Wielu pracodawców zastanawia się, jak skutecznie zmotywować pracowników. W końcu motywowanie pracowników przynosi przedsiębiorstwu same korzyści. Dzięki temu możemy liczyć na zwiększenie wydajności i efektywności. Motywowanie to działanie, które sprawia, że człowiek robi to, co jest od niego wymagane i sam czerpie z tego pewne korzyści (materialne bądź niematerialne). Warto się także zastanowić, co motywuje pracowników. W związku z tym, że ludzie bardzo się od siebie różnią, na każdego może działać inny czynnik motywujący. Ciężko jest zatem określić jeden ogólny rodzaj motywowania, który sprawdzi się w każdej sytuacji. Możemy jednak wyróżnić dwa podstawowe typy motywacji: motywację pozytywną i motywację negatywną.
Motywacja pozytywna
Jednym ze sposobów motywowania pracowników może być użycie tak zwanej motywacji pozytywnej. Jest to rodzaj zewnętrznej motywacji pracowników, w której pracodawca używa rozbudowanego systemu nagród i pochwał. Pracownicy wiedzą, że rzetelne wykonywanie swoich obowiązków, zaangażowanie w życie firmy, wprowadzanie innowacyjnych pomysłów, a także niesienie pomocy koleżankom i kolegom, przynosi same korzyści. Najczęściej taką nagrodą jest dodatkowa gratyfikacja finansowa. W wielu sytuacjach samo wspomnienie na forum o tym, że pracownik osiągnął pewne sukcesy, może stać się bodźcem do jeszcze lepszej pracy. Taka osoba wie, że jej starania zostały dostrzeżone i nie starała się na darmo. Słowne pochwały to także dobry sposób na zmotywowanie podwładnych. Każdy człowiek potrzebuje bowiem świadomości, że to co robi, jest doceniane.
Pracodawcy muszą pamiętać, że pracownik doceniony to taki, który będzie dążył do jeszcze lepszych wyników, a także będzie lojalny wobec firmy. Dzięki temu zatrzymamy pracowników na dłuższy czas, a to znowu spowoduje, że będzie można w niego zainwestować poprzez opłatę szkoleń i kursów. Pozytywne motywowanie pracowników pozwoli zatem rozwijać firmę.
Motywacja negatywna
Drugim typem motywacji jest motywacja negatywna. Niektórzy nazywają ten typ motywacji metodą kija. Można powiedzieć, że opiera się ona na wzbudzaniu lęku. Pracownik wykonuje swoje obowiązki nie dlatego, że chce, ale dlatego, że w innym przypadku czekają go kary, rozmowy dyscyplinujące z przełożonym, a może nawet upokorzenie na forum publicznym. W takiej sytuacji atmosfera w pracy jest zła, a pracownicy są zestresowani, czasami czują się zaszczuci. Najczęściej szybko zdają sobie sprawę, że trudno pracować w takich warunkach i zaczynają poszukiwania nowej pracy, gdzie będą się czuli bardziej docenieni i szanowani.
Pracodawca musi pamiętać, że motywacja negatywna nie wpływa na wzrost efektywności. Pracownicy najczęściej wykonują minimum, nie mają siły na nowe pomysły, nie chcą wprowadzać żadnych innowacji.
Motywacja pozytywna i negatywna – która metoda jest skuteczniejsza
W większości przedsiębiorstw częściej stosuje się pozytywny sposób motywacji. Najlepiej jednak znaleźć tak zwany „złoty środek”, kiedy pracownicy wiedzą, że za swoje osiągnięcia będą docenieni, ale nie mogą spocząć na laurach, ponieważ w tym wypadku może spotkać ich upomnienie bądź kara. Trudno jednoznacznie ocenić, który sposób jest skuteczniejszy. Przełożony powinien tutaj wykazać się dobrym zmysłem obserwacyjnym, dzięki czemu będzie umiał ocenić, jaki system działa na danego pracownika.
Warto także pamiętać, że są pewne czynniki, które skutecznie mogą zdemotywować pracowników. Są to między innymi: niejasny podział obowiązków, zbyt dużo zadań do wykonania, faworyzowanie innych pracowników, nadmierna koncentracja na błędach, nieprzyjemna atmosfera w pracy, a przede wszystkim brak możliwości rozwoju. Pracodawca musi zadbać o te czynniki, dzięki czemu jego podwładni będą bardziej chętni do działań na korzyść przedsiębiorstwa.