Urlop dla poratowania zdrowia, powszechnie znany jako urlop zdrowotny, jest szczególnym rodzajem płatnego urlopu przysługującego pracownikom określonych grup zawodowych. Udzielany jest wówczas, gdy zatrudniony nie ma możliwości pogodzenia pracy zawodowej z leczeniem i rekonwalescencją. Komu przysługuje urlop zdrowotny? Jak załatwić urlop dla poratowania zdrowia i co warto o nim wiedzieć?
Urlop dla poratowania zdrowia - komu przysługuje?
Urlop zdrowotny jest jednym z prawnie ustanowionych przywilejów pracowniczych, który należy się jedynie określonym grupom zawodowym. Przyznawany jest pracownikowi, który podupadł na zdrowiu, a choroba uniemożliwia mu pełnienie obowiązków zawodowych. Regulacji dotyczących urlopu dla poratowania zdrowia nie znajdziemy w Kodeksie pracy, a jedynie w przepisach branżowych i zawodowych. Omawiany rodzaj urlopu udzielany jest w konkretnym celu, czyli umożliwieniu pracownikowi podreperowania zdrowia i szybkiego powrotu na stanowisko. Uprawnienia do niego mają osoby zatrudnione na co dzień w cięższych i szkodliwych warunkach. Zatem komu przysługuje urlop zdrowotny w pracy? Z przywileju tego mogą skorzystać m.in. sędziowie, prokuratorzy, policjanci, górnicy czy strażnicy. Najczęściej jest on jednak kojarzony z nauczycielami.
Urlop zdrowotny nauczyciela
Urlop dla poratowania zdrowia dla nauczycieli jest najczęściej spotykanym rodzajem urlopu zdrowotnego. Mówiąc o tego rodzaju przywileju, warto zaznajomić się z kwestią: Karta Nauczyciela - urlop zdrowotny. To zapisy właśnie tej ustawy regulują wszelkie kwestie związane z czasem wolnym dla poratowania zdrowia np. jak załatwić urlop zdrowotny dla nauczyciela, ile razy nauczyciel może skorzystać z urlopu zdrowotnego i jak wygląda kwestia wynagrodzenia w tym czasie.
Zanim jednak odpowiemy na te pytania, warto wspomnieć o zmianach w urlopach dla poratowania zdrowia. Te obowiązują od 1 stycznia 2018 roku. Zgodnie z zapisami Karty Nauczyciela art. 73., urlop zdrowotny przysługuje pracownikowi po 7 latach nieprzerwanej pracy, w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć. Jest jednak pewien haczyk - w dniu rozpoczęcia urlopu musi on być zatrudniony już w pełnym wymiarze godzin. Kolejny warunek? Przerwa pomiędzy stosunkami pracy w szkole nie może być dłuższa niż 3 miesiące. Warto także wiedzieć, że w ciągu całej kariery zawodowej, nauczyciel może skorzystać z urlopu zdrowotnego w pracy trzykrotnie.
Co jeszcze zmieniła nowelizacja Karty Nauczyciela? Urlop dla poratowania zdrowia może zostać przyznany tylko i wyłącznie przez lekarza medycyny pracy, a nie jak wcześniej - lekarza prowadzącego. Roczny urlop zdrowotny dla nauczycieli należy się w związku z chorobą zawodową lub leczeniem uzdrowiskowym. W tym miejscu możemy zadać sobie także pytanie: jak załatwić urlop dla poratowania zdrowia? W tej kwestii nie ma żadnych wątpliwości - skierowanie do lekarza medycyny pracy musi wystawić dyrektor szkoły. To właśnie on, na podstawie orzeczenia wydanego przez lekarza, udzieli urlopu nauczycielskiego.
Kwestię urlopu zdrowotnego dodatkowo charakteryzuje MEN informując, że „urlop jest udzielany nauczycielowi w celu leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy mogą odgrywać istotną rolę”.
Urlop nauczyciela - wniosek
Nowelizacja ustawy niesie za sobą także zmiany w procedurze ubiegania się o nauczycielski urlop dla poratowania zdrowia. Pierwszym krokiem jest złożenie do dyrektora szkoły pisemnego wniosku o urlop zdrowotny nauczyciela. W odpowiedzi na niego przełożony skieruje pracownika na badania do lekarza medycyny pracy. Podwładny ma 30 dni na zgłoszenie się do specjalisty. Tutaj warto poruszyć jeszcze jedną kwestię, a mianowicie: urlop na poratowanie zdrowia - dokumenty. Starając się o urlop nauczycielski, oprócz skierowania na badania, niezbędna będzie także dokumentacja medyczna przedstawiająca dotychczasowe leczenie. Dopiero po otrzymaniu orzeczenia lekarskiego, dyrektor szkoły może udzielić pedagogowi urlopu.
Nieco inaczej wygląda jednak ubieganie się o leczenie sanatoryjne. Przepisy mówią, że skierowanie na leczenie uzdrowiskowe wydaje z kolei lekarz podstawowej opieki medycznej. Dokument ten musi jednak zostać potwierdzony przez oddział wojewódzki NFZ.
Urlop zdrowotny a świadczenie kompensacyjne
Kolejnym przywilejem, który po spełnieniu określonych warunków, przysługuje nauczycielom, jest tzw. świadczenie kompensacyjne. Jest to rodzaj świadczenia przedemerytalnego, z którego nauczyciel może korzystać do osiągnięcia powszechnego wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę. Jednym z tych warunków jest 20-letni staż pracy na stanowisku nauczyciela zatrudnionego przynajmniej na pół etatu. Tutaj właśnie dochodzimy do zależności dotyczącej urlopu zdrowotnego a świadczenia kompensacyjnego. To, co najważniejsze - do wspomnianego wyżej stażu pracy nie wliczają się okresy niezdolności do wykonywania obowiązków, za które pracownik pobierał wynagrodzenie. Oznacza to, że czas urlopu dla poratowania zdrowia nie będzie brany pod uwagę przy ustaleniu stażu pracy nauczycielskiej.
Urlop zdrowotny - wynagrodzenie
Kwestią, która bardzo często rodzi wiele pytań, jest ta dotycząca urlopu zdrowotnego a wynagrodzenia. Rozwiewając wszelkie wątpliwości - nauczyciel przebywający podczas urlopu dla poratowania zdrowia ma prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za wysługę lat. Zachowuje on także prawo do innych świadczeń pracowniczych. Podczas trwania urlopu nie może jednak podjąć innej działalności zarobkowej.