Z biegiem czasu na mapie żywności ekologicznej obok małych osiedlowych sklepów zaczęły pojawiać się też specjalistyczne markety oferujące żywność posiadającą certyfikat ekologiczny.
Jednym z pionierów jest Carrefour, który pod koniec 2019 r. otworzył swój pierwszy w Polsce sklep w formacie Carrefour BIO – w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej 87, a w czerwcu 2020 kolejny, na warszawskim Bemowie.
Ten trend będzie się rozwijał, a to sprawia, że pojawia się nowa specjalizacja w obszarze handlu: sprzedawca w sklepie z żywnością wysokojakościową.
Kim zatem jest sprzedawca w sklepie z żywnością wysokojakościową? Czy jego zadania wyglądają podobnie, jak praca sklepie spożywczym typu tradycyjnego? Na czym polega praca sprzedawcy w sieci ekożywności?
Produkty wegańskie, wegetariańskie, bezglutenowe: o co pytają klienci?
Już od kilkunastu lat koncepcja świadomego odżywiania zdobywa coraz większe rzesze zwolenników. Zdrowe odżywianie staje się nie tylko modne, ale i ważne. Coraz większą uwagę zwracamy na to, co i jak jemy. Trend ten widać i na świecie, i w Polsce. I nie chodzi tylko o niejedzenie mięsa (choć liczba wegetarian w Polsce w ciągu 10 lat się potroiła*), ale przede wszystkim o wybór produktów z określonym składem, pochodzących z gospodarstw ekologicznych i od lokalnych rolników.
W całej Europie konsumenci kupują żywność świadomie. Sięgają po wysokobiałkowe produkty wegetariańskie, nawet jeśli jedzą mięso lub są flexiterianami (mięso jedzą sporadycznie), wybierają produkty o niskim indeksie glikemicznym, które pozwalają utrzymać wagę, sięgają po produkty bez konserwantów.
Polacy coraz więcej wiedzą o żywności ekologicznej. Z przeprowadzonego w 2018 roku badania wynika, że 44% osób prawidłowo rozpoznaje logo żywności BIO obowiązujące w krajach Unii (zielony listek)** . Rośnie liczba osób wybierających lokalne produkty, kupowane bezpośrednio od rolnika bądź z miejsc, które to umożliwiają. Coraz więcej Polaków wybiera sklep z żywnością ekologiczną jako podstawowe miejsce robienia codziennych zakupów. To zaś sprawia, że takich miejsc przybywa.
Skuteczne techniki sprzedaży żywności ekologicznej
Sklep ekologiczny nie jest typowym miejscem pracy. Sprzedawca produktów ekologicznych powinien sam utożsamiać się ze stylem życia, jaki promuje w sklepie. To taki sprzedawca, trendsetter, dietetyk i ekolog w jednym. Osoby, które chcą pracować w sklepie oferującym produkty wysokojakościowe muszą być gotowe na to, że jest to odrobinę inna sprzedaż niż w sklepach tradycyjnych. Klient, dla którego liczy się skład produktów i ich pochodzenie, często potrzebuje dodatkowych informacji od sprzedawcy. Chce wiedzieć, które z towarów to produkty bezglutenowe, które nie mają sztucznych dodatków czy barwników, pyta o przygotowywanie i przechowywanie żywności, a nierzadko nawet prosi o przepisy!
Sprzedawca musi być otwarty na kontakt z klientem, rozmowę i doradztwo. Potwierdza to Michał Ślipko, Senior Menedżer w Dziale Convenience ds. Marketingu i Rozwoju Sprzedaży Carrefour Polska, mówiąc o tym, że w sklepie BIO relacja z klientem jest najważniejsza – doradztwo i pomoc to jedne z głównych zadań pracownika. Zadaniem sprzedawcy w Carrefour BIO jest też uzyskanie od klientów informacji na temat gamy produktów i tego, co jest dla nich ważne przy wyborze żywności wysokojakościowej.
Pytamy o poziom zadowolenia z zakupów oraz o to, czy asortyment jest dla nich wystarczający, czy chcieliby zobaczyć na półkach swoje inne ulubione produkty. Klienci chętnie dzielą się z nami swoimi spostrzeżeniami. Mamy w sklepie skrzynkę, gdzie klienci mogą anonimowo przekazać nam swoje sugestie. Przed pandemią spotkaliśmy się również dwa razy w grupie 8-10 klientów przy tzw. okrągłych stołach, gdzie słuchaliśmy sugestii naszych klientów. Obecnie kontynuujemy te spotkania wirtualnie. Dzięki komentarzom i uwagom naszych klientów możemy dopracowywać naszą ofertę – mówi Ślipko.
Właśnie zrekrutowana została ekipa, której jednym z zadań będzie przekonanie klientów-sąsiadów, że zdrowe odżywianie i wybór produktów eko to bezcenna inwestycja. Zwłaszcza że Carrefour w ramach swojego programu "demokratyzacja BIO" tak dopasowuje i różnicuje ofertę pod względem producentów i cen, aby każdy mógł wybrać coś dla siebie – dodaje ekspert.
Praca w sklepie z żywnością wysokojakościową – wymagania
Czy sprzedawca w sklepie ekologicznym powinien być wegetarianinem, który sam wybiera tylko jedzenie wysokojakościowe? Czy w trakcie rekrutacji sprawdza się, czy kandydat zna zasady zdrowego odżywiania?
Na pewno zainteresowanie tematem zdrowia i odżywiania pomaga. Nie tyle w czasie samej rekrutacji, ile już w okresie pracy. Dla osoby, dla której ekologia jest ważna, która świadomie wybiera to, co je, którą interesuje skład produktów spożywczych i technologia ich produkcji, eko sklep będzie znacznie ciekawszym miejscem pracy niż sklep tradycyjny.
Wymagamy zaangażowania i podstawowej wiedzy o tym, czym jest ekologia i rolnictwo ekologiczne. Zaawansowana wiedza na temat eko-żywności nie jest jednak konieczna. Przy rekrutacji zwracamy uwagę na całościowy profil przyszłego pracownika. To, że ktoś je mięso, nie oznacza, że nie może u nas pracować. Podczas rozmowy jesteśmy w stanie sprawdzić, jak dalece ktoś naprawdę z serca chce być częścią naszego zespołu. – wyjaśnia Michał Ślipko z Carrefour Polska. Większą uwagę przywiązujemy do tego, czym dana osoba się interesuje, co robi po pracy, jaką ma pasję. W naszym zespole są zarówno wegetarianie, jak i flexitarianie. Są osoby po technologii żywienia, dietetyczka, ogrodnik z zamiłowania i pasjonat kawy. Każda z tych osób wnosi dużo do zespołu i swoją pasją dzieli się z innymi. – dodaje Ślipko.
Praca w sklepie ekologicznym wymaga przecież tego, by pracownik znał się na produktach w sklepie, w którym pracuje i wiedział, czym różnią się od tego, co można znaleźć w innych punktach.
W Carrefour BIO rozwiązuje się ten problem poprzez cykle szkoleń wstępnych oraz ciągłe wsparcie pracowników już w trakcie pracy. Nasi pracownicy przed otwarciem pierwszego sklepu Carrefour BIO przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie przeszli szkolenie z całego konceptu sklepu BIO. Dowiedzieli się, dlaczego go otwieramy, jaka jest misja sklepu oraz to, że wszystkie nasze działania są spójną strategią firmy Carrefour, której zależy na tym, by żywność ekologiczna była dostępna szeroko i w przystępnej cenie – wyjaśnia Michał Ślipko.
Nowych pracowników szkolimy z podstawowej wiedzy zarówno poprzez wewnętrzny system szkoleń online jak i na żywo, w sklepie. To zespół jest odpowiedzialny za wdrożenie nowych kolegów i koleżanek do bieżącej pracy – dodaje ekspert.
Czy specjalizacja w sprzedaży ekożywności daje większe możliwości zatrudnienia? Na pewno liczba sklepów oferujących produkty wegetariańskie, bio czy wegańskie będzie rosła.
-------
* W 2017 roku wegetarianie stanowili 3% społeczeństwa (bad. Homo Homini), w 2010 -1 % (bad. CBOS),
** Raport „Żywność ekologiczna w Polsce 2018” IMAS INTERNATIONAL