Od 4 maja 2019 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące informacji, jakich pracodawca może wymagać w momencie zawierania umowy o pracę (a także już w trakcie zatrudnienia). Dlatego ważne jest, by umowa podpisywana z pracownikiem była zgodna z aktualnym stanem prawnym.
Umowa o pracę – wzór
Wzór przykładowej umowy o pracę został na początku roku opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej.
Przedsiębiorca może z niego skorzystać, choć nie jest to obowiązujący druk. Umowa o pracę powinna zostać sporządzona na piśmie w dwóch jednobrzmiących kopiach. W przypadku niesporządzenia pisemnej umowy, pracodawca ma obowiązek w dniu podjęcia obowiązków przez pracownika potwierdzić na piśmie warunki jego zatrudnienia.
Przykład umowy o pracę opublikowany w biuletynie ma następującą treść główną:
Umowa o pracę zawarta w dniu … między … a … na (okres próbny, czas nieokreślony, czas określony) … .
1. Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
1) rodzaj pracy (stanowisko, funkcja, zawód, specjalność) ...
2) miejsce wykonywania pracy ...
3) wymiar czasu pracy …
4) wynagrodzenie (składniki wynagrodzenia i ich wysokość oraz podstawa prawna ich ustalenia) ...
5) inne warunki zatrudnienia ...
6) termin rozpoczęcia pracy ...
7) (dopuszczalna liczba godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 151.1. § 1 Kodeksu pracy; dotyczy to osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy) ...
2. Przyczyny uzasadniające zawarcie umowy (informacja, o której mowa w art. 29. § 11. Kodeksu pracy, o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie umowy o pracę na czas określony; dotyczy to osób zatrudnianych na podstawie umowy o pracę na zastępstwo, sezonowo, dorywczo, na określoną kadencję – lub w przypadku, o którym mowa w art. 25.1. §4. pkt 4. Kodeksu pracy) …
Warunki zatrudnienia – wzór
Umowa może zostać zawarta na czas próbny, nieokreślony i na czas określony. Wzór umowy o pracę w każdym przypadku jest podobny, różnią się jedyne wskazane warunki zatrudnienia.
Choć ich określenie jest kwestią kluczową, trzeba pamiętać, że na dokumencie powinny znaleźć się również inne informacje. Są to:
• dane dotyczące stron umowy,
• data i miejsce zawarcia umowy,
• rodzaj umowy („Umowa o pracę”),
• data rozpoczęcia pracy (w przypadku jej braku przyjmuje się, że data podpisania umowy jest również datą nawiązania stosunku pracy),
• data i podpis pracownika,
• podpis pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy.
Umowa o pracę – składniki wynagrodzenia
W umowie o pracę powinna być zawarta informacja o wysokości wynagrodzenia i jego składnikach. Pensja może być wypłacana w ramach trzech systemów wynagrodzeń:
• czasowym – tj. o określonej stawce miesięcznej lub godzinowej,
• akordowym – gdy o wysokości wynagrodzenia decydują efekty pracy,
• prowizyjnym – gdy na wynagrodzenia wpływ ma osiągnięty obrót np. ze sprzedaży).
Ponadto powinna zostać podana informacja o przysługujących dodatkach (np. funkcyjnym, zmianowym, stażowym, za pracę w szkodliwych warunkach), a także premiach i nagrodach.
Załącznik do umowy o pracę – kwestionariusz osobowy
Umowie o pracę zwykle towarzyszy szereg załączników. Jednym z podstawowych jest tzw. kwestionariusz osobowy, który wypełnia zatrudniony. Zgodnie z obowiązującymi od 2019 r. przepisami, na podst. art. 22.1. Kodeksu pracy pracodawca ma bowiem prawo wymagać od osoby ubiegającej się o dane stanowisko podania określonych informacji:
1) imienia (imion i nazwiska);
2) daty urodzenia;
3) danych kontaktowych wskazanych przez taką osobę;
4) wykształcenia;
5) kwalifikacji zawodowych;
6) przebiegu dotychczasowego zatrudnienia.
Dodatkowo w trakcie zatrudnienia pracodawca może żądać od podwładnego podania:
1) adresu zamieszkania;
2) numeru PESEL, a w przypadku jego braku – rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość;
3) innych danych osobowych pracownika, a także danych osobowych dzieci pracownika i innych członków jego najbliższej rodziny, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy;
4) wykształcenia i przebiegu dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie;
5) numeru rachunku płatniczego, jeżeli pracownik nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.
Przepisy dopuszczają, by szef domagał się od zatrudnionego podania innych danych personalnych, jednak tylko wówczas, „gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa” (art. 22.1. § 2).