Jest wiele możliwości zarządzania przedsiębiorstwem. Niekiedy firmom bardziej opłaca się łączyć się w większe grupy, funkcjonujące oddzielnie, ale w ramach jednej struktury finansowej. Innym razem duża firma na przykład w celu rozszerzenia działalności dzieli się na kilka filii. Czym jest holding?
Holding - definicja
Według Internetowego Słownika PWN holdingiem nazywamy „przedsiębiorstwo zarządzające innymi przedsiębiorstwami lub kontrolujące je dzięki posiadaniu ich akcji lub udziałów”. Nazwa pochodzi od angielskiego słowa „hold”, znaczącego „trzymać”. W praktyce zazwyczaj mamy więc do czynienia z tzw. przedsiębiorstwem-matką, która niejako „utrzymuje” finansowo co najmniej jedną mniejszą firmę, posiada w niej udziały (minimum połowę udziałów lub 50% kapitału akcyjnego) oraz może wpływać na jej kadrę zarządzającą czy nawet kierunek działalności. Jednocześnie tzw. przedsiębiorstwa-córki funkcjonują jako niezależne podmioty prawne i organizacyjne, należące często do różnych branż.
Struktura holdingowa
Wyodrębnia się wiele rodzajów holdingu, między innymi:
• horyzontalny - dotyczący firm działających w ramach tej samej branży,
• wertykalny - kiedy firmy funkcjonują na różnych etapach wytwarzania tego samego produktu,
• konglomeratowy (diagonalny) - gdy przedsiębiorstwa działają w różnych branżach.
Ponadto mówi się o holdingu:
• jawnym (kiedy spółka dominująca jest w posiadaniu ponad połowy udziałów w ich nominalnej wartości lub akcji),
• niejawny (kiedy część udziałów bądź kapitału akcyjnego należy do innej firmy przynależącej do holdingu, a złożona sieć wpływów czyni dane przedsiębiorstwo zależnym od grupy holdingowej.
Niekiedy przedsiębiorstwa-matki, prócz czerpania zysków z udziałów w ramach holdingu, prowadzą również poboczną działalność gospodarczą (np. handel). Jeśli zyski z tej dodatkowej działalności przewyższają te uzyskane przez holding, wówczas mamy do czynienia z holdingiem mieszanym. Gdy te zyski są mniejsze bądź firma nie prowadzi pobocznej działalności, jest to holding przedmiotowo jednolity.
Spółka holdingowa - zalety i wady
Do holdingu może dojść wówczas, gdy jedna z firm wykupuje udziały kolejnej, bądź kiedy duże przedsiębiorstwo wyodrębnia ze swoich struktur oddzielne podmioty, tzw. filie. Powodów tworzenia holdingów jest kilka - prócz zwiększenia zysków wymienia się rozszerzenie działalności przedsiębiorstw, wzbogacenie oferty, lepsze zarządzanie kapitałem ludzkim, zmniejszenie kosztów produkcji, dostęp do nowych technologii itp.
Nie można jednak zapominać o zagrożeniach związanych z tworzeniem holdingów. Są to między innymi trudności w utrzymaniu tajemnicy przedsiębiorstwa (konieczność przestrzegania ścisłych procedur dotyczących obiegu informacji, wymiany technologii i patentów). Istnieje również ryzyko, że dominujące przedsiębiorstwo będzie nadmiernie wpływać na działalność firm zależnych bądź podejmować decyzje dla nich niekorzystne.