Ustawa kominowa – Dziennik Ustaw
Nazwy „ustawa kominowa” używa się w kontekście dwóch aktów prawnych. Ten, który otrzymał wspomnianą nazwę jako pierwszy, to Ustawa z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi – to pierwotna ustawa kominowa.
W odpowiedzi do wspomnianego dokumentu powstało określenie: nowa ustawa kominowa. Jest ono stosowane do Ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Ustawa kominowa – co to jest?
Zarobki osób piastujących wysokie stanowiska są ograniczane przez ustawę kominową uchwaloną jeszcze za rządów AWS. Na jej podstawie nie mogą oni zarabiać więcej niż przewidywana kwota wynagrodzenia. W dokumencie zawarte są informacje o konkretnych organizacjach i ich stanowiskach. Osoby obejmujące poszczególne funkcje zobowiązane są przestrzegać ustaleń co do możliwości przyznawania dodatkowych świadczeń, rocznych nagród.
Ustawa kominowa – maksymalne wynagrodzenie
Celem wprowadzenia ustawy kominowej było ukrócenie praktyk wypłacania zbyt wysokich wynagrodzeń osobom na ważnych stanowiskach państwowych. Nie wszystkie konsekwencje obowiązującego prawa miały pozytywny skutek. Takie regulacje prowadziły do odpływu najzdolniejszych menedżerów do sektora prywatnego lub zachęcały do obchodzenia prawa np. poprzez zakładanie "spółek-córek".
Wysokość pensji reguluje artykuł 8. ustawy. Mówi o tym, że maksymalne miesięczne wynagrodzenie, w zależności od stanowiska nie może przekroczyć (w zależności od konkretnego stanowiska) wielokrotności „przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego”.
Ustawa kominowa a umowa o dzieło
Jaki stosunek pracy zobowiązuje do przestrzegania ustawy kominowej? Tego dotyczy art. 5. ust. 4. „Ilekroć w ustawie jest mowa o zatrudnieniu, rozumie się przez to świadczenie pracy lub usług związanych z zarządzaniem na rzecz podmiotu, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą, o której mowa w art. 2”.
Nowa ustawa kominowa a dotychczasowe umowy o pracę
Art. 5. pkt. 1. dokumentu mówi, że „Projekty uchwał w sprawie wynagrodzeń przewidują, że: 1) z członkiem organu zarządzającego spółka zawiera umowę o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej”.
Ów przepis wycofał możliwość stosowania umów o pracę, tak jak to było dotychczas. Jednak część umów była w trakcie realizacji jeszcze przed wprowadzeniem aktu prawnego. W związku z tą sytuacją Ministerstwo Skarbu Państwa wystosowało dokument o dobrych praktykach, w ramach których należało dążyć do przekształcenia wcześniejszej formy zatrudnienia na tę obowiązującą w ustawie.