziemy mieli więcej czasu na przejrzenie propozycji i wybór najlepszej z nich. Wcześniej przemyślmy także kwestie zakwaterowania. Sprawdźmy, czy pracodawca oferuje pokoje pracownicze, jakie są ceny wynajmu mieszkań w danej okolicy.