Jak otworzyć żłobek
Choć na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że otwarcie żłobka jest sprawą skomplikowaną i wymagającą fachowej wiedzy, to przy odpowiednim przygotowaniu założenie żłobka prywatnego wcale nie jest aż tak skomplikowane.
Otwieranie żłobka lub klubu dziecięcego - kto może to zrobić?
• Jednostki samorządu terytorialnego oraz instytucje publiczne,
• osoby fizyczne,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Nie ma zatem przeciwwskazań, by przedsiębiorca otworzył własny żłobek, o ile spełni wymogi lokalowe oraz wymogi w zakresie wykształcenia i doświadczenia opiekunów.
Podstawowe kroki, jakie należy wykonać, by założyć żłobek lub klub dziecięcy to:
1. Zarejestrowanie działalności gospodarczej (dopuszczalna jest każda forma poza spółką partnerską), kod PKD 88.91.Z. Można wybrać dowolną formę opodatkowania poza kartą podatkową. Można skorzystać ze zwolnienia VAT, co bywa korzystne ze względu na to, iż klientami żłobków i klubów dziecięcych są osoby prywatne.
2. Złożenie wniosku do Komendanta Powiatowej Straży Pożarnej o wydanie opinii w trybie art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 dotyczącej spełniania w lokalu/pomieszczeniu/ budynku przepisów przeciwpożarowych oraz wymagań określonych w § 1 ust. 1 / § 1 ust. 2-5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych.
3. Dostosowanie lokalu do wymogów ustawy oraz uzyskanie pozytywnej opinii Inspektora Sanitarnego (żłobek) lub wójta (klub dziecięcy).
4. Zatrudnienie odpowiednio wykwalifikowanej kadry.
5. Wpisanie obiektu do rejestru żłobów i klubów dziecięcych, który prowadzą urzędy miasta lub gminy.
Żłobek a klubik dla dzieci
Ustawa precyzuje dwa pojęcia miejsc, w których może być prowadzona opieka nad małymi dziećmi. Są to: żłobek oraz klub malucha. Choć jest między nimi dużo podobieństw, to występuje też sporo różnic. Wpływają one na koszty i zyski z prowadzenia biznesu w tym obszarze. Poza wymienionymi nazwami funkcjonują również nazwy zwyczajowe typu klub maluszka, klubik dziecięcy lub malucha, domowy żłobek czy punkt żłobkowy. Nie stanowią one odrębnych jednostek omówionych ustawą, zatem niezależnie od funkcjonującej nazwy, każdy taki punkt musi spełniać kryteria dla żłobka lub klubu dziecięcego.
Najważniejsze różnice między żłobkiem a klubem malucha to:
• wiek dziecka (w żłobku mogą przebywać dzieci powyżej 20 tygodnia życia, w klubie - powyżej roku),
• liczba dzieci — w klubie dziecięcym nie może ich być więcej niż 30,
• warunki założenia (w przypadku klubu dziecięcego nie ma potrzeby uzyskiwać opinii sanepidu).
Przepisy wprowadzone 1 stycznia 2018 roku wprowadziły zrównanie maksymalnego czasu opieki w obu instytucjach do 10 godzin oraz konieczność zapewnienia wyżywienia dzieciom również w klubach malucha (co dawniej nie było konieczne).
Prywatny żłobek – wymogi
1. Wymagania lokalowe i sanitarne dotyczące żłobków i klubów dziecięcych
Regulują je przepisy ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157, z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 lipca 2014 r.w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy (Dz. U. z 2014 r. poz. 925 oraz z 2017 r. poz. 2379).
Wymagania lokalowe żłobek i kub dziecięcy mają mocno sprecyzowane. Ustawa określa m.in. minimalną wysokość pomieszczeń (2,5 m), ich powierzchnię (min 16 m2 dla 3-5 dzieci), pokrycie ścian, zabezpieczenie instalacji elektrycznej, oznakowanie leżaków i pościeli, liczba misek ustępowych, a nawet normy, jakie muszą spełniać zabawki.
Warunki lokalowe żłobka powinny zostać potwierdzone decyzją inspektora sanitarnego właściwego ze względu na powiat, która określi przede wszystkim maksymalną liczbę miejsc w żłobku. Warunki lokalowe klubu dziecięcego potwierdza opinia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
2. Wymagania dotyczące personelu
Zakładanie żłobka wymaga zatrudnienia fachowej obsługi. Wobec dyrektora żłobka, wymagania to wykształcenie wyższe i co najmniej 3-letnie doświadczenie w pracy z dziećmi, bądź wykształcenie średnie lub średnie branżowe i 5-letnie doświadczenie w pracy z dziećmi. Osoba kierująca pracą klubu dziecięcego musi posiadać kwalifikacje opiekuna w żłobku.
A jakie są wymogi założenia żłobka, jeśli chodzi o kwalifikacje pracowników? Opiekunami mogą być:
• osoby posiadające kwalifikacje: pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego, pedagoga społeczno-wychowawczego, pedagoga wczesnej edukacji, terapeuty pedagogicznego;
• osoby, które ukończyły studia lub studia podyplomowe na kierunku, lub specjalności: wczesne wspomaganie rozwoju, wspomaganie rozwoju dzieci w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej w żłobkach i przedszkolach, edukacja prorozwojowa, pedagogika małego dziecka, psychologia dziecięca, psychologia wspierania rozwoju i kształcenia lub psychologia wychowawcza;
• osoby, które odbyły nie wcześniej niż 2 lata przed podjęciem zatrudnienia szkolenia z udzielania dziecku pierwszej pomocy i które posiadają co najmniej wykształcenie wyższe na dowolnym kierunku, którego program obejmuje zagadnienia związane z opieką nad małym dzieckiem lub jego rozwojem oraz odbyły 80-godzinne szkolenie w celu uzupełnienia wiedzy;
• osoby, które odbyły nie wcześniej niż 2 lata przed podjęciem zatrudnienia szkolenia z udzielania dziecku pierwszej pomocy i które posiadają wykształcenie średnie bądź średnie branżowe i co najmniej roczne doświadczenie w pracy z dziećmi w wieku do lat 3 lub spełniają dwa pierwsze kryteria i przed zatrudnieniem jako opiekun w żłobku, lub w klubie dziecięcym odbyły 280-godzinne szkolenie, z czego co najmniej 80 godzin w formie zajęć praktycznych, polegających na sprawowaniu opieki nad dzieckiem pod kierunkiem opiekuna.
Aby prowadzić klubik malucha, do ośmiorga dzieci wystarczy zatrudnić jednego opiekuna. A jeśli w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne bądź wymagające szczególnej opieki, jeden opiekun musi przypadać na pięcioro dzieci. W żłobku normy są podobne – jeden opiekun na ośmioro dzieci, a jeśli w grupie jest dziecko niepełnosprawne bądź takie, które nie ukończyło roku życia, na pięcioro.
Dzienna opieka nad dziećmi – wymogi
Poza żłobkami i klubami dla dzieci, ustawa przewiduje również instytucję dziennego opiekuna. Jest to osoba fizyczna, która prowadzi działalność na własny rachunek bądź jest zatrudniana na umowę o pracę, bądź umowę zlecenie przez żłobki lub kluby dziecięce. Aby pracować jako dzienny opiekun, należy zgłosić się do prowadzonego przez wójta lub burmistrza rejestru osób. Dzienny opiekun może opiekować się dziećmi powyżej 20 tygodnia życia. Jego zadania to zapewnienie opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych, zagwarantowanie opieki pielęgnacyjnej i zajęć edukacyjnych.
Dzienny opiekun może zajmować się maksymalnie pięciorgiem dzieci (lub trojgiem, jeśli jedno jest niepełnosprawne bądź poniżej 1 roku życia). Aby zostać dziennym opiekunem, trzeba spełnić szereg wymogów ustawy – między innymi nie być osobą pozbawioną władzy rodzicielskiej i nie figurować w bazie sprawców przestępstw na tle seksualnym.
Dzienny opiekun podlega obowiązkowi ubezpieczenia OC i może sprawować opiekę nad dziećmi w lokalu, do którego ma tytuł prawny.
Ile kosztuje żłobek?
Kiedy zakładamy żłobek lub klub dziecięcy, robimy to przede wszystkim z myślą o zarobkowaniu. Aby móc oszacować, czy biznes będzie się opłacał, trzeba znać koszty utrzymania żłobka oraz obliczyć, jaka stawka opłat będzie odpowiednim balansem pomiędzy popytem a podażą w naszym regionie. By ocenić, czy prowadzenie żłobka będzie się opłacać, trzeba zorientować się w kosztach, jakie obecnie ponoszą rodzice w danych regionie oraz jak duże jest aktualne nasycenie rynku. Pozwoli to określić maksymalne stawki.
Warto pamiętać, że obecnie prowadzone są różnego rodzaju programy pozwalające na to, by żłobek lub klubik dziecięcy otrzymał dofinansowanie (np. program „Maluch+”). Dzięki takim dodatkowym środkom z ministerstwa, czy programów unijnych, żłobek może obniżyć ostateczny koszt miejsca dla dziecka, ale trzeba pamiętać, że w kolejnym roku punkt może już nie otrzymać dofinansowania. Obecnie (2019 r.) koszt żłobka dla dziecka to kwoty od 200 do nawet 1700 zł miesięcznie w zależności od regionu, standardu i poziomu dofinansowania. Trudno zatem podać tu jedną receptę na biznesplan.
Dotacje na założenie żłobka
Obecnie najpopularniejsze są dotacje z programu Maluch+ oraz różnego rodzaju programy unijne – np. program województwa świętokrzyskiego 8.1.1 Zwiększanie dostępu do opieki nad dziećmi do lat 3, 10.1 Powrót na rynek pracy osób sprawujących opiekę nad dziećmi do lat 3, RPO Łódzkiego, 9.4 Godzenie życia zawodowego i prywatnego, RPO Lubelskiego. Nabór wniosków prowadzony jest najczęściej w okresach kwiecień – czerwiec. Programy można znaleźć na stronach funduszeeuropejskie.gov.pl. Żłobki z dofinansowaniem unijnym to doskonały pomysł dla tych, którzy nie dysponują wystarczającym własnym kapitałem na rozpoczęcie działalności.
Biznesplan, żłobek - wzór
Utworzenie żłobka wymaga nie tylko motywacji i miłości do dzieci, ale przede wszystkim twardych kompetencji finansowych, które pozwolą obliczyć to, czy prowadzenie takiego biznesu będzie opłacalne. Nie wystarczy podjąć decyzję „otwieram żłobek”. Trzeba przeprowadzić wszystkie stosowne analizy, by mieć pewność, że plan się powiedzie. W tym celu pisze się biznesplan, w którym uwzględnione zostaną wszystkie mocne i słabe strony przedsięwzięcia (analiza SWOT) oraz analizy finansowe.
Biznesplan żłobek – co wziąć pod uwagę?
• Opis przedsięwzięcia wraz z analizą popytu na danym terenie (ile jest rodzin z dziećmi, jaki jest trend w zakresie powiększania rodzin),
• analiza lokalizacji – ile już istnieje podobnych placówek, dokąd muszą dojeżdżać rodzice mieszkający w okolicach i ile tracą na to czasu,
• analiza obiektu – ile prac modernizacyjnych trzeba wykonać, jaka będzie maksymalna liczba dzieci w danym miejscu, czy przestrzeń daje możliwości do rozwoju (np. powiększenia w miarę rozwoju biznesu),
• koszty wstępne otwarcia żłobka oraz koszty stałe utrzymania (koszt pracy opiekunów, media, najem, wyżywienie, koszty remontów, zabawek, dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz koszty składek ZUS). Warto wliczyć również koszty reklamy i marketingu, które sprawią, że klub maluszka pozyska chętnych,
• analiza finansowa – przewidywane możliwości w zakresie dotacji, koszty opłat, jakie będą ponosili rodzice i analiza potencjalnych zysków i strat.