Przedsiębiorca, który niekoniecznie chce, ma czas i kapitał niezbędny, by rozkręcać firmę od zera i działać pod własną marką, może wybrać gotowy model biznesowy. Wyjaśniamy, czym jest umowa agencyjna, na czym polega franczyza i jakie są najważniejsze różnice między nimi.
Franczyza – definicja
Franczyza to właściwie umowa franczyzowa, której stronami są franczyzodawca – właściciel marki i franczyzobiorca, prowadzący biznes pod szyldem franczyzodawcy. To dwa odrębne podmioty, samodzielne firmy połączone systemem sprzedaży. Na czym polega franczyza? Franczyzobiorca otrzymuje gotowy i sprawdzony pomysł na biznes, know-how, prawo do posługiwania się logotypem marki czy do patentów. Korzysta z bazy kontaktów, kanałów dystrybucji i sprzedaży, doświadczenia innej firmy na rynku. Ma zapewnioną też np. pomoc w promocji, opiekę prawną i księgową, a nawet często gotowy, zatowarowany i w pełni wyposażony sklep lub salon usługowy. Franczyzodawca pobiera za to opłaty: wstępną i bieżące – procent do sprzedaży bądź stałą kwotę opłaty franczyzowej, za promocję, reklamę itp. – w zależności od ustaleń zawartych w umowie.
Umowa agencyjna – co to jest?
To popularna forma współpracy w branży turystycznej, ubezpieczeniowej czy hotelarstwie. Zgodnie z Kodeksem cywilnym – art. 758.:
§ 1. Przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.
§ 2. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.
Innymi słowy, agent sprzedaje towary bądź usługi zleceniodawcy, pod własną marką, pobierając za to wynagrodzenie, najczęściej prowizyjne (bądź podstawa + prowizja). Nie musi więc szukać hurtowników, nawiązywać kontaktów z dostawcami, ale w dużej mierze powodzenie jego biznesu zależy od zleceniodawcy.
Franczyza a agencja – różnice
Umowy te różnią przede wszystkim regulacje prawne. Franczyza w Polsce wynika ze swobody zawierania umów. To umowa nienazwana, a więc nie istnieją przepisy bezpośrednio określające jej szczegóły. Inaczej jest w drugim przypadku – współpraca agencyjna została dokładnie opisana w art. 758-7649 index Kodeksu Cywilnego.
Co więcej, na mocy umowy agencyjnej sprzedaje się towary czy usługi w imieniu zleceniodawcy lub na jego rzecz, natomiast firmy przyjmujące oferty franchisingowe działają na własną odpowiedzialność i własne ryzyko. Te umowy różni też sposób wynagrodzenia. W sprzedaży agencyjnej jest to prowizja, a franczyzobiorca dysponuje zyskami, ale regularnie odprowadza opłaty dla franczyzodawcy.
