Badanie trzeźwości pracownika - kiedy jest możliwe
Pracodawca jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo wszystkich osób zatrudnionych w firmie. Między innymi dlatego żaden podwładny nie może stawić się w miejscu pracy pod wpływem alkoholu lub też spożywać go na terenie zakładu. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że zatrudniony przyszedł do firmy w stanie nietrzeźwości, to przełożony może przeprowadzić badanie alkomatem. Są tutaj jednak pewne obostrzenia.
Czy można odmówić badania alkomatem w pracy
Problem badania alkomatem w pracy jest dość złożony. Z jednej strony szef nie może dopuścić niesubordynowanej osoby do wykonywania zadań ze względu na bezpieczeństwo. Z drugiej jednak strony Kodeks pracy podkreśla, że przełożony musi szanować godność każdego zatrudnionego. Dlatego podwładny ma prawo odmówić badania trzeźwości. Sprawdzanie stanu trzeźwości przez samego przełożonego jest niedopuszczalne (chyba że podejrzana osoba wyraziła na to zgodę), dlatego badanie powinno być przeprowadzane przez organ do tego upoważniony, czyli policję.
Jeżeli natomiast zatrudniony wyraził zgodę na kontrolę, to wskazany jest udział osób trzecich, które będą mogły później pełnić rolę świadków. Dodatkowo powinien być spisany protokół z przeprowadzanej czynności. Musi on zawierać datę wydarzenia, dane badanego, wynik testu oraz zeznania świadków.
Badanie alkomatem w pracy - nowe przepisy
Pracodawca powinien zdawać sobie sprawę z tego, że jeżeli zmusi podwładnego do poddania się badaniu, to może zapłacić karę z tytułu naruszenia godności. Gdy jedna strona odmawia, druga strona ma prawo zażądać przeprowadzenia stanu trzeźwości przez policję.
Jeżeli zatrudniony był faktycznie nietrzeźwy, to może liczyć się z konsekwencjami w postaci kary pieniężnej lub nagany z wpisem do akt. Przy czym ważne jest tutaj, że w przypadku jednego przewinienia może być stosowana tylko jedna kara. W niektórych sytuacjach przełożeni decydują się na zastosowanie zwolnienia dyscyplinarnego bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Inaczej wygląda sprawa wypadku podczas wykonywania zadań. Jeżeli doszło do takiego zdarzenia, to badanie trzeźwości pracownika ma swoje podstawy prawne, nawet jeśli podwładny nie wyraża zgody.
Podstawą prawną do wszystkich czynności związanych z kwestią badania alkomatem w pracy jest artykuł 17. ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w której mowa o tym, że: „kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upoważniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy”. Jednak według tej ustawy badania można przeprowadzić tylko na żądanie pracownika. Według najnowszych przepisów z dnia 25 marca 2011 roku pracodawca także ma prawo zażądać takiego badania, ale przeprowadzać je powinna policja (jeżeli podwładny nie wyraził na to zgody).