Według raportu firmy doradczej Cushman & Wakefield European Shopping Centre Development, w 2018 i 2019 roku deweloperzy planują dostarczyć na rynek polski 546 tys. m² nowej powierzchni handlowej, co stanowi trzeci wynik w skali Europy Środkowo-Wschodniej.
Rozwój sieci zwiększy zatrudnienie pracowników, którzy zajmują się planowaniem, pozyskiwaniem i obsługą powierzchni handlowej i chociaż sieci handlowe są otwarte na kandydatów nawet o niewielkim doświadczeniu zawodowym, nie oznacza to, że bez trudu można dostać w nich zatrudnienie.
Planuj i rób to, co lubisz
Wybranie własnej strategii zawodowej w dynamicznym sektorze sieci handlowych wymaga elastyczności, czujności i umiejętności adaptacyjnych. Dobrze zaplanowana kariera opiera się o cele (np. stanowisko kierownika działu) oraz czas, w którym te cele zostaną osiągnięte (np. w ciągu trzech lat). Aby jednak plan rozwoju kariery był możliwy do zrealizowania, powinien być oparty o znajomość zasad i wymagań firmy. Ich wypełnienie pomoże w osiągnięciu założonego celu. Zanim zdecydujesz się na pracę w jednej z sieci, weź pod uwagę aspekty, które są dla Ciebie ważne i poznaj kierunek, w jakim zmierza branża.
Sieć rozwoju, nowe kompetencje
W odpowiedzi na rozwój technologii sieci handlowe przechodzą z dotychczasowego modelu prowadzenia działalności na multikanałowy (tzw. omnichannel), płynnie łącząc tradycyjne i internetowe kanały sprzedaży detalicznej. Postępująca cyfryzacja relacji sklep – klient generuje zapotrzebowanie na nowe kompetencje, które uzupełnią standardową obsługę klienta o wykorzystanie nowoczesnych aplikacji. Wobec tych zmian sieci handlowe tworzą nowe stanowiska, takie jak: specjalista omnichannel, specjalista customer experience i coraz częściej budują w strukturze firmy działy e-commerce, zatrudniające specjalistów z tej dziedziny. Powstają również działy badań (np. Zalando Research), których pracownicy prowadzą analitykę danych, tworzą modele prognozujące przyszłe zachowania konsumentów, a także zajmują się rozwojem sztucznej inteligencji i technologii uczenia maszyn, łącząc dziedziny IT, psychologii i marketingu. Działalność sprzedażowa online zwiększa również zapotrzebowanie na specjalistów od bezpieczeństwa danych.
Od czego zacząć
W sieciach handlowych zatrudnienie znajdą osoby z wykształceniem zawodowym i wyższym. Oferty pracy kierowane są do kandydatów z różnym doświadczeniem i wielu specjalizacji (logistyki, marketingu i PR, HR, ekonomii i finansów, księgowości, IT). Na rynku największe zapotrzebowanie jest obecnie na stanowiska podstawowe: kasjer, sprzedawca. Warto zauważyć, że stereotypy dotyczące roli kasjera przechodzą do historii i nowoczesne sieci stawiają przed kandydatami nowe oczekiwania. Wysoka komunikatywność, która wspiera wizerunek sieci oraz znajomość programów komputerowych i nowoczesnych aplikacji, zaczyna tworzyć nowy katalog wymagań dla tego stanowiska.
Osobom zatrudnionym praca w sieci daje spore możliwości do dalszego awansu zarówno w pionie handlowym, jak i w innych obszarach działania firmy. W ramach rekrutacji wewnętrznej można awansować na stanowiska specjalistyczne, np. specjalisty ds. zakupów, jak również stanowiska wyższego szczebla. Od menedżerów w branży retail oczekuje się przede wszystkim doświadczenia związanego z zarządzaniem i kompetencji przywódczych. Ważna jest także znajomość języków obcych, szczególnie w firmach, w których menedżerowie mają kontakt z pracownikami zagranicznej centrali.
Rozwój zawodowy w sieci mogą rozpocząć studenci, korzystając z praktyk i staży, a także przystępując do wybranego programu rozwoju młodych menedżerów. Warunkiem wejścia do programu jest przejście procesu rekrutacyjnego, który jest zazwyczaj wieloetapowy. Pierwszym etapem jest analiza CV, tu brana pod uwagę jest aktywność w środowisku akademickim i zaangażowanie w ciekawe projekty.
Dalsze etapy to rozmowa kwalifikacyjna, a czasem także sesja oceny kompetencji (assessment centre), podobna do tej, w której udział biorą kandydaci na stanowiska kierownicze. Ponieważ wiele sieci oferuje możliwość rozwoju kariery poza granicami kraju, istotna jest znajomość przynajmniej jednego języka obcego.
Satysfakcja z pracy
Badania satysfakcji przeprowadzone wśród pracowników sieci handlowych pokazują, że 71% z nich jest zadowolonych z tego, gdzie pracuje, jednak wśród osób, które ukończyły 30 lat, odsetek usatysfakcjonowanych pracą maleje (badanie Antal International: Specjaliści i menedżerowie – poszukiwanie i zmiana pracy). Poczucie satysfakcji z pracy bezpośrednio wpływa na jej efekty i podnosi odczuwaną jakość życia, warto więc połączyć pracę ze swoimi zainteresowaniami.
Jeśli interesujesz się rynkiem kosmetyków, masz wiedzę lub ukończone kursy z zakresu wizażu, to możesz odnaleźć się jako wyspecjalizowany doradca klienta w sieci oferującej produkty kosmetyczne. Zaczynając natomiast od stanowiska sprzedawcy/kasjera w sieci odzieżowej, możesz rozwijać się np. w kierunku stanowiska visual merchandisera, na którym będziesz odpowiedzialny za koordynację i dbałość o właściwą ekspozycję produktu w sklepie.
Marka sieci
Podobnie jak o innych branżach, tak i o pracy w sieciach handlowych krążą niepokojące mity, dotyczące m.in. niekorzystnych form zatrudnienia, złego traktowania pracowników czy też braku wynagradzania nadgodzin. Pewne jest to, że na pojawiające się problemy sieci reagują bardzo szybko, gdyż od tego zależy ich pozycja na rynku i to, jak będą postrzegane przez klientów. Wybieraj więc świadomie i odróżniaj prawdziwe sytuacje od zasłyszanych opinii. Zwróć uwagę na renomę i rozpoznawalność marki na rynku. Zapoznaj się ze standardami pracy w firmie, jej kodeksem etycznym, wartościami, którymi się kieruje.
Sieci, które znajdują się w czołówkach rankingów, często różnią się tym wobec swoich konkurentów, że rotacja pracowników specjalistycznego i menedżerskiego szczebla jest niższa. Jeśli szukasz stabilnego miejsca pracy, wybierz sieć, która inwestuje w rozwój pracowników i docenia lojalność. Prestiż firmy, którą wybierzesz, może okazać się istotny również w przyszłości, gdy zdecydujesz się na zmianę. Jeśli nadal coś będzie Cię niepokoić, przed podjęciem decyzji porozmawiaj o tym podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Wynagrodzenia i benefity
Dynamiczna rozbudowa centrów i rosnące potrzeby rekrutacyjne spowodowały, że w minionym roku sieci handlowe konkurowały o pracownika, podnosząc pensje. Mimo podwyżek w większości sieci widełki płacowe są jednak sztywno określone, dlatego firmy oferują pozapłacowe benefity, takie jak prywatna opieka medyczna, karnety sportowe, zajęcia dla dzieci czy wyprawki szkolne.
Warto zauważyć, że specjaliści i menedżerowie zatrudnieni w sieciach handlowych szczególnie cenią benefity, traktując je jako ważną część wynagrodzenia, które otrzymują. Według badania przeprowadzonego przez Antal International; Specjaliści i menedżerowie – poszukiwanie i zmiana pracy, opieka medyczna ważna jest dla 90% respondentów. Dla 58% istotny jest również służbowy samochód z możliwością wykorzystywania go do celów prywatnych oraz ubezpieczenie na życie (62%).
Izabela Surmacz
HR Manager, doradca kariery