Charakterystyczne pomarańczowe lub żółte kamizelki, a niekiedy również spodnie odblaskowe kojarzą się przede wszystkim z pracownikami budowy czy naprawy dróg, jednak na co dzień korzystają z nich osoby zatrudnione w wielu branżach – wszędzie tam, gdzie występują czynniki ryzyka i potrzebna jest dodatkowa ochrona pracownika.
Odzież ostrzegawcza o intensywnej widzialności a bhp
Nie każda kurtka robocza czy buty robocze mogą być zakwalifikowane jako odzież ochronna i ostrzegawcza. Informacje o prawidłowej klasyfikacji odzieży roboczej znajdziemy w przepisach bhp (Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844), a także Polskiej Normie PN-EN ISO 20471:2013. W razie wątpliwości, w jaką odblaskową kurtkę należy wyposażyć pracownika, warto skorzystać też z wyjaśnień Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, w szczególności opracowania mgr inż. Krzysztofa Łężaka pt. „Nowe wymagania wobec odzieży ostrzegawczej wprowadzone normą PN-EN ISO 20471:2013”.
Odzież fluorescencyjna należy do środków ochrony indywidualnej. Dlatego jej zapewnienie w przypadku prac stwarzających zagrożenie wypadków jest obowiązkiem pracodawcy. Szef musi udostępnić podwładnym na przykład odzież ostrzegawczą o intensywnej widzialności jak kamizelki odblaskowe albo spodnie robocze wyposażone w odblaski. Do obowiązków firmy należy też zorganizowanie prania tej odzieży lub wypłacanie pracownikom ekwiwalentu za pranie (przy czym szczególne regulacje stosuje się w przypadku odzieży ochronnej wykorzystywanej w pracy przy substancjach niebezpiecznych).
Rozporządzenie bph wśród odzieży ochronnej wymienia ostrzegawcze: kamizelki, kurtki, spodnie i narzutki. Z kolei zgodnie z Polską Normą wyróżnia się 5 grup takich ubrań, w zależności od przeznaczenia:
• okrywająca tułów – kamizelki i narzutki,
• okrywająca tułów i ramiona – z długimi rękawami (np. bluzy, kurtki, koszule) oraz okrywająca tułów i ramiona z krótkimi rękawami (np. koszulki, koszule),
• okrywająca nogi – spodnie długie, ogrodniczki,
• okrywająca tors, ręce i nogi – kombinezony,
• okrywająca nogi i tułów – kombinezony bez rękawów.
Polska Norma określa szczegółowo minimalną powierzchnię intensywnie widzianego materiału. Wyróżnia się trzy klasy odzieży. Dla ubrań w klasie 3 (o największym poziomie ostrzegania), paski odblaskowe muszą zajmować co najmniej 0,2 m2, a materiał fluorescencyjny co najmniej 0,8m2 powierzchni ubrania. Szczegółowe wytyczne znajdziemy np. w przywołanej publikacji CIOP.
W jakich zawodach odzież ostrzegawcza jest obowiązkowa?
Odzież ostrzegawczą odblaskową muszą nosić osoby, które pracują w warunkach zagrożenia wypadkiem np. przez uderzenie w wystający element konstrukcyjny, przy ciężkim sprzęcie budowlanym, drogowym. Warto zajrzeć do Tabeli nr 2 Rozporządzenia o bhp: Rodzaje prac, przy których wymagane jest stosowanie środków ochrony indywidualnej. Są to m.in.:
• prace w kontakcie z przedmiotami o szorstkich powierzchniach, ostrych krawędziach i inne stwarzające ryzyko urazu,
• prace, podczas których pracownicy muszą być dobrze widoczni, w tym wykonywane na torach kolejowych, w miejscach o wzmożonym ruchu pojazdów, w transporcie dołowym kopalń i w transporcie wewnątrzzakładowym.
