Taka praca przynosi wiele satysfakcji, jest szansą na nawiązanie nowych znajomości, uczestnictwo w ciekawych wydarzeniach, ale też pomoc potrzebującym. Warto znać podstawowe zasady działania na rzecz organizacji pożytku publicznego. Co każdy wolontariusz i każda wolontariuszka powinni wiedzieć w kwestiach formalnych?
Umowa o wolontariat
Zgodnie z definicją prawną wolontariusz ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Nie czerpie zatem finansowych korzyści z wolontariatu, ale może rozwijać swoje pasje, pomagać i uczyć się nowych rzeczy.
Na czym polega wolontariat? Zakres obowiązków zależy od ustaleń między obiema stronami. Jeśli w organizacji są potrzebni wolontariusze na krótki okres – do 30 dni – nie jest wymagana pisemna forma umowy. Niemniej, porozumienie i ustne, i pisemne, powinno regulować czas umowy, zakres i sposób wykonywania świadczeń, a także postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Zgodnie z ustawą, niezależnie od długości umowy: „na żądanie wolontariusza korzystający jest obowiązany potwierdzić na piśmie treść porozumienia, o którym mowa w ust. 1., a także wydać pisemne zaświadczenie o wykonaniu świadczeń przez wolontariusza, w tym o zakresie wykonywanych świadczeń”.
Wolontariat a ubezpieczenie
Niektóre świadczenia, jak np. opieka nad zwierzętami zagrożonymi wyginięciem, wolontariat w szpitalu w Polsce, czy też wolontariat medyczny za granicą wiążą się z mniejszym lub większym ryzykiem wolontariuszy. Organizacja, która decyduje się skorzystać z ich pomocy, ma szereg obowiązków.
• Wolontariusza należy poinformować o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa, a także zasadach ochrony przed zagrożeniami podczas wykonywania zadań.
• Wolontariusz musi mieć zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania świadczeń i w razie potrzeby odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
• Niezależnie od rodzaju zadań, okresu trwania umowy i innych okoliczności wolontariuszowi przysługuje ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków. Jeśli wykonywanie świadczeń trwa krócej niż 30 dni – ubezpieczenie NNW wykupuje organizacja, jeśli ponad 30 dni kalendarzowych – gwarantowane jest ono przez państwo (w oparciu o tzw. małą ustawę wypadkową) na podstawie pisemnej umowy o wolontariacie.
Wolontariat a podróże służbowe
Organizacja współpracująca z wolontariuszem i chcąca wysłać go w służbową podróż pokrywa koszty podróży i diet w takiej wysokości i na takich samych zasadach, jakie obowiązują pracowników na umowie o pracę. Wolontariusz ma jednak prawo zrzec się całości lub części pieniędzy, które mu przysługują z racji podróży. Musi jednak złożyć rezygnację na piśmie.
Organizacja może też pokryć koszty szkoleń i inne wydatki związane z wykonywaniem świadczeń, ich lista nie została doprecyzowana w ustawie.