Rolnicy, sadownicy oraz przetwórcy owoców i warzyw w sezonie często mają problemy ze znalezieniem pracowników. Producenci każdego roku muszą liczyć się z tym, że latem może zabraknąć rąk do pracy. Niemniej teraz rolnicy mogą skorzystać z przepisów umożliwiających zatrudnianie w ramach tzw. pomocy przy zbiorach.
Prace sezonowe w Polsce
Pracownik sezonowy w rolnictwie potrzebny jest w szczególności do pomocy przy zbieraniu owoców, warzyw czy ziół, usuwaniu zbędnych części roślin, klasyfikowaniu i sortowaniu zbiorów oraz wykonywaniu czynności, które mają przygotować zbiory do magazynowania, transportu i sprzedaży. W myśl wprowadzonych zmian w przepisach wszystkie te czynności objęto ogólną nazwą „pomocy przy zbiorach”.
Wcześniej największą przeszkodą, jaką napotykali rolnicy i sadownicy, zatrudniając sezonowych pracowników, były wysokie koszty, które ponosi każdy pracodawca, a to z kolei przekładało się na niższe wynagrodzenie dla pracowników.
Obowiązujące od 18 maja 2018 r. przepisy wprowadzają kategorię pracownika sezonowego, który jest zatrudniany na specjalnych warunkach. W szczególności nie wiąże go z rolnikiem stosunek pracy, ale wykonuje swoje obowiązki na podstawie tzw. umowy o zbiorach. Kwestia takiej umowy została uregulowana w ujednoliconej Ustawie
o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 20 grudnia 1990 r. (rozdz. 7a).
Umowa na prace sezonowe musi zostać zawarta na piśmie jeszcze przed rozpoczęciem pracy przez pomocnika. Pomocnik ma również obowiązek złożyć oświadczenie o liczbie dni, w których będzie wykonywał obowiązki na rzecz rolnika (maksymalnie 180).
Tego typu umowy na wykonywanie prac sezonowych jest sporym udogodnieniem dla rolników, również pod względem finansowym. Zamiast pełnego pakietu składek za przyjętą do pomocy osobę muszą odprowadzać do KRUS-u składki: chorobową, wypadkową, macierzyńską i zdrowotną.
Pracownik sezonowy w rolnictwie – cudzoziemcy
Z uwagi na niedobór pracowników w wielu sektorach gospodarki, konieczne jest otwarcie rynku pracy na osoby z zagranicy. Wielu pracowników sezonowych przyjeżdża z Ukrainy. Czy mogą oni zostać zatrudnieni na podstawie umowy o pomoc przy zbiorach?
Prawo dopuszcza możliwość, by pracownikiem sezonowym pomagającym przy zbiorach był zarówno obywatel Polski, jak i cudzoziemiec, mający uprawnienia do pracy na terenie naszego kraju. Warto przy tym pamiętać, że wniosek o wydanie pozwolenia na pracę dla obcokrajowca składa pracodawca.
Osoba zatrudniona do pomocy musi być pełnoletnia (nie musi mieć ukończonych 18 lat, jeśli wcześniej zawarła związek małżeński).