Przerywany czas pracy - co to jest i na czym polega?
System przerywanego czasu pracy jest jednym z siedmiu systemów, przewidzianych w Kodeksie pracy. Pozostałe opcje to systemy:
- podstawowy,
- równoważny,
- w ruchu ciągłym,
- zadaniowy,
- skróconego tygodnia pracy,
- system pracy weekendowej.
W zależności od różnych czynników, m.in. od tego, czym zajmuje się dane przedsiębiorstwo, jaki jest charakter wykonywanych przez pracowników obowiązków, wybrany zostaje najkorzystniejszy system. Jeśli duże natężenie pracy występuje w określonych porach, można wprowadzić przerwę dla pracowników.
O przerywanym czasie pracy mówi artykuł 139. Kodeksu pracy:
„Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin. Przerwy nie wlicza się do czasu pracy, jednakże za czas tej przerwy pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju”. Ta przerwa jest niepodzielna, a pracownik może w pełni i dowolnie nią dysponować. Musi być także zaplanowana wcześniej w rozkładzie czasu pracy.
System przerywanego czasu pracy - kiedy jest dopuszczalny?
Jak wynika z przytoczonego fragmentu, praca przerywana ma swoje uzasadnienie w rodzaju lub organizacji pracy. Przedstawiciele jakich zawodów mogą zatem zostać zobligowani do takiego systemu? Przerywany czas pracy kierowcy jest dopuszczalny, jeśli np. firma remontowa potrzebuje pracownika, który zawiezie pozostałych na miejsce remontu rano i po południu odwiezie ich do siedziby firmy. Inny przykład to transport dzieci do i z placówki oświatowej. Przerywany czas pracy kierowcy autobusu szkolnego jest zasadny i wynika z organizacji zajęć lekcyjnych.
Jeśli magazyn przyjmuje dostawy jedynie rano i popołudniu, z kilkugodzinną przerwą (do takich godzin zobowiązują umowy podpisane z kontrahentami), to magazynierzy również mogą mieć dzielony czas pracy. Ważne, aby przerwa nie przekraczała 5 godzin. Nie ma jednak prawnych przeszkód, by była krótsza. W przypadku kierowców – wedle art. 16. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców: „w przypadku gdy kierowca wykonuje przewozy regularne, przerwa może trwać nie dłużej niż 6 godzin, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy nie przekracza 7 godzin”.
W jakich przypadkach czas pracy nie może być przerywany? Systemy pracy: równoważny, skróconego tygodnia, weekendowy i w ruchu ciągłym wykluczają możliwość wprowadzenia przerwy do 5 godzin, ponieważ niemożliwe byłoby jednoczesne zapewnienie 11 godzin dobowego odpoczynku. Takie rozwiązanie nie jest też akceptowalne dla kobiet w ciąży, a osoby opiekujące się dziećmi do lat 4 muszą wyrazić na nie zgodę.