Just in time – definicja
Just in time jest techniką wykorzystywaną do zarządzania w firmie produkcyjnej, logistycznej lub innej. Just in time po polsku oznacza „dokładnie na czas”. Jest to metoda dążąca do wyeliminowania z procesu produkcji marnotrawstwa zarówno zasobów, jak i czasu.
System just in time po raz pierwszy zaczął być stosowany w Japonii, a za jego twórcę uważa się Kiichirō Toyodę. Obecnie JIT stosowany jest na całym świecie, również w Polsce. Choć powstał z myślą o zarządzaniu produkcją, klasyfikacja przedsiębiorstwa nie ma tu znaczenia – z pewnymi modyfikacjami równie dobrze sprawdza się np. w firmach logistycznych, transportowych czy zajmujących się zarządzaniem informacją.
Korzyści systemu just in time
Just in time w praktyce oznacza, że wszystkie środki niezbędne na danym etapie (np. produkcji) mają być dostarczane „dokładnie na czas” – w taki sposób, aby nie było przestojów związanych na przykład z niewłaściwym zarządzaniem magazynem czy niedoszacowaniem czasu, jaki poświęca pracownik na wykonanie jakiejś czynności.
Dla metody just in time kluczowe jest zatem odpowiednie zarządzanie czasem. Łańcuch produkcyjny (logistyczny, transportowy czy inny) zostaje uruchomiony w ściśle określonym terminie, dzięki temu kolejne etapy również zostają dokładnie przewidziane. W efekcie produkcja następuje najszybciej, jak to możliwe.
Jakie są inne korzyści płynące ze stosowania systemu just in time? Przede wszystkim zmniejszeniu ulegają koszty pracy, dzięki:
• optymalnemu zarządzaniu zapasami – brak nadwyżek, co zapobiega marnowaniu materiałów, a co za tym idzie, zmniejszenie niezbędnej powierzchni;
• zwiększeniu produktywności pracy podwładnych,
• polepszeniu procesu przepływu zasobów – powierzchnia w środkach transportu jest maksymalnie wykorzystywana, a to oznacza mniej wykonywanych tras, konieczność zaangażowania mniejszej liczby kierowców.
A zatem w myśl metody just in time produkcja następuje szybko, a każdy z pracowników oraz materiałów/urządzeń znajduje się w odpowiednim miejscu o odpowiednim czasie, jak w dobrze naoliwionej maszynie. Jednak, by można było mówić o sukcesie takiej organizacji pracy, strategia firmy musi zakładać również właściwe zarządzanie jakością. Ogólnie rzecz biorąc, jakość produktu nie może ucierpieć w wyniku skrócenia czasu przeznaczonego na poszczególne etapy produkcji.