To nie do końca sędzia i nie całkiem notariusz. Asesor łączy w sobie wiele funkcji, a jego uprawnienia są ściśle określone przez prawo. Jakie warunki trzeba spełnić, by spróbować sił w tym zawodzie?
Asesor sądowy
Asesorzy również kończą prawo, robią aplikację w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury i zdają stosowny egzamin, jednak nie posiadają wszystkich uprawnień sędziów. Obowiązki asesora stanowią kombinację czynności prowadzonych przez sędziów, prokuratorów i notariuszy.
Uprawnienia asesora są ściśle określone przez stosowne przepisy. Nie mogą na przykład rozstrzygać spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego czy w pewnych okolicznościach decydować o tymczasowym aresztowaniu zatrzymanego. Do ich codziennych obowiązków należy przygotowywanie dokumentów, pośredniczenie w negocjacjach, udzielanie informacji czy prowadzenie korespondencji ze stronami.
Obecnie asesorzy są mianowani przez ministra sprawiedliwości (przed zmianą ustawy w 2018 r. robił to prezydent). Krajowa Rada Sądownictwa może zgłosić zastrzeżenia co do kandydatów, jeśli jednak nie zrobi tego w ciągu miesiąca, asesor zyskuje prawo do pełnienia obowiązków przez 4 lata.
Asesora nazywa się często urzędnikiem sądowym bez nominacji – jego praca jest rodzajem okresu próbnego, po którym może uzyskać nominację na przykład sędziowską czy prokuratorską.
Asesor komorniczy
Od kandydatów na to stanowisko wymaga się ukończenia dwuletniej aplikacji komorniczej, podczas której szczegółowo zapoznają się ze specyfiką pracy komornika. Co istotne, praca asesora komorniczego nie ogranicza się do badania spraw i opracowywania dokumentów w kancelarii – bierze on również udział w czynnościach terenowych. Prawo do samodzielnego prowadzenia niektórych egzekucji może uzyskać już po roku od rozpoczęcia aplikacji. Jako dyplomowany asesor przede wszystkim wykonuje zadania wyznaczone przez komornika sądowego.
Jakie są podstawowe uprawnienia asesora komorniczego? Może na przykład prowadzić egzekucje pieniężne i w sprawach o zabezpieczenie roszczeń finansowych, jednak tylko wówczas, gdy dotyczą one kwoty nieprzekraczającej równoważności stukrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i o ile nie są to egzekucje nieruchomości. Do czynności, których asesorzy nie mogą samodzielnie wykonywać, należy przeprowadzanie eksmisji.
Z uwagi na specyfikę pracy częściowo w terenie wobec asesorów komorniczych wymagania są nieco inne niż względem asesorów sądowych. Kandydaci na to stanowisko powinni wykazywać się dużą odpornością na stres. Przydatne będą z pewnością również zdolności dyplomatyczne, a także stanowczość, opanowanie i dobra organizacja pracy.
Zarobki asesora komorniczego i sądowego
Na to, ile zarabia asesor komorniczy, ile sądowy, oraz jak wysokie są zarobki asesora notarialnego, wpływ ma wiele czynników. Pensja na tym stanowisku wynosi zwykle kilka tysięcy złotych. Zgodnie z informacjami podanymi przez wynagrodzenia.pl, mediana miesięcznego wynagrodzenia na tym stanowisku wynosi 4500 zł brutto. 25% najlepiej zarabiających asesorów otrzymuje pensję powyżej 5715 zł, a jedna czwarta najgorzej opłacanych – poniżej 3493 zł brutto.