Kontroler ruchu lotniczego – zawód, który dziś ma zaledwie 614 przedstawicieli w Polsce. Będzie ich więcej, bo Polska Agencja Żeglugi Powietrznej prowadzi właśnie rekrutację na kurs kontrolerów. „Zdobycie elitarnego zawodu, dającego przynależność do ściśle wyselekcjonowanej, doskonale przeszkolonej i niezwykle ambitnej grupy profesjonalistów, to obecnie cel wielu młodych osób. Jeśli dodamy do tego niekwestionowany prestiż, dobre wynagrodzenie, topowe zaplecze socjalne i ponadrynkowe benefity pracownicze, a jednocześnie brak dress codu, konieczności codziennego porannego wstawania do pracy i spędzania 8 godzin za biurkiem, to rysuje nam się obraz zawodu doskonałego” – tak PAŻP zachęca kandydatów do rekrutacji na stanowisko kontrolera ruchu lotniczego. Jak nim zostać i jakie wymagania należy spełnić?
Spis treści
- Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego?
- Kontroler ruchu lotniczego – kurs i cena
- Kontroler ruchu lotniczego – jak wygląda praca?
- Czy kontrola ruchu lotniczego jest stresującą pracą?
- Kontroler ruchu lotniczego – zarobki
- Kontroler ruchu lotniczego – ryzyko zawodowe
- Kontroler ruchu lotniczego – gdzie szukać ofert pracy?
- Kontroler ruchu lotniczego – najczęściej zadawane pytania
Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego?
Każdego dnia na pokładach samolotów przelatujących nad terytorium Polski znajduje się blisko pół miliona pasażerów. Może się wydawać, że nad ich bezpieczeństwem czuwają przede wszystkim ci, którzy znajdują się z nimi na pokładzie w przestworzach. Tymczasem jest pewne naziemne stanowisko, które także odpowiada za bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na pokładach samolotów. To kontroler ruchu lotniczego – osoba wyszkolona i zatrudniona przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej (PAŻP).
Pamiętaj!
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej jest jedyną w Polsce instytucją, która szkoli i zatrudnia cywilnych kontrolerów ruchu lotniczego.
Według danych PAŻP dziś o bezpieczeństwo pasażerów dba 614 kontrolerów ruchu lotniczego. Są to najwyższej klasy specjaliści, którzy obsługując setki tysięcy lotów rocznie, dbają o to, by każdy start i każde lądowanie samolotu odbywało się bezpiecznie. Jest to zawód niezwykle prestiżowy. Zarazem ma jednak bardzo wysoki próg wejścia. Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego i jakie predyspozycje są niezbędne w tym zawodzie?
Wśród kluczowych wymagań stawianych kandydatom na kontrolerów ruchu lotniczego wymienić możemy przede wszystkim takie umiejętności jak:
-
wysoko rozwinięta wyobraźnia przestrzenna,
-
spostrzegawczość,
-
umiejętność podejmowania decyzji pod presją czasu,
-
zdolności analityczne,
-
samodzielność w działaniu przy jednoczesnej umiejętności współpracy w zespole,
-
doskonała znajomość języka angielskiego,
-
nienaganna dykcja,
-
odporność na stres.
Jaką drogę musi przejść kandydat, który aspiruje do miana kontrolera odpowiadającego za bezpieczeństwo ruchu lotniczego?
Pierwszym i najważniejszym etapem jest ukończenie kursu w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Pomimo ogromnej liczby chętnych, wstępną selekcję przechodzą nieliczni. Sama selekcja jest dopiero początkiem długiej drogi, jaką musi przejść kandydat do uzyskania licencji. Nabór na kurs składa się z kilku elementów, wśród których wymienić należy chociażby:
- wypełnienie formularza aplikacyjnego,
- kompetencyjne testy komputerowe,
- test psychologiczny,
- rozmowę kwalifikacyjną,
- badania medyczne.
Czytaj także: Work life-integration: cyfrowy nomada czy okupant biur – kim jesteś? Raport Praca.pl i Experience Institute
Kontroler ruchu lotniczego – kurs i cena
Osoby, które chcą wykonywać prestiżowy zawód kontrolera ruchu lotniczego, muszą ukończyć 2-letni kurs organizowany przez PAŻP. Z informacji udostępnionych w ogłoszeniu rekrutacyjnym wynika, że kurs na kontrolera ruchu lotniczego dzieli się na trzy etapy.
-
Kontroler lotów – etapy szkolenia:
-
- Etap I
Kurs teoretyczny (z wynagrodzeniem miesięcznym równym wynagrodzeniu minimalnemu krajowemu) trwający około 6 miesięcy w Warszawie.
-
- Etap II
Kurs symulatorowy (z wynagrodzeniem równym wynagrodzeniu minimalnemu krajowemu) trwający około 6 miesięcy w Warszawie lub w Poznaniu.
-
- Etap III
Kurs na stanowisku pracy pod nadzorem instruktora (z wynagrodzeniem 6000 zł miesięcznie) trwający około 12 miesięcy w jednej z wybranych lokalizacji w Polsce.
Przygotowania do uzyskania licencji kontrolera ruchu lotniczego są bardzo wymagające. Jak podaje PAŻP, każdy kandydat musi zdać wiele egzaminów, które warunkują przejście do kolejnego etapu. Zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 7-15, a obecność na wszystkim zajęciach jest obowiązkowa. W praktyce oznacza to, że kandydaci na kontrolerów ruchu lotniczego nie mają możliwości pogodzenia równolegle różnych aktywności, takich jak chociażby praca w pełnym wymiarze godzin. Końcowym etapem kursu jest przystąpienie do państwowego egzaminu.
Pamiętaj!
Jak wylicza PAŻP, wyszkolenie jednego kontrolera to koszt dla Agencji rzędu od 600 tys. zł, nawet do 1 mln zł. To, co jednak istotne – w trakcie nauki każdy kursant otrzymuje minimalne wynagrodzenie w ramach umowy o pracę.
Kontroler ruchu lotniczego – jak wygląda praca?
Praca na lotnisku – a w szczególności praca jako stewardessa, pilot czy właśnie jako kontroler ruchu lotniczego – malują się jako pełne wyzwań, ale i niezwykle atrakcyjne zawody. Z pewnością – zawody wymagające i obiciążające psychicznie. Co więcej, to właśnie praca kontrolera ruchu lotniczego uznawana jest za jedno z najbardziej stresujących i odpowiedzialnych zajęć. W końcu to właśnie od niego zależy w dużej mierze bezpieczny start i szczęśliwe lądowanie samolotu. Niejednego, ponieważ w jednej chwili może on obsługiwać nawet kilka czy kilkanaście lotów.
Jest to osoba odpowiedzialna za kierowanie ruchem samolotów, zarówno na ziemi, jak i w powietrzu. To właśnie do kontrolera ruchu lotniczego należy wydawanie zezwoleń na starty i lądowania. Pracownik dba przy tym o sprawny przepływ ruchu lotniczego. Sprawuje kontrolę statków powietrznych, monitoruje trajektorię ich lotów i koordynuje działania z innymi służbami lotniczymi. To w jego gestii leży również utrzymywanie odpowiedniej separacji między samolotami tak, by uniknąć kolizji. W tym celu korzysta z zaawansowanych systemów radarowych oraz komunikacyjnych, wydając jednocześnie zezwolenia załogom kokpitowym samolotów. To właśnie jego zgoda jest konieczna do tego, aby piloci mogli podejmować konkretne czynności podczas rejsu. Kontroler ruchu lotniczego jest więc człowiekiem, który musi doskonale radzić sobie w stresie i mieć umiejętność pracy w sytuacjach kryzysowych. Od tego, czy jest biegły w swoich działaniach, każdego dnia zależy życie i zdrowie wielu osób.
Pamiętaj!
Kontroler ruchu lotniczego, wykorzystując systemy radarowe i metody wizualne, ma na celu prowadzenie bezpiecznego i płynnego przepływu ruchu lotniczego.
Każdemu kontrolerowi ruchu lotniczego jest jednak przydzielony określony sektor.
Czy kontrola ruchu lotniczego jest stresującą pracą?
Praca wymagająca nieustannej koncentracji. Konieczność podejmowania słusznych decyzji, niejednokrotnie pod presją czasu. Świadomość, że najmniejszy błąd i niedopatrzenie może nieść za sobą tragiczne skutki. Umiejętność stawiania czoła wielu wyzwaniom związanym między innymi z trudnymi warunkami atmosferycznymi, zmianami planów lotów czy awariami – to codzienność kontrolera ruchu lotniczego. Niezależnie od okoliczności muszą oni działać tak, by zapewnić bezpieczeństwo, płynność i niezawodność w przepływie samolotów zarówno na ziemi, jak i w przestworzach. Na co jeszcze musi przygotować się pracownik w tym zawodzie? W czym tkwi największa trudność i wyzwanie? Jak czytamy na stronie PAŻP:
„Kontroler musi wciąż przewidywać, jak zaplanować sytuację w przestrzeni powietrznej w danym momencie, by zapewnić sprawny i co najważniejsze – bezpieczny lot każdemu statkowi powietrznemu. Poza tym, co nie mniej ważne, powinien potrafić zareagować prawidłowo na każdą najmniej spodziewaną sytuację, jaka może mieć miejsce w jego przestrzeni powietrznej. A sytuacja ta potrafi zmieniać się błyskawicznie”.
Kontroler ruchu lotniczego – zarobki
Praca na stanowisku kontrolera ruchu lotniczego jest pracą niezwykle wymagającą, odpowiedzialną i wysoce stresogenną. Jednocześnie może to być praca marzeń. Czynnikiem, który mógłby wynagradzać trudy związane z tą profesją, jest wynagrodzenie. Zatem, jak wyglądają zarobki na tym stanowisku? Ile zarabia kontroler ruchu lotniczego w Warszawie?
Zarobki kontrolera ruchu lotniczego uzależnione mogą być między innymi od stażu pracy czy obszaru, na którym się pracuje. Zazwyczaj wynoszą one od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie.
Jeszcze w 2020 roku rzecznik prasowy PAŻP informował, że średnia pensja kontrolera ruchu lotniczego w Warszawie, zatrudnionego w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, wyniosła 32 576 zł brutto.
Jak wynika jednak z danych Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń Sedlak&Sedlak, w styczniu 2024 roku mediana zarobków kontrolerów ruchu lotniczego wynosiła 14 800 zł, a na zarobki powyżej 21 140 zł brutto mogła liczyć grupa 25% najlepiej opłacanych pracowników.
Kontroler ruchu lotniczego – ryzyko zawodowe
Każdy najmniejszy błąd w pracy kontrolera ruchu lotniczego może mieć poważne konsekwencje. Może doprowadzić do katastrof lotniczych, narazić zdrowie i życie wielu osób. A jak wygląda ryzyko zawodowe z perspektywy pracownika PAŻP?
Długotrwały stres może prowadzić do wypalenia zawodowego, problemów natury psychicznej i fizycznej. W trosce o jak najlepszą kondycję psychiczną i fizyczną, kontrolerzy regularnie uczestniczą w szkoleniach, które mają pomóc im radzić sobie ze stresem i sytuacjami kryzysowymi.
Kontrolerzy pracują w specjalnie zaprojektowanych centrach kontroli, które wyposażone są w zaawansowane systemy technologiczne. Kontrolerzy, swoje obowiązki służbowe wykonują na siedząco, monitorując ruch za pomocą radarów czy komunikacji z pilotami. Kluczowe znaczenie w ich codziennej pracy ma ergonomia stanowiska, na którym pracują. To, jest zaprojektowane tak, by możliwie zminimalizować fizyczne obciążenia, jednocześnie umożliwiając jak najbardziej efektywną i bezpieczną pracę.
Wyzwaniem dla niektórych może być również system pracy – pracują oni 365 dni w roku – w systemie zmianowym, łącznie ze świętami.
Kontroler ruchu lotniczego – gdzie szukać ofert pracy?
Osoby, które chciałyby realizować się w zawodzie kontrolera ruchu lotniczego, mają do przebycia długą i wymagającą drogę. Przejście procesu rekrutacji, ukończenie kursu na KRL i zdobycie licencji kontrolera ruchu lotniczego otwiera jednak furtkę do realizacji marzeń. Oferty związane z pracą na lotnisku znajdziemy w wielu popularnych wyszukiwarkach ogłoszeń pracy. Sprawdzaj obszar zawodowy Transport / Spedycja na Praca.pl.
Oferty skierowane do przyszłych kontrolerów ruchu lotniczego znajdziesz na stronie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. W zakładce „Kariera” publikowane są wszystkie informacje na temat aktualnie prowadzonych rekrutacji.
Czytaj także: Kreatywność a AI. Czy pracownicy branż kreatywnych mogą wkrótce stracić pracę?
Kontroler ruchu lotniczego – najczęściej zadawane pytania:
-
Ile godzin pracuje kontroler ruchu lotniczego?
Dyżur kontrolera ruchu lotniczego trwa 7,5 godziny, z czego 5,5 godziny pracownik spędza na stanowisku operacyjnym. Po każdych dwóch godzinach pracy operacyjnej, kontrolerowi należy się obowiązkowa przerwa.
-
Ile zarabia kontroler ruchu lotniczego w Warszawie?
W 2020 roku PAŻP podawała, że wysokość pensji kontrolerów ruchu lotniczego z Warszawy to średnio 32 tys. zł brutto miesięcznie. Z kolei według portalu wynagrodzenia.pl w 2024 roku mediana wynagrodzeń na tym stanowisku wynosi 14,8 tys. zł, a najlepsi mają szansę na zarobki powyżej 20 tys. zł.
Anna Rychlewicz
Absolwentka dziennikarstwa i zarządzania mediami. Na świat patrzy przez pryzmat tego, jakimi słowami może go opisać. Słowa są także nieodłącznym elementem jej drogi zawodowej. Zajmuje się copywritingiem, redakcją oraz korektą tekstów. O rynku pracy, ubezpieczeniach, wnętrzach, podróżach, zdrowiu i modzie. Porusza tematykę społeczną oraz kryminalną. Pasjonują ją rozmowy z ludźmi. W czasie wolnym poszerza horyzonty i eksploruje otoczenie, prowadząc blog „Brzmi Znajomo”.
