Program leniency - co to jest?
Program leniency to tzw. program łagodzenia kar. Jeśli przedsiębiorstwo przystąpiło do niezgodnego z prawem porozumienia ograniczającego konkurencję (np. wspólne ustalanie cen), grożą mu konsekwencje w postaci kary pieniężnej. W momencie, kiedy przedsiębiorstwo lub osoba fizyczna przyznają się przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów do udziału w tego typu praktykach, mogą uzyskać zmniejszenie wymiaru kary lub nawet całkowite zwolnienie z płatności.
Program łagodzenia kar leniency - na czym polega?
Program leniency daje możliwość przedsiębiorstwom całkowitego uwolnienia się od sankcji nakładanych w przypadku stosowania antykonkurencyjnych praktyk. Duże znaczenie ma kolejność składanych wniosków. W przypadku pierwszego zgłoszenia (pierwszego wniosku w ramach programu) istnieje możliwość uniknięcia kary w 100% jej wymiaru. Późniejsze wnioski dają możliwość redukcji kary do 50%. Oprócz kolejności składania wniosku leniency znaczenie ma również jakość współpracy z UOKiK.
W ramach programu wyodrębniono również leniency plus. Ci, którzy ubiegają się o zmniejszenie kary pieniężnej, mogą otrzymać dodatkowo 30% obniżkę, jeśli do UOKiK przekażą informację oraz dowody o innym porozumieniu ograniczającym konkurencję, które nie zostało jeszcze zgłoszone.
Wniosek leniency
Aby przystąpić do programu łagodzenia kar, należy przedłożyć odpowiedni wniosek, który, jak podaje UOKiK, powinien zawierać poniższe dane:
• „przedsiębiorców, którzy zawarli porozumienie (nazwa, siedziba, adres),
• produkty lub usługi, których dotyczy porozumienie,
• terytorium objęte porozumieniem,
• cel porozumienia (np. ustalenie minimalnych cen odsprzedaży, podział rynku),
• okoliczności zawarcia porozumienia (kiedy i gdzie porozumienie zostało zawarte, jak doszło do zawarcia porozumienia, kto z kim i w jaki sposób wprowadził ustalenia),
• okoliczności i sposób funkcjonowania porozumienia (jaki był schemat działania porozumienia),
• czas trwania porozumienia,
• rolę poszczególnych przedsiębiorców uczestniczących w porozumieniu (wnioskodawca powinien w szczególności wyjaśnić: z czyjej/kogo inicjatywy doszło do zawarcia porozumienia, kto nakłaniał innych przedsiębiorców do zawarcia porozumienia),
• imiona, nazwiska i stanowiska służbowe osób pełniących w porozumieniu znaczącą rolę,
• czy wniosek został złożony również do organów ochrony konkurencji innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej - jeżeli tak, konieczne jest wskazanie organu ochrony konkurencji, do którego wniosek został złożony i podanie daty złożenia wniosku”.
Wzór wniosku jest do pobrania na stronie urzędu. Dokument można dostarczyć osobiście, za pomocą poczty tradycyjnej lub elektronicznej. Na portalu jest również informacja, iż dopuszcza się dostarczenie pliku dźwiękowego z nagraną treścią wniosku.
Program leniency w polskim prawie konkurencji
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, opisując program leniency, powołuje się na Ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Przywołuje również Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania z wnioskiem o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub jej obniżenie.
Procedura leniency ma przyczynić się do zaprzestania nieuczciwych praktyk związanych z łamaniem zasad konkurencji. Zmniejszenie lub całkowite zredukowanie kary pieniężnej może mieć dla przedsiębiorców duże znaczenie - kara bez redukcji może wynosić 10% obrotu osiągniętego w poprzednim roku obrotowym, z kolei na osobę zarządzającą może zostać nałożona kara w wysokości nawet 2 000 000 zł.