Co to są kompetencje cyfrowe
Wśród ośmiu kompetencji kluczowych, łączących elementy wiedzy, umiejętności i postaw, w zaleceniach Parlamentu Europejskiego z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, wymienia się między innymi kompetencje cyfrowe.
Czym one są? Według definicji z dokumentu: „Kompetencje cyfrowe obejmują pewne, krytyczne i odpowiedzialne korzystanie z technologii cyfrowych i interesowanie się nimi do celów uczenia się, pracy i udziału w społeczeństwie. Obejmują one umiejętność korzystania z informacji i danych, komunikowanie się i współpracę, umiejętność korzystania z mediów, tworzenie treści cyfrowych (w tym programowanie), bezpieczeństwo (w tym komfort cyfrowy i kompetencje związane z cyberbezpieczeństwem), kwestie dotyczące własności intelektualnej, rozwiązywanie problemów i krytyczne myślenie”.
Kompetencje cyfrowe – jak rozwijać
Każdą umiejętność i kompetencje należy rozwijać, jednocześnie dostosowując się do zmian zachodzących w środowisku, w jakim funkcjonuje społeczeństwo. Najlepiej zacząć też od najwcześniejszych lat. Im wcześniej przyswoi się zasady funkcjonowania technologii i ich roli w codziennym życiu, tym łatwiej będzie przystosować się do ciągle pojawiających się transformacji. Przyswojenie kompetencji cyfrowych pozwoli też w pełni bezpiecznie funkcjonować i działać w sieci.
W dokumencie „Analiza strategii i działań mających na celu rozwój kompetencji cyfrowych w państwach Unii Europejskiej” wydanym przez Centrum Cyfrowe w 2018 r. wyróżniono cztery obszary, na których można wdrażać i rozwijać cyfrowe kompetencje. Są to:
• edukacja szkolna,
• edukacja dorosłych – rynek pracy oraz uczenie się przez całe życie,
• talent cyfrowy – specjaliści IT i zaawansowane kompetencje,
• e-integracja.
Obecnie wręcz niezbędne jest, by opanować podstawowe kompetencje cyfrowe. Jak rozwijać je dalej? Okazuje się, że sposobów jest bardzo dużo. Edukacja dorosłych realizuje się np. poprzez szkolenia organizowane przez Centrum Projektów Polska Cyfrowa. Prowadzone są szkolenia dla nauczycieli uczących dzieci kompetencji cyfrowych itd.
Kluczowe kompetencje informatyczne
Jakie są kluczowe kompetencje informatyczne, najbardziej istotne dla człowieka? W cytowanych wcześniej zaleceniach Parlamentu Europejskiego wskazano przede wszystkim na znajomość i zrozumienie podstawowych zasad technologii cyfrowej – jakie kierują nią mechanizmy, jaka jest podstawa działania.
Kolejną ważną rzeczą jest umiejętność obsługi urządzeń, ale też różnego typu programów. Do czego może się to przydać? Np. do korzystania z bankowości internetowej, z e-platform pozwalających na realizację spraw urzędowych itd.
Trzecim ważnym obszarem jest umiejętność przyswajania treści dostępnych w sieci – oceny, które z nich są wiarygodne, nie naruszają praw ani godności drugiego człowieka.