Ogłoszenie upadłości konsumenckiej, dłużnik i jego długi - to właśnie tutaj swoją rolę do spełnienia ma syndyk. Określa on i obejmuje majątek upadłego dłużnika, zajmuje się jego spieniężeniem, aż w końcu spłaca wierzycieli. Co jeszcze należy do jego obowiązków? Jak zostać syndykiem? Czym różni się jego praca od pracy komornika? Sprawdźmy!
Jak zostać syndykiem?
Kilkanaście lat temu zawód syndyka mógł wykonywać każdy, kto ukończył studia wyższe oraz posiadał wiedzę z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego, prawa pracy i finansów. Po zmianie przepisów, która miała miejsce w 2007 roku, prawo wykonywania zawodu syndyka masy upadłościowej mają jedynie osoby posiadające licencję. Jakie wymagania trzeba spełnić, by ją uzyskać? Jak zostać syndykiem? Licencję syndyka może dostać zarówno obywatel Polski, jak i innego kraju europejskiego. Po spełnieniu określonych wymagań należy zdać z wynikiem pozytywnym egzamin organizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, który organizowany jest co najmniej dwa razy w roku.
W tym miejscu warto jeszcze wspomnieć o jednej istotnej kwestii - 1 stycznia 2016 roku ustawa o licencji syndyka została zastąpiona ustawą o licencji doradcy restrukturyzacyjnego. Oznacza to, że wszystkie osoby posiadające dotychczas licencję syndyka, automatycznie zostały doradcą restrukturyzacyjnym. Aktualnie syndyk to jedynie funkcja pełniona przez wspomnianego doradcę.
Syndyk - wymagania
Do wspomnianego wyżej egzaminu przystąpić mogą jednak osoby, które spełniają określone warunki. Rozwiewając wszelkie wątpliwości w kwestii: „syndyk - wymagania” czy też „licencja syndyka - wymagania” - prawo do wykonywania zawodu może uzyskać osoba, która:
• posiada obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
• zna język polski w stopniu umożliwiającym wykonywanie obowiązków wynikających ze sprawowania funkcji syndyka,
• posiada wykształcenie wyższe,
• ma nieposzlakowaną opinię,
• nie była karana za żadne przestępstwa,
• cechuje się pełną zdolnością do czynności prawnych,
• w okresie 15 lat przed złożeniem wniosku o licencję syndyka, przez co najmniej 3 lata zarządzała majątkiem upadłego, przedsiębiorstwem albo wydzieloną jego częścią,
• nie figuruje w rejestrze dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego.
Warto także wiedzieć, że syndykiem w danym postępowaniu nie może być ani wierzyciel ani dłużnik upadłego, a także żadna bliska mu osoba.
Syndyk - zadania
Po spełnieniu określonych wyżej wymagań oraz uzyskaniu pozytywnej oceny z egzaminu, kandydat na syndyka upadłości może w końcu uzyskać niezbędną licencję. Rola licencjonowanego syndyka rozpoczyna się w momencie, gdy sąd pozwoli dłużnikowi ogłosić upadłość konsumencką. Wówczas syndyk może przystąpić do realizacji swoich zadań. Do tych należy między innymi przeprowadzenie postępowania upadłościowego, określenie masy spadkowej, dokonanie spisu inwentarza, przygotowanie planu likwidacyjnego, a w efekcie - zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Do obowiązków syndyka upadłościowego należy także zawiadomienie o upadłości poszczególnych wierzycieli, banki czy komornika. To jednak nie wszystko! Zadania syndyka sprowadzają się także do ochrony mienia, jego zabezpieczenia przed zniszczeniem czy kradzieżą oraz sporządzenia wpisów do ksiąg wieczystych.
Syndyk a komornik
Rosnące długi i nieregulowane od dłuższego czasu zobowiązania w efekcie mogą prowadzić do wszczęcia procedury egzekucyjnej. Jej istotą jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli z majątku dłużnika, co najczęściej odbywa się bez jego woli. To z kolei może stać się dla niego impulsem do ogłoszenia upadłości konsumenckiej, co z punktu widzenia dłużnika będzie korzystniejszym rozwiązaniem niż przymusowa egzekucja komornicza. Jednak, aby upadłość mogła zostać ogłoszona, muszą zostać spełnione określone przesłanki. Z najważniejszych można wymienić tzw. niewypłacalność długoterminową, czyli taką, która trwa od co najmniej 3 miesięcy, ma charakter stały i niesie za sobą negatywne skutki. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku postępowania egzekucyjnego, w ramach którego komornik występuje niezależnie od woli dłużnika i wykonuje przymusowe wyroki sądowe.
Jedną z głównych różnic pomiędzy działalnością syndyka a komornika, jest kwestia opłat poniesionych przez dłużnika. W przypadku upadłości konsumenckiej, czyli pojawienia się syndyka w firmie, osoba zadłużona zobowiązana jest jedynie do wniesienia opłaty sądowej, natomiast nie ponosi żadnych konsekwencji finansowych z racji toczącego się postępowania. Jeśli majątek zostanie zajęty przez komornika, dłużnik zostaje dodatkowo obciążony wszystkimi kosztami związanymi z egzekwowaniem należności.
Syndyk - zarobki
Zarobki syndyka wzbudzają wiele kontrowersji. Choć jego wynagrodzenie regulowane jest przez art. 162. Prawa upadłościowego i naprawczego, na pytanie: „ile zarabia syndyk” nie można odpowiedzieć konkretną kwotą. Dlaczego? Nie otrzymuje on miesięcznej pensji, a całościowe wynagrodzenie za przeprowadzone postępowanie. W świetle przepisów łączna suma wynagrodzenia syndyka nie może przekroczyć 3 proc. funduszów masy upadłościowej. Jednocześnie jego zarobki nie mogą być wyższe niż 140-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale poprzedniego roku. Miejmy jednak na uwadze fakt, że syndyk masy upadłościowej może prowadzić w jednym czasie kilka postępowań, wobec czego jego zarobki mogą być naprawdę imponujące.