Płaca minimalna to rozwiązanie stosowane w wielu państwach, wyznacza najniższą możliwą pensję, którą powinien wypłacić pracodawca zatrudnionym osobom. Płaca minimalna w Polsce w 2020 roku obowiązuje w dwóch wariantach – minimalna stawka godzinowa (17 zł brutto) oraz minimalne wynagrodzenie za pracę (2600 zł brutto). Jak kształtuje się pensja minimalna w Unii Europejskiej? Czy są kraje, które nie mają tej regulacji?
Ile wynosi płaca minimalna w krajach UE?
Z 27 państw obecnie należących do Unii Europejskiej, tylko 6 nie wprowadziło ogólnie obowiązującej pensji minimalnej. Są to Dania, Włochy, Cypr, Austria, Finlandia i Szwecja. Posiada ją za to Wielka Brytania (będąca poza Unią od końca stycznia), mają ją też państwa kandydujące do włączenia w struktury UE – Czarnogóra, Macedonia Północna, Albania, Serbia oraz Turcja.
Dane o najniższych wynagrodzeniach obowiązujących w państwach członkowskich publikowane są między innymi na stronie internetowej Eurostatu (biura statystycznego Unii Europejskiej) jako wynagrodzenie wyrażone w euro za miesiąc pracy. Bardzo ciekawa jest ostatnia publikacja, prezentująca stawki w poszczególnych krajach w styczniu 2010 roku oraz styczniu 2020.
Aktualnie minimalna krajowa na najniższym poziomie występuje w Bułgarii i wynosi 312 EUR. Najwyższa zaś jest w Luksemburgu – 2142 EUR. Co ciekawe, dziesięć lat temu to również Luksemburg miał najwyższą pensję minimalną spośród państw należących obecnie do Unii, a w 2020 roku żadnemu z nich nie udało się osiągnąć stawek luksemburskich sprzed dziesięciu lat. Najbliżej jest Irlandia z minimalną płacą 1656 EUR.
Prawie wszystkie państwa odnotowały na przestrzeni 10 lat wzrost pensji minimalnej. Wyjątkiem jest Grecja, która odnotowała spadek.
Wysokość płacy minimalnej – od czego zależy?
Minimalna płaca, jak czytamy w publikacji Eurostatu, określana jest „przepisami prawa, często po konsultacjach z partnerami społecznymi lub bezpośrednio w drodze krajowego porozumienia międzysektorowego”.
W Polsce jest ona przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego. Rada Ministrów przedstawia Radzie Dialogu Społecznego informacje między innymi o:
- wskaźniku cen z ubiegłego roku, o prognozach tych wskaźników na rok następny,
- wydatkach gospodarstw domowych z roku poprzedniego,
- poziomie życia różnych grup społecznych,
- prognozowanym realnym przyroście produktu krajowego brutto.
Przy ustalaniu stawki minimalnej bierze się więc sytuację społeczno-gospodarczą kraju, starając się zapewnić osobom otrzymującym najniższe wynagrodzenie krajowe godne warunki bytowe.