Automatyzacja i nowe technologie mogą sprawić, że w ciągu najbliższych lat niektóre zawody całkowicie znikną z rynku. Jednocześnie stale powstają nowe obszary specjalizacji, które jeszcze kilka lat temu nie istniały. Zawody przyszłości to nie tylko IT i programowanie. Możliwości jest znacznie więcej. Jak ich szukać?
Każdego roku na rynku pojawia się kilkanaście zupełnie nowych zawodów. Wynikają one zarówno z nowych możliwości technologicznych, potrzeb rynku i klientów.
Jak tworzy się nowy zawód?
Najczęściej tak, że innowacyjnie działająca firma zaczyna robić coś lub działać w nieco odmienny od dotychczasowego sposób. Te zadania wykonuje jeden z pracowników, który nawet nie przypuszcza, że właśnie kreuje nowy zawód. Działania firmy zauważa konkurencja i też chce zatrudnić taką osobę i okazuje się, że trzeba taką osobę trzeba jakoś nazwać. Rozpoczyna się proces szukania, dopasowywania i w końcu pojawia się pierwszy termin, który z czasem ugruntowuje się na rynku.
Jak powstał growth hacker specialist?
Platforma umożliwiająca przechowywanie danych w chmurze wprowadziła w 2012 roku program polecania przyjacielowi konta w serwisie. Każdy użytkownik, za pozyskanie dla Dropboxa użytkownika, dostawał dodatkową darmową przestrzeń na dysku. Efektem tego genialnego posunięcia był wzrost ilości użytkowników o 3900%. Twórca tego pomysłu był zwykłym marketerem, ale jego działania zauważyli inni, którzy zaczęli zastanawiać się jak „przechytrzyć system”. Kiedy przykładów takich działań było już kilka, Neil Patel, znany w środowisku startupów ekspert od analityki wymyślił pojęcie „Growth Hacker”. Dziś, na stanowiska growth hacker specjalistów prowadzone są regularne rekrutacje. Są nawet szkoły, które uczą tego „zawodu”.
Zawody przyszłości w Polsce
Jakie stanowiska będą w Polsce przyszłościowe? Postawić można na kilka pewniaków lub zaryzykować z czarnym koniem w zupełnie raczkujących branżach.
Kariera w BPO/SSC
Na pewno warto zwrócić uwagę na to, że rozwój centrów usług wspólnych dla biznesu (branża BPO/SSC) nadal ma się świetnie i stale pojawiają się nowe firmy, które właśnie w Polsce chcą budować kadrę pracowników. To jednak czy ten trend się utrzyma zależy również od tego, jak będzie kształtować się ekonomia w całej Europie oraz polityka w Polsce. Duże firmy nie mają większego problemu z przenoszeniem oddziałów czy siedzib do innych krajów, jeśli warunki w danym miejscu okazują się lepsze.
Opieka zdrowotna
W latach 2010 – 2012 przewidywano wzrost zapotrzebowania na fizjoterapeutów w Polsce. 6 lat później okazuje się, że i owszem są oni potrzebni, ale za naszą zachodnią granicą. W Polsce mimo iż potrzeby starzejącego się społeczeństwa rosną, pensje i warunki pracy fizjoterapeutów nie zachęcają.
W szerszej perspektywie jednak osoby zajmujące się opieką zdrowotną, zwłaszcza nad osobami starszymi będą potrzebne. Powstanie też prawdopodobnie cała klasa usług kierowanych do emerytów, których w 2030 roku będzie w Polsce prawie 40%. Jednocześnie warto pamiętać, że przewidywania dotyczące wielkości emerytur są dość pesymistyczne, co może oznaczać, że o ile rynek na usługi będzie duży, o tyle siła nabywcza emerytów nie pozwoli im na inwestowanie we własne zdrowie czy rozrywki. Praca zatem będzie, ale czy dobrze płatna?
IT
Myśląc o IT przede wszystkim wskazuje się na zawód programisty. Faktycznie, zapotrzebowanie na developerów jest ogromne i według szacunków McKinsey, do 2020 750.000 miejsc dla developerów w samej Europie pozostanie nieobsadzonych.
Nie trzeba jednak być programistą, by pracować w IT. Rynek aplikacji (tzw app economy) stworzył w samej Europie ponad 1,6 mln miejsc pracy. Nie tylko w obszarze programowania. Zatrudnienie znajdują też projekt i product managerowie, osoby zajmujące się przetwarzaniem i obróbką danych, specjaliści obsługi klienta i help desk z wysokimi umiejętnościami cyfrowymi, specjaliści użyteczności UX, architektury informacji, specjaliści ds. rozwoju i skalowania biznesu.
Zawód przyszłości 2020 – co trzeba będzie umieć?
- Kompetencje cyfrowe – są potrzebne w przynajmniej połowie stanowisk pracy, a będą coraz bardziej potrzebne. W ostatnich raportach (np. PwC CEO Survey 2018) wskazuje się na coraz bardziej rosnącą przepaść między wymaganiami firm w zakresie umiejętności obsługi programów i aplikacji a tym, co pracownicy faktycznie potrafią. Biegłość w posługiwaniu się aplikacjami to konieczność.
- Elastyczność – zmiany są coraz szybsze i wymagają coraz szybszego dopasowywania się. Osoby, które nie potrafią się szybko adaptować nie będą w stanie odnaleźć się na coraz bardziej dynamicznym rynku pracy.
- Umiejętność uczenia się – z raportu Person przeprowadzonego w USA i Wielkiej Brytanii wynika, że w 2030 roku 1/5 obecnych zawodów nie będzie już prawie istnieć. Jednocześnie zaledwie 10% obecnych pracowników pracuje na stanowisku, które w obecnej formie przetrwa do 2030 roku. Uczenie się i zdobywanie nowych kompetencji jest kluczowe.
Zawód z przyszłością – jak sprawdzić, czy mój zawód w przyszłości będzie dobry?
Wybierając zawód na przyszłość nie warto kierować się tym, co jest popularne aktualnie bądź sugerować się tym, które zawody są deficytowe. Inwestycja w obecnie poszukiwane zawody może zaowocować tym, że kiedy już opanujesz podstawy na tyle, by zacząć pracę, okaże się, że osób takich jak ty jest bardzo dużo na rynku i pensje będą znacznie niższe niż kiedy zaczynałeś się tematem interesować.
Drugim problemem obecnie popularnych zawodów jest to, że bywają kreowane przez aktualną modę, która na pewno się zmieni. Najlepsi się utrzymają, ale ilość miejsc pracy spadnie. Dlatego myśląc o zawodzie przyszłości lepiej z dystansem przyjrzeć się temu, co jest trendy.
Przyszłościowy zawód to taki, który:
- będzie trudno zautomatyzować (bądź jego automatyzacja będzie dotyczyć jedynie pewnych aspektów, które będą ułatwieniem pracy),
- będzie miał możliwości rozwoju w strukturę hierarchiczną, np. kilkanaście lat temu firmy zajmujące się pozycjonowaniem były jednoosobowe i specjalista robił wszystko; dziś, aby skutecznie obsłużyć klienta potrzeba przynajmniej czterech wyspecjalizowanych w poszczególnych aspektach SEO osób.
- odpowiada na przyszłe potrzeby społeczne - wśród najważniejszych trendów wymienia się: ekologię, potrzebę przeżyć, starzenie się społeczeństwa, choroby psychiczne i zaburzenia psychologiczne.
Aby wiedzieć, w co zainwestować, nie wystarczy śledzenie najnowszych ofert pracy. Zawodów przyszłości nie ma jeszcze w serwisach ogłoszeniowych. Nowe stanowiska pozwalają jednak przewidzieć kierunek rozwoju.
Jak wymyślić sobie zawód?
Pomocna jest analiza aktualnych i przyszłych trendów. Na przykład z raportów na temat rynku pracy wiemy, że rośnie ilość pracowników zatrudnianych zdalnie i na kontrakt. To znaczy, że w przyszłości więcej osób będzie miało prace nie związane z jednym pracodawcą i umożliwiające swobodne podróżowanie. Jednocześnie z analiz dotyczących spędzania wolnego czasu wynika, że coraz więcej osób ceni turystykę. Łatwo wywnioskować, że w przyszłości na pewno znajdzie się miejsce dla doradców czy firm, które będą ułatwiać czasową relokację pracowników na okresy kilku tygodni lub miesięcy, by mogli oni pracować i zwiedzać jednocześnie.
Warto zatem elastycznie podchodzić do ofert na rynku pracy i trzymać rękę na pulsie.